برجام نشان داد که هرگز نمی‌توان به آمریکا اعتماد کرد

در گفتگویی اختصاصی با «استفن لندمن» نظریه پرداز آمریکایی و دانش آموخته دانشگاه هاروارد آمریکا به بررسی تحریمهای آمریکا علیه مقامات ایرانی و اهداف واشنگتن از این تحریمها پرداخته است.

 آمریکا اخیرا تحریمهایی را علیه مقامات ایرانی اعمال کرده است. هدف این تحریمها چیست؟

لندمن- رژیم ترامپ علیه ایران از طریق ابزارهای دیگری جنگ میکند، تحریمهای غیرقانونی و تبلیغات مغرضانه تاکتیکهای اصلی این جنگ هستند.

هدف تندروهای دولت ترامپ این است که اقتصاد ایران را به زانو درآورند، مردم این کشور را به بدبختی بکشانند، آنها باور دارند که با این تاکتیکها میتوانند دولت قانونی این کشور را ساقط کنند. آمریکا میخواهد یک دولت طرفدار غرب را بر سر کار آورد که دست نشانده باشد و بتواند آن را تحت سلطه خود درآورد.

نکته کلیدی برای تندروهای دولت ترامپ این است که رقیب اصلی اسرائیل در منطقه را حذف کند و منابع عظیم نفت و گاز ایران و دیگر منابع این کشور را در اختیار خود بگیرند.

یکی از اهداف عمده ژئوپلیتیک آمریکا تحت کنترل گرفتن تامینکنندگان منابع نفت و گاز جهان است تا قادر به کنترل کردن کشورها در جهان باشد ولی این هدف محکوم به شکست است. پیشتر نیز هیچ گاه چنین چیزی میسر نشده و بعید است بعد از این نیز ممکن باشد.

تحریمها در رسیدن به اهدافشان شکست خوردهاند. تحریمها حدود ۶۰ سال است علیه کوبا و ۴۰ سال است علیه ایران اعمال میشوند ولی نتوانستهاند موثر واقع شوند، در مورد کشورهای دیگر هم به همین ترتیب بوده است.

اهداف واشنگتن بیشتر باعث به وجود آوردن دشمنانی علیه آن بوده است تا دوستانی برای آن. بیشتر کشورها طرفدار جهان چند قطبی هستند. آنها با اهداف امپریالیستی مخرب و تک قطبی واشنگتن مخالفند.

تاکتیک های رژیم ترامپ علیه ایران عمدا یا سهوا باعث شده تنشها به نقطه خطرناکی برسند. عوامل جنگ طلب کاخ سفید خواستار جنگ با ایران هستند و با دغلکاری سعی دارند ترامپ را به این سو سوق دهند.

ترامپ درباره مسائل ژئوپلیتیک هیچ چیز نمیداند. صحبتهای او با شبکه فاکس نیوز نشان دهنده عدم آگاهی او از پیامدهای جنگ است. او با بیان اینکه اگر رژیم او جنگی با ایران آغاز کند، این جنگ "خیلی طول نخواهد کشید" و شامل لشگرکشی نخواهد شد او افزود: «ما در موقعیت بسیار قوی قرار داریم و نیازی به اعزام یک میلیون سرباز نخواهیم داشت. من فقط میگویم اگر اتفاقی بیفتد برای مدت طولانی ادامه نخواهد یافت.»

وی همچنین در توییتی نوشت: "هر حمله ای از جانب ایران به هر چیزی که متعلق به آمریکا است توسط نیروی عظیم و پر قدرت آمریکا پاسخ داده خواهد شد. در مواردی، قدرت زیاد به معنی محو خواهد بود".

جمهوری اسلامی ایران هیچگاه در حمله به کشور دیگر پیشدستی نکرده است، کاری که آمریکا و شرکای امپریالیست آن مکررا انجام داده اند. آیا ایران هدف بعدی خواهد بود؟ تهدید بسیار زیاد است چرا که تحریم های ترامپ علیه ایران موثر نبوده اند و بعد از این هم بعید است موفقیت آمیز باشند.

 به نظر می رسد بعد از هدف قرار گرفتن پهپاد آمریکایی، ترامپ سعی کرد در اقدامی تلافی جویانه مقامات ارشد ایران را تحریم کند تا از فشار ناشی از هدف قرار گرفتن آن پهپاد رهایی یابد. نظر شما چیست؟

لندمن- روسیه اظهارات وزیر خارجه ایران درباره اینکه پهپاد جاسوسی آمریکا در حریم هوایی ایران مورد هدف قرار گرفته و سرنگون شده را تایید کرده است؛ پهپادی که قبل از اقدام تدافعی سپاه پاسداران هشدارها را نادیده گرفت.

اعمال تحریم های بیشتر علیه مقامات بلندپایه ایرانی تنها یک اقدام سمبلیک است چرا که عملا چیزی برای تحریم کردن باقی نمانده است.

این یک اقدام توهین آمیز بود که با انتقاد شدید ایران مواجه شد و متعاقب آن واکنش توئیتری ترامپ که انتظار آن می رفت را به دنبال داشت.

 مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا اخیرا از گفتگوی بدون قید و شرط با ایران سخن گفته است. این در حالی است که او پیش از این شروطی را برای ایران برای مذاکره عنوان کرده بود. دلیل این تغییر لحن چیست؟

لندمن- آمریکا مذاکره نمیکند بلکه در قبال وعدههای تو خالی که بعدا آنها را زیر پا میگذارد تقاضاهایی دارد و به همین دلیل هم هست که گفتگو با مقامات آمریکایی هیچ دستاوردی نخواهد داشت.

 آمریکا در عین حال که سخن از مذاکره میکند تحریمها علیه ایران را نیز تشدید میکند. این مواضع متناقض چگونه توجیه پذیر است؟

لندمن- سالها مذاکره برای دستیابی به برجام انجام شد. برجام توافقی بود که شورای امنیت سازمان ملل اجرای آن را به عنوان قانون بین المللی الزام آور کرد.

خروج ترامپ از برجام در می ۲۰۱۸ گواه دیگری بر این بود که هرگز نمیتوان به آمریکا اعتماد کرد. نیروهای شیطانی در واشنگتن میخواهند ایران را به تبدیل به اقمار آمریکا تبدیل و نظام سرکوبگر فاشیستی ساقط شده توسط انقلاب سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۷) را احیا کند.

ترامپ و تندروهایی که وی را احاطه کرده اند شدیدا مواضع خصمانهای علیه ایران دارند. اینکه او ادعا می کند به دنبال مذاکره با مقامات ایرانی است با پروپاگاندا و جنگ تحریمی اوعلیه ایران و تلاش پامپئو و بولتون نیز برای ایجاد ائتلافی برای جنگ با ایران همخوانی ندارد.

 در حالی که ترامپ توافق هستهای با ایران را ترک کرده است اما از کاهش تعهدات برجامی ایران شاکی است. این گلایهمندی را چطور میتوان توضیح داد؟

لندمن- جامعه جهانی با خروج ترامپ از برجام مخالف بود، به جز اسرائیل، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و چند جزیره کوچک در اقیانوس آرام که تحت کنترل آمریکا هستند.

کشورهای اروپایی به طور لفظی از برجام حمایت میکنند ولی برای رعایت اصول آن اقدامات چندانی انجام نمیدهند. آنها با این کار نشان میدهند شریک قابل اعتمادی نیستند، به ویژه که در بیشتر مسائل از آمریکا حمایت می کنند. البته به جز انگلیس که ممکن است استثنا باشد بقیه دولتهای اروپایی با جنگ علیه ایران مخالفند.

جنگ با جمهوری اسلامی ایران باعث میشود تنش ها بیش از پیش شدت پیدا کنند و به نقطه خطرناکی برسند.

زمانی که آمریکا وارد جنگی میشود یا برای آن برنامهریزی میکند، به دنبال ائتلاف و حمایت افکار عمومی و رسانههای جریان اصلی برای آن میگردد. اگر پامپئو و بولتون نتوانند ۲۰ کشور برای ائتلاف خود جهت جنگ با ایران را گرد هم آورند ترامپ به سختی میتواند از این فراتر رود.

شکست آنها بهترین شانس برای اجتناب جنگ با ایران خواهد بود اما من از اتفاقهایی که در مسیر نادرست در حال شکل گرفتن است، به شدت نگرانم.

به علت خشم آمریکا برای تسلط بر کشورهای دیگر به ویژه کشورهایی که دارای ذخایر غنی زیرزمینی هستند امکان آن هست که آنچه اکنون دور از ذهن به نظر میرسد اتفاق بیفتد.