«شینزو آبه» از میانجی‌گری در خاورمیانه چه منافعی را دنبال می‌کند؟

ساعاتی پیش نخست وزیر ژاپن وارد کشورمان شد. این سفر در حالی برنامه ریزی شده است که فروش نفت ایران به ژاپن به دلیل تحریم های امریکا با مشکل مواجه شده و ژاپن از این منظر روزهای سختی را پیش روی خود می بیند.

بر اساس گزارش روزنامه ژاپنی «ماینیچی شینبون» اگر تنشهای نفتی افزایش پیدا کند، اقتصاد ژاپن نیز صدمه خواهد دید. حدود ۸۰ درصد از نفتی که ژاپن وارد میکند، از خاورمیانه است.

این در حالی است که آمار منتشر شده از سوی گمرک ژاپن نشان میدهد در سال ۲۰۱۸ صادرات ژاپن به ایران ۲۰ درصد کاهش داشته و به ۷۰۱ میلیون و ۶۸۰ هزار دلار رسید. از طرف دیگر، واردات ژاپن از ایران ۲.۷ درصد کاهش داشته و به ۳ میلیارد و ۴۶۱ میلیون دلار رسیده است. همچنین آمار منتشر شده نشان میدهد میزان خودرو صادر شده از ژاپن به ایران ۴۳.۸ درصد کاهش داشته و از ۳۱۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۷ به ۱۷۴ میلیون دلار در سال ۲۰۱۸ افت پیدا کرد.

نیویورک تایمز در تحلیلی از سفر «شینزو آبه» به تهران نوشت: حضور بالاترین مقام دولت ژائن در ایران یکی دیگر از اقدامات وی در عرصه فعالیتهای جهانی او است که بعد از ۴۰ سال اتفاق افتاده است.

در واقع « شینزو» با سفر به تهران خود را مابین ایران و امریکا قرار داده است. تنش هایی که با بیرون آمدن امریکا از توافق هسته ای در خاورمیانه ایجاد شده و باعث به هم خوردن تعادل در اقتصاد خاورمیانه شده نه تنها کشورهای خاورمیانه که کشورهای آسیایی را نیز تحت تاثیر قرار داده است.

این تنش ها برای رهبران اقتصادی ژاپن دردسرهای فراوانی را به دنبال داشته اند. از مهمترین تاثیرات این تنش ها فشارهای امریکا به این کشور برای متوقف کردن واردات نفت از ایران بوده است. از این رو درحال حاضر رهبران اقتصادی ژاپن به دنبال بازسازی روابط ایران و آمریکا هستند تا بتوانند از تنش های خاورمیانه بکاهند.

آبه یکی از باسابقهترین و پرکارترین نخست وزیران در ژاپن است و اگر بتواند به تنشهای خاورمیانه پایان دهد پرونده باشکوه دیگری را به سابقه کاری اش در ژاپن خواهد افزود.

نخست وزیر ژاپن در تلاش است تا روابطش را با ترامپ نیز علیرغم مشکلاتی که به دلیل تحریم نفت ایران برایشان ایجاد شده است ادامه دهد اما از سوی دیگر در سفرش به تهران می خواهد با مقامات ایرانی دیدار داشته و روابطش با ایرانیان را بهبود بخشد.

نیویرک تایمز در این گزارش تاکید کرده است: بهبود در روابط بین ایران و آمریکا توسط ژاپنی ها برنامه ای بلند مدت است و احتمال وقوع این اتفاق بسیار پایین است.

مقامات رسمی ژاپن روز گذشته (21خرداد) اعلام کرده اند که آبه برای سفر به تهران از هیچ مقام امریکایی دستور نگرفته است و این تصمیم خود ژاپن و نخست وزیر آن بوده است.

«یوشیهیده سوگا» سیاستمدار ژاپنی می گوید: آبه به دنبال کاهش تنش های منطقه ای است و خود نخست وزیر قبل از اینکه توکیو را به مقصد تهران ترک کند گفته بود که به دنبال برگرداندن صلح به خاورمیانه است.

«توبیاس هریس» کارشناس سیاست در تِئِنو و مشاور در واشنگتن در این باره می گوید: برنامه ای که آبه در نظر دارد برنامه ای طولانی مدت است اما رخ دادن آن بعید نیست چرا که ژاپن هم با ایران و هم با امریکا روابط خوبی دارد و ممکن است باعث بهبود وضعیت ایران و امریکا شود.

وی همچنین افزود: "ژاپن مصرف کننده مهمی برای ایران محسوب می شود ولی بازهم خریدار عمده ایران نیست"

یوکیو اکاموتو دیپلمات سابق ژاپنی و مشاور سیاست گذاری در ژاپن نیز درباره مسافرت آبه به تهران می گوید: سفر آبه به تهران موقعیتی است برای پیروزی او در انتخابات مجلس ماه آینده و افزودن یک افتخار در کارنامه کاری اش.

دنیل اسنیدر کارشناس سیاسی در دانشگاه استنفورد می گوید: "در حال حاضر احتمال سفر رئیس جمهور فرانسه به ایران صفر است ولی با سفر شینزو آبه به تهران احتمال اینکه مقامات سایر کشورها راه او را دنبال کنند بسیار زیاد است."