بررسی عملکرد نظام بانکی در دوران ریاست همتی

یک سال از سکانداری دکتر همتی در بانک مرکزی در حالی گذشت که طی این مدت اقتصاد ایران فراز و نشیبهای زیادی را تجربه کرد. با این وجود بازگشت ثبات به بازار ارز، روند مثبت تامین ارز واردات و بازگشت ارز صادرات، تامین مالی بنگاههای تولیدی، مهار تورم و رشد نقدینگی، اصلاح نظام بانکی و تلاش برای گسترش روابط بانکی از اهم اقدامات دکتر همتی در یکساله گذشته بوده است.

اصلاح نظام بانکی

بسیاری از کارشناسان معتقدند که مشکلات پولی و مالی در کشور به اشکالات موجود در ساختار نظام بانکی باز می‎گردد و براین باورند که اگر اصلاحات در نظام بانکی جامع و کامل انجام شود، بسیاری از مشکلات مالی و پولی در کشور حل خواهد شد. این ماموریت از جانب رییس جمهوری نیز مورد تاکید قرار گرفته و در دوره جدید بانک مرکزی از جمله برنامههای در دست اقدام این بانک بوده است.

همچنین یکی از برنامههایی که به طور جدی در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد اجرای عملیات بازار باز بانکی در راستای اعمال سیاست پولی و کنترل تورم است که در مراحل نهایی آمادهسازی قراردارد. یکی از مهم ترین زیرساختهای اجرای این برنامه اصلاح ترازنامه بانکها است که در این زمینه بانک مرکزی کنترل اضافه برداشت بانکها را به طور جدی مورد توجه قرار داده است.

باید توجه داشت که براساس آخرین آمار طی ماههای آبان تا اسفندسال ۱۳۹۷، بدهی بانکها به بانک مرکزی روندی نزولی داشته است؛ به طوری که بدهی بانکها به بانک مرکزی از ۱۶۰۵.۴ هزار میلیارد ریال در پایان مهرماه سال ۱۳۹۷ به ۱۳۸۱.۷ هزار میلیارد ریال در پایان اسفندماه این سال رسیده است.

در همین رابطه رئیس شورای پول و اعتبار بر لزوم افزایش کفایت سرمایه بانکها در راستای برنامههای بانک مرکزی برای اصلاح و تقویت نظام بانکی کشور تاکید کرده و گفته است: بانک مرکزی در بخش نظارتی اولویتهایی از جمله خروج بانکها از بنگاه داری را مدنظر دارد که به صورت دقیق رصد و پیگیری میشود و بانکها باید برنامهریزی و اقدامات عملی برای فروش اموال مازاد خود انجام دهند؛ همچنین بانک مرکزی اجرای قانون حاکمیت شرکتی را با هدف سالمسازی بانکها به طور جدی دنبال میکند.

تلاش برای گسترش روابط بانکی

همتی در طی دوره یکساله ماموریت خود به عنوان رییس کل بانک مرکزی دیدارهایی را با روسای بانکهای مرکزی سایر کشورها از جمله کره جنوبی، ترکیه و عراق داشته و تلاش کرده روابط بانکهای ایرانی با سایر کشورها را تسهیل کند.

بانک مرکزی همچنین برای انجام تبادلات مالی با کشورهای اروپایی در قالب اینستکس شرکت ساز و کار ویژه تجارت و تامین مالی ایران و اروپا (ساتما) را تاسیس کرد تا در صورت عمل کردن اروپاییها به وعدههایشان، نقل و انتقالهای مالی ایران و اروپا با هماهنگی طرفین و بانکهای ایرانی و اروپایی انجام شود.

بانک مرکزی همچنین توانست در این مدت به یک پیروزی مهم حقوقی در مقابل آمریکا دست یابد و حکم توقیف ۱.۷ میلیارد دلار از داراییهای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران توسط دادگاه لوگزامبورگ لغو شد. این در حالی است که دارایی بانک مرکزی با درخواست یک دادگاه آمریکایی به بهانه دست داشتن ایران در حادثه ۱۱ سپتامبر توقیف شده بود.