شروط افزایش کارایی بازار متشکل ارزی

ولی، عمدهترین تهدیدی که در این زمینه وجود دارد این است که باید فکری برای تقاضاهای احتیاطی، سرمایهگذاری یا حتی سفتهبازی شود. اگر در این زمینه تدبیری صورت نگیرد و ارز بهعنوان ابزاری برای سرمایهگذاری استفاده شود قطعا بازار متشکل ارزی هم کارایی لازم را نخواهد داشت و تنها نرخی به نرخهای فعلی در بازار اضافه میکند. بنابراین، کمترین دخالت باید در این بازار اتفاق بیفتد و تعیین قیمت بر اساس عرضه و تقاضای بازار باشد. این یک اصل پذیرفتهشده در اقتصادهای دنیاست که باعث کاهش التهابات و نوسانات در بازار میشود. میدانیم که افزایش نوسانات در بازار سبب میشود که قدرت پیشبینی فعالان اقتصادی کاهش یابد که همین امر در نهایت باعث افت سرمایهگذاری در کشور میشود و آنها ترجیح میدهند سرمایه خود را به جای امنتری انتقال دهند. اگر چنین مواردی لحاظ شود، این بازار میتواند مرجعی برای تعیین قیمت ارز باشد و از التهابات احتمالی جلوگیری کند. افزون بر این، نباید از نقش نهاد ناظر بر افزایش کارایی این بازار غافل ماند. نقشی که از سوی بانک مرکزی در راستای نظارت دقیق بر روند اجرایی مقررات اعمال میشود، بسیاری جدی خواهد بود و نباید آن را نادیده گرفت. اما همانطور که عرض کردم مهمترین بحثی که در بازار متشکل ارزی وجود دارد، مربوط به بحث سرمایهگذاری میشود که در این زمینه باید چارهای با توجه به واقیعات اقتصادی اندیشید. اخیرا یک مقام مسئول بانکی نیز اعلام کرده که قرار است پروفایل ارزی برای کسانی که فعالیت ارزی انجام میدهند ایجاد شود، البته برخی بر این باورند که بهتر است ابتدا تکنرخی شدن ارز اتفاق بیفتد و بعد به سراغ چنین اقداماتی رفت. در این زمینه، بر این اعتقادم که لازم است مجموعهای از اقدامات کارشناسیشده بهطور همزمان در بازار اتفاق بیفتد؛ یعنی هم بحث افزایش عرضه ارز و هم بحث نبود اطمینان نسبت به آینده مطرح است. تمام اینها به ثباتبخشی بازار ارز کمک میکند و نباید تمرکز تنها روی یک موضوع معطوف شود. تقاضا برای سرمایهگذاری و سفتهبازی بازار ارز را ملتهب میسازد و میدانیم که ساماندهی این موضوع دشوار است. بنابراین، هم باید طرف عرضه تقویت شود و هم نااطمینانی نسبت به آینده از بین برود. اجازه دهیم نرخ ارز براساس واقعیات اقتصادی تعیین شود و عرضه و تقاضای بازار تعیینکننده نرخ نهایی باشد. این موضوع بر همگان آشکار شده است که سرکوب نرخ ارز و دستوری عمل کردن در این حوزه در نهایت به خروج سرمایه از کشور میانجامد که پیامدهای سوئی بهدنبال خواهد داشت. اما اگر نرخ ارز واقعی باشد و نهاد ناظر دخالتی در این موضوع نداشته باشد، آرامش به بازار برمیگردد و از حجم دلالیها و سوءاستفادهها کاسته میشود.