شکر یا قند ماده‌ای است خوراکی و به صورت عام به تمامی مواد شیرین و کربوهیدرات ها گفته می‌شود. شکر شامل گلوکز، فروکتوز، گالاکتوز است که در بسیاری از گیاهان، میوه‌ها و لبنیات وجود دارد.
کربوهیدرات ها، متشکل از کربن، هیدروژن، و اکسیژن هستند.قندها در بافت بسیاری از گیاهان یافت می شوند، اما در حال حاضر در نیشکر و چغندر قند قابل استخراج است.
از دانه‌های ریز بلوری به رنگ سفید و یا قهوه‌ای که بعنوان شکر یا کله‌قند یا فشرده مکعبی آن که به عنوان قند تشکیل شده‌است می‌شناسیم یک ماده فرآوری شده است که از عصارهٔ نیشکر و یا چغندر قند به دست می‌آید.
نیشکر از زمان های قدیم در آب و هوای گرمسیری در جنوب آسیا و آسیای جنوب شرقی کشت می شد.
تاریخچه
نیشکر گیاه بومی جنوب شرق آسیا و جنوب آمریکاست. شکر در زمان باستان در شبه‌قاره هند اما در آن زمان عرضه آن به صورت گسترده و با قیمتی ارزان نبوده از همین رو عسل به عنوان شیرین کننده در اکثر نقاط جهان مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
شربت حاصل از عصاره‌گیری از نیشکر یک نوشیدنی محلی و نامهم بود تا زمانی که در قرن پنجم میلادی هندیان توانستند با تهیه کریستال شکر از این شربت، حمل و نقل و نگهداری و تجارت آن را ممکن نمایند.
پس از کریستال‌سازی، به تدریج شکر در تهیه دسرها و شیرینی‌جات در چین و خاورمیانه به کار رفت. با این حال شکر تا قرت هجدهم میلادی همچنان در اروپا جز کالای لوکس و تجملی به حساب می‌آمد.
در دنیا حدود 168 میلیون تن شکر در سال 2011 تولید شد.هر فرد به طور متوسط مصرف حدود 24 کیلوگرم شکر در هر سال (33.1 کیلوگرم در کشورهای صنعتی) مصرف می کند،که این مقدار معادل بیش از 260 کالری مواد غذایی در هر فرد، در هر روز می باشد.
ریشه واژه
واژهٔ شکر در فارسی از واژهٔ sharkara در زبان سانسکریت گرفته شده‌است. سپس به صورت سکر از فارسی به عربی راه یافته و از عربی به زبان‌های اروپایی وارد شده‌است.
در زبان هندی به کریستال «خاندا» گفته می‌شود که ریشه «قند» در فارسی و «Candy» در انگلیسی است.
در قرن بیستم، مورد سئوال است که آیا یک رژیم غذایی با قند، به خصوص قندهای تصفیه شده، برای سلامت انسان خوب است؟
شکر شده است بطور مستقیم به چاقی مرتبط است، و یا به طور کامل به عنوان یک عامل در بروز دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، دمانس، دژنراسیون ماکولا، و پوسیدگی دندان نقش دارد.