شگرد تازه بساز‌و‌بفروش‌ها

بسازوبفروشها در تهران سال هاست برای تامین عرصه مورد نیاز برای ساخت و ساز (زمین)، با مالکان ساختمانهای مسکونی قابل تخریب شریک میشوند. در این شراکت، از هر ۵ واحد مسکونی در حال ساخت، ۲ واحد به مالکان میرسد و مابقی، سهم سازنده میشود که میتواند آنها را در بازار به فروش رساند. ماجرا از این قرار است که در شراکت سازنده با مالکان اولیه، برای تعیین نسبت شراکت گاهی اوقات امکان تعیین سهم براساس یک واحد مسکونی کامل وجود دارد بلکه باید بخشی از مساحت یک واحد به سازنده و بخشی دیگر به مالک برسد. در ماههای اخیر جهش قیمت مسکن از یکسو و رشد شدید هزینه ساخت مسکن از سوی دیگر باعث بروز اختلافات ملکی بین مالکان و سازندهها در برخی پروژههای تخریب و مشارکت شده است. در جریان این اختلافات، مالکان خواستار سهم بیشتر در پروژههایی که قبلا توافق آن صورت گرفته است، شدهاند و در مقابل، سازنده نیز بهدلیل رشد هزینهها حاضر با تغییر کاهشی سهم برای خود نیست.

با این حال سازندههایی که به این اختلاف برخورد کردهاند به جای آنکه از فروش واحدهای مسکونی سهم خود تا زمان تعیین تکلیف اختلاف، خودداری کنند با یک شگرد جدید، واحدهای خود را به فروش میرسانند اما نسبت به پرداخت کل هزینه نصب انشعابات اقدام نمیکنند!

یک ساختمان مسکونی تکمیل شده یا در آستانه تکمیل مراحل، تا زمانی که انشعاب گاز یا برق تفکیکی واحدها را نداشته باشد، عملا قابل استفاده نیست. در نتیجه، خریداران واحدهای مسکونی و مالکان اولیه که وارد این ساختمانها میشوند چون نمیتوانند از واحدهای خود بهرهبرداری کنند به ناچار زمینه را برای حل سریع اختلاف فراهم میآورند.

بسازوبفروشهایی که از این شگرد استفاده میکنند امید دارند با مسیری که جلوی پای ساکنان ساختمان تازهساز میگذارند، احتمال حل اختلاف به نفع خود را افزایش دهند.

مواردی در شهر تهران وجود دارد که سازنده، واحد را با این وعده که ظرف چند روز آینده انشعابات وصل خواهد شد، به خریدار فروخته است اما اکنون بیش از یک ماه از وعده و زمان انجام معامله میگذرد و هیچ خبری از نصب نیست.

کارشناسان حقوقی توصیه میکنند در موارد خرید واحد تازه ساز، قبل از انجام معامله، متقاضی خرید تحقیقات لازم درباره «وجود اختلاف یا عدم اختلاف بین سازنده و صاحبان زمین» را انجام دهد.

هر نوع چالش قدیمی یا نبود نگاه مشترک بین همه مالکان با سازنده از همان ابتدای کار میتواند تا قبل از تکمیل کار، به یک چاشنی برای شروع اساسی اختلافات و در نتیجه قفل شدن پروژه ساختوساز منجر شود.