اولین قیمت اعلام شده برای دلار نقدی ۴ هزار و ۱۷۱ تومان بود و اختلافی ۱۰ تومانی با قیمت معاملهگران پاساژ افشار داشت. در چنین روزی که بازارساز در ۲ نیمه روز رفتار متمایزی داشت، دلار با تنها ۲ تومان رشد به قیمت ۴ هزار و ۱۸۲ تومان رسید.
به گفته فعالان، نبود عرضه بازارساز در ۲ ساعت ابتدایی روز ۲ پیام مهم داشت: اول آنکه بازارساز تنها بهدنبال کاهشهای هیجانی قیمت نیست؛ چراکه بازار را دچار شوک میکند و زمینه سوءاستفاده نوسانگیران را در سطوح پایینتر فراهم خواهد کرد. دوم اینکه، ترجیح میدهد در استفاده از منابع ارزی دوراندیشی بیشتری داشته باشد و با برداشت مناسب آمادگی مقابله با نوسانات غیرمترقبه را داشته باشد. عرضه بازارساز در نیمه دوم روز نیز یک سیگنال مهم به معاملهگران داد. در حالی که قیمت دلار از حدود ساعت ۱۲ ظهر کمی در مسیر افزایشی قرار گرفته بود، بازارساز عرضه خود را آغاز کرد. این موضوع به معاملهگران نشان میداد که بازارساز به هیچوجه اجازه نوسانگیری را به آنها نخواهد داد.
در این شرایط، بهنظر میرسد هدف فعلی بازارساز مدیریت نوسانات دلار است و در این راه سعی میکند تغییرات قیمت را محدود نگه دارد. با کاهش دامنه تغییرات قیمت، بهتدریج سفتهبازان ارزی از بازار خارج میشوند و فضای بازار آرام و باثبات خواهد شد. از نیمه دوم دیماه، با توجه به احتمال افزایش عرضه معاملهگران بازار بهنظر میرسد قیمت نیز در ادامه زمستان راه کاهشی را در پیش گیرد. به گفته فعالان، مداخله در روند فعلی بازار تنها منجر به از دست دادن منابع ارزی و ورود مقطعی نوسانگیران به بازار شود؛ حال آنکه قیمت بدون نیاز به هزینه کردن از منابع ارزی میتواند از اواسط دی کاهشی شود. رفتار بازارساز در حالی در میان معاملهگران به گونههای متفاوتی تفسیر شده است که عدهای از بازیگران اعتقاد داشتند، بازارساز از راههای دیگری در بازار روز سهشنبه مداخله کرده است. بهعنوان مثال، آنها عنوان میکردند عدهای در بازار، دلار خود را از صرافیهای منتخب تهیه کرده بودند و آن را ۲ تومان زیر قیمت پاساژ افشار به سایر معاملهگران عرضه میکردند. با این حال، آنچه مسلم است مراجع رسمی عرضه ارز بازارساز، برخلاف روزهای گذشته حتی تا ساعت یک بعدازظهر روز سهشنبه عرضه خاصی نداشتند. روز گذشته، در حالی که دلار در محدوده ۴هزار و ۱۸۰ تومان باقی ماند و تغییر قیمتی خاصی نکرد، سکه تمام بهار آزادی توانست از مرز یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان عبور کند. در پنجمین روز دیماه، سکه ۵ هزار تومان رشد کرد و به بهای یک میلیون و ۴۰۱ هزار تومان رسید. این بیشترین قیمت سکه در ۱۰ روز گذشته بود؛ آخرین بار فلز گرانبهای داخلی ۲۵ آذرماه در کانال یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان قرار داشت. به گفته فعالان، رشد بهای اونس در بازارهای جهانی مهمترین عاملی بود که به افزایش قیمت فلز گرانبهای داخلی کمک کرد. البته معاملات اونس بهدلیل تعطیلات کریسمس در برخی از بازارها جریان نداشت، ولی نزدیکشدن به محدوده هزار و ۲۸۰ دلار در ابتدای روز موجب شد دیدگاه سکهبازان افزایشیتر شود.
مزیت خروج تاکتیکی از بازار
روز گذشته، دلار معاملات خود را با قیمت ۴هزار و ۱۸۰ تومان آغاز کرد که تفاوتی با قیمت روز دوشنبه نداشت. با این حال، قیمت به سرعت راه کاهشی را در پیش گرفت و به محدوده ۴ هزار و ۱۷۰ تومان قدم گذاشت. پیش از ساعت ۱۲ ظهر قیمت تا نقطه ۴ هزار و ۱۷۷ تومان افت کرد ولی از آن پایینتر نیامد. عدهای از معاملهگران انتظار داشتند، در شرایطی که قیمت دلار در ابتدای روز در مسیر کاهشی قرار گرفته است، بازیگران بازارساز با بالا بردن عرضه خود قیمت را کاهشیتر کند. اتفاقی که به گفته عدهای از معاملهگران در ۲ ساعت ابتدایی روز و تا ساعت یک بعدازظهر رخ نداد. بسیاری از کارشناسان اعتقاد داشتند سیاست عدم عرضه ارز دو مزیت برای دلار به همراه داشت. به گفته آنها، درست است که با عرضه بازارساز قیمت ممکن بود افت بیشتری را تجربه کند، ولی یک اثر منفی مهم نیز داشت. مداخله بازارساز میتوانست دامنه نوسانات کاهشی را افزایش دهد؛ بالا رفتن نوسانات کاهشی هیجان بخشی از بازیگران را بالا میبرد و موجب میشود نوسانگیران تلاش کنند قیمت را از کف بالا بیاورند، عاملی که خود نوسانات را بیش از پیش بالا میبرد. در واقع، افزایش دامنه نوسانات، چه این نوسان افزایشی یا کاهشی باشد، تحرکات معاملهگران ارزی در بازار را بالا میبرد. این در حالی است که کاهش تغییرات قیمت دلار موجب میشود انگیزه معاملهگران ارزی برای حضور در بازار کاهش پیدا کند.
آغاز عرضه از نیمه دوم
پس از اینکه بازارساز در نیمه ابتدایی روز عرضه خاصی را صورت نداد، از ساعت یک بعدازظهر فروش دلار آغاز شد. قیمت دلار که در ساعات ابتدایی روز بیشتر رنگ و بوی کاهشی داشت، در ادامه روز تا نقطه ۴ هزار و ۱۸۵ تومان بالا رفت. با تغییر مسیر دلار، صرافیهای منتخب عرضه خود را آغاز کردند. برخی دلالان که نبود عرضه ارز در ابتدای روز را دلیلی برای رشد دلار تصور کرده بودند، کمی تحرکات خود را بالا بردند و همین موضوع زمینه رشد جزئی دلار را فراهم کرد.
با این حال، بازارساز با مشاهده تحرکات دلالان وارد بازار شد و اقدام به فروش دلار کرد. این موضوع به معاملهگران غیررسمی این پیام را داد که بازارساز با قدرت در برابر تحرکات دلالان ایستادگی خواهد کرد و اجازه نخواهد داد آنها با افزایش نوسان فضای بازار را هیجانی کنند. به گفته یکی از بازیگران باتجربه بازار، قدرتنمایی بازارساز در روزهای اخیر موجب شده است معاملهگران آتی با احتیاط بیشتری رفتار کنند. نتیجه این موضوع آن بود که روز سهشنبه نیز دلار فردایی زیر سطح این ارز در معاملات نقدی معامله شد. روز گذشته حتی دلار در معاملات فردایی تا قیمت ۴ هزار و ۱۷۱ تومان نیز پایین رفت؛ ولی نشانهای از توان افت بیشتر را از خود نشان نداد.به گفته فعالان، یکی دیگر از عواملی که به کاهش نوسانات دلار در روزهای اخیر کمک کرد، ناشی از پایین آمدن سطح تقاضا بود. به باور آنها میزان تقاضا در سومین ماه پاییز به شدت افزایش یافت، ولی از اواخر همان ماه بازار با افت تقاضا مواجه شد که به ابتدای دیماه نیز سرایت کرد. در شرایطی که میزان تقاضا برای خرید ارز در بازار پایین آمده است، در مرکز مبادلات ارزی نرخ رسمی دلار راه افزایشی را در پیش گرفته است. روز سهشنبه دلار مبادلهای ۴۰ ریال افزایش را به ثبت رساند و به قیمت ۳ هزار و ۵۹۹ تومان و ۸ ریال رسید. انتظار میرود نرخ رسمی دلار با توجه به بالا رفتن شیب افزایشی آن در روزهای اخیر در هفته جاری از مرز ۳هزار و ۶۰۰ تومان عبور کند.
دنیای اقتصاد