درحالی تعداد زیادی از مردم دو روز گذشته را به حضور در صف‌های طولانی مقابل صرافی‌های خیابان فردوسی برای خرید دلار سپری کردند که نرخ دلار از عصر دیروز با کاهش زیادی همراه بود که در نتیجه آن خریداران ضرر کردند.
در پی افزایش قیمت دلار طی روزهای اخیر بسیاری از مردم با سودای کسب سود بالا راهی خیابان فردوسی شدند تا از معرکه گرانی ارز منفعتی ببرند.
شلوغی‌های اخیر در این بخش باعث شد تا صف‌های طولانی مقابل صرافی‌های خیابان فردوسی که ارز بانکی از بانک مرکزی دریافت کرده و به مردم می‌فروختند، تشکیل شود.
صف‌هایی که عمده آن را مردم عادی از جمله خانم‌های خانه‌دار و افراد مسن تشکیل می‌داد. البته برخی از دلال‌ها هم از این طریق به خرید دلار اقدام می‌کردند ولی تعداد مردم این‌بار بیشتر از دلال‌ها بود.
تجربه ثابت کرده هر بار طلا و ارز گران می‌شود عده زیادی از مردم علاقه‌مند به خرید طلا و ارز می‌شوند ولی به‌محض اینکه سیر نزولی قیمت در این بخش آغاز می‌شود بلافاصله تمام کسانی که قبلاً شوق خرید داشتند، فروشنده می‌شوند.
این اتفاق بار دیگر در بازار ارز رخ داد. دیروز بازار ارز البته روز پرنوسانی را نداشت ولی از آنجایی که یکشنبه قیمت دلار اوج زیادی گرفته بود و حتی رکورد 4800 تومان را زد، عده زیادی روانه خیابان فردوسی شدند تا عملاً با خرید دلار پولی روی پول خود بگذارند ولی وقایع دوشنبه برای این گروه چندان خوشایند نبود.
بانک مرکزی از ظهر یکشنبه عرضه ارز در کف بازار را افزایش داد و به‌خلاف روال قبل، نماینده صرافی بانک به خیابان منوچهری، مقابل پاساژ افشار رفت و به‌ازای دریافت کارت ملی به عموم مردم دلار با نرخ بانکی فروخت. همین کار علاوه بر اثر روانی که در بازار گذاشت موجب آغاز سیر نزولی قیمت‌ها هم شد.
دلار البته تا بعد از ظهر دیروز در دامنه 4750 تومان جا خوش کرده بود ولی از عصر دوشنبه سیر نزولی شدت گرفت و دلار به کانال 4600 تومان سقوط کرد و با قیمت 4665 تومان فروش رفت.
نکته قابل تأمل در پایان معاملات دیروز افرادی بودند که ساعت‌ها در صف مقابل صرافی‌ها ایستاده بودند تا دلار بخرند ولی بعد از تشدید ریزش قیمت‌ها در بازار اکثر این افراد که عمده‌شان مردم عادی بودند و بعضاً نسبت به نوسانات این بازار آگاهی نداشتند، سعی در فروش دلارهایشان داشتند ولی ظاهراً کسی دیگر مایل به خرید دلار نبود.
این وضعیت در افشار هم نمایان بود چراکه گزارش‌های رسیده از جمع دلال‌هایی که عصر دیروز مقابل افشار بودند، حکایت از آن دارد که از عصر روز گذشته خریداری برای دلار پیدا نمی‌شود و همه فروشنده هستند.
عطش خرید دلار در مردم و شاید دلال‌ها دیروز دوشنبه فروکش کرد و این‌بار هم خریدارانی ضرر کردند که از روی ناآگاهی و تحت تأثیر جریانات روانی وارد بازار شدند.
علت اصلی ریزش قیمت‌ها در بازار دیروز، ورود دلارهای فروخته‌شده در صبح بود چراکه حاضرین در بازار ارز اذعان کرده‌اند که بانک مرکزی دیروز چند میلیون دلار را بدون واسطه وارد بازار کرد و همین موجب شد تا افزایش عرضه با کاهش تقاضا همراه شود و قیمت‌ها بشکند.
برخی فعالان بازار معتقدند 4 عامل متفاوت، عملیات عرضه بازارساز، خروج برخی معامله‌گران آتی از بازار، کاهش نرخ حواله درهم و تغییر مقطعی انتظارات در کاهش تغییرات قیمت این ارز سهم داشتند.
رئیس کل بانک مرکزی همزمان با تشدید نوسانات اخیر بازار ارز ضمن آنکه یک‌بار دیگر به مردم توصیه کرده وارد این بازار نشوند گفته است:
در مجموع، نگاهی به روند متغیرهای اقتصادی نشان می‌دهد که نوسانات اخیر نرخ ارز ارتباط معنی‌داری با تحولات متغیرهای کلان اقتصادی ندارد. همان‌طور که در سال 1394 نیز علی‌رغم کاهش شدید قیمت نفت، به‌خلاف سایر کشورهای صادرکننده نفت، بازار ارز عمدتاً به‌واسطه استحکام متغیرهای بنیادین اقتصاد و افق مناسب انتظاری آسیب ندید و تحت تأثیر قرار نگرفت؛ لذا علت نوسانات اخیر ارزی را باید در جای دیگری جست‌وجو کرد که همان مقوله روابط سیاسی و انتظارات مرتبط با آن است.
سیف خاطرنشان کرد: واقعیت این است که آمریکا به‌ویژه بعد از روی کار آمدن رئیس جمهور جدید، با بهره‌گیری از جایگاه خود در اقتصاد جهانی، آرامش اقتصاد ایران را نشانه گرفته و با سناریوی ایجاد التهاب تصنعی و تزریق نگرانی در ذهن فعالان داخلی و خارجی به‌دنبال تضعیف سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران و عدم انتفاع کشورمان از فرصت‌های پسابرجام است. باید گفت که علی‌رغم تلاش‌های مستمر در حوزه دیپلماسی توسط وزارت امور خارجه و به‌تبع آن گشایش‌های قابل توجه ایجادشده پس از برجام، کماکان برخی محدودیت‌ها در روابط بانکی بین‌المللی پا بر جا مانده است.
به‌گفته وی، علی‌رغم وجود استحکام بالای داخلی اقتصاد، وضعیت مثبت تراز تجاری و وجود افق‌های مثبت در اقتصاد و همچنین ذخایر ارزی مطلوب، تلاش دشمن متمرکز بر این است که اقتصاد ایران در عمل نتواند به‌نحو مطلوبی از ظرفیت‌ها و ذخایر خود در رفع التهابات روانی موجود بهره ببرد. ذکر این نکته ضروری است که بسیاری از این محدودیت‌ها اصولاً ارتباطی به برجام نداشته و انتساب نوسانات ارزی اخیر به ضعف برجام در حقیقت در نظر نگرفتن کلیه مؤلفه‌های تأثیرگذار بر یک تحلیل قلمداد می‌شود، به‌عنوان مثال، ممنوعیت استفاده از دلار، به تحریم‌های اولیه آمریکا مربوط بوده و ارتباطی به برجام ندارد و البته قرار هم نبوده که برجام وارد حوزه تحریم‌های اولیه شود، در ضمن ارتقای قوانین و مقررات در جهت مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم نیز ضروری و در دست انجام است و در این زمینه بانک مرکزی با هدف افزایش شفافیت و تسهیل در مبادلات مالی بین‌المللی اقدامات مناسبی را در زمینه مقررات مربوط به پولشویی و مبارزه با تأمین مالی تروریسم انجام داده است؛ لیکن کماکان انجام اقدامات تکمیلی بیشتر در زمینه تصویب قوانین مورد نظر توسط مجلس محترم شورای اسلامی ضروری است.
تسنیم