عدم ثبات حقوقی و امنیت سرمایه‌گذاری، از مهمترین مسائل کشور

مسعود خوانساری امروز (شنبه) در نخستین مجمع هماهنگی بخش خصوصی که در سالن اجلاس سران برگزار شد، به آسیبشناسی اقتصاد کشور پرداخت و این پرسش را مطرح کرد که چرا با وجود این تعداد نیروی تحصیلکرده و مجرب، بیکاری وجود دارد و آیا جایگاه فعلی کشور متناسب با ظرفیتهای آن هست یا خیر؟

وی با تاکید بر آنکه کشور ایران در یک منطقه استراتژیک واقع شده، توضیح داد: تنگه هرمز در جوار ما قرار دارد و به ۱۰۰۰ کیلومتر مرز دریایی در شمال و جنوب دسترسی داریم. همچنین از نظر ذخایر گازی دومین کشور و از نظر ذخایر نفتی نیز جزو پنج کشور برتر دنیا هستیم.

رئیس اتاق بازرگانی تهران همچنین با اشاره به همسایگی کشور با هفت کشور محصور در خشکی و بازار میلیارد دلاری همسایگی با ۱۴ کشور، یادآور شد کمتر کشوری است که ۵۰ عنصر معدنی و چهار فصل آب و هوایی در آن وجود داشته باشد. ضمن آنکه از نظر تمدنی نیز جزو قدیمیترین کشورها هستیم و چندین هزار نقطه تاریخی ثبت شده در کشور وجود دارد.

خوانساری با بیان اینکه با وجود جمعیت ۸۰ میلیونی و تعداد زیادی نیروی تحصیلکرده، جایگاه ۲۷ الی ۲۸ اقتصادی دنیا را داریم، تصریح کرد: این در حالی است که علیرغم رونق تولید در ۴۰ سال گذشته، درآمد سرانه افزایش نداشته و نرخ بیکاری به ویژه در بخش افراد تحصیلکرده بالای ۱۲ درصد است.

وی همچنین به خروج نخبگان در کشور و منفی شدن رشد سرمایهگذاری از سال ۹۰ به این سو اشاره کرد و گفت: فرار سرمایه با توجه به رشد بیکاری در کشور، شاخص خطرناکی است.

رئیس اتاق بازرگانی تهران در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه ۱۷ میلیون پرونده قضایی در کشور مطرح است و ۳۴ میلیون خانوار درگیر آن هستند، اظهار کرد: بدین ترتیب هر خانواده ۱.۵ پرونده قضایی در دادگاه دارد.

خوانساری افزود: با وجود پرداخت ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه آشکار و پنهان در کشور که معادل پرداخت سالانه ۱۲ میلیون تومان است، در طبقات مختلف احساس نارضایتی وجود دارد. این در حالیست که در هندوستان و با وجود جمعیت حدود یک و نیم میلیارد نفر، حدود ۵۰ میلیارد دلار است.

وی با بیان اینکه کشور سنگاپور با وجود تهی بودن از منابع طبیعی، جزو آزادترین اقتصادها در دنیای جهانی است، گفت: قطر نیز با وجود اینکه تنها به منابع گاز دسترسی دارد، درآمد سالانهای معادل ۱۰۰ هزار دلار و بالاتر از آن دارد. همچنین ۳۰۰۰ شرکت خارجی در کشور مالزی فعالیت دارند و درآمد سرانه آن نیز نسبت به دو دهه قبل، چندین برابر افزایش یافته است. این در حالیست که صادرات کشور ترکیه نیز به ۶۰ الی ۷۰ میلیارد دلار رسیده و کره نیز که درآمد سرانه پایینی داشت، امروز تکنولوژیهای برتر دنیا را در کشور خود پرورش میدهد.

رئیس اتاق بازرگانی تهران تصریح کرد: تا قبل از مشکلات و نوسانات ارزی مهاجرت پزشک نداشتیم اما امروز شروع به مهاجرت کردند چرا که حق ویزیت ۵۰ هزار تومانی امروز معادل چهار دلار است در حالیکه کشورهای همجوار بابت حق ویزیت ۶۰ دلار میپردازند.

عدم ثبات حقوقی و امنیت سرمایهگذاری، از مهمترین مسائل کشور

خوانساری با بیان اینکه اولین مشکل بخش خصوصی بحث عدم امنیت برای سرمایهگذاری در کشور است، گفت: تغییر مالکیت از سالیان گذشته در زمان قاجار وجود داشته، این در حالیست که در پهلوی دوم نیز اصلاحات ارضی منجر به تغییر مالکیتها شد. در کشور ما کمتر کسی اظهار به دارا بودن ثروت میکند در حالیکه در دنیا افتخار به داشتن سرمایه مرسوم است که این موضوع حکایت از ثبات حقوقی و امنیت سرمایهگذاری در کشور دارد و به همین خاطر افراد معمولا به دنبال انجام کارهای کوتاه مدت هستند. اکثر شرکتهای ایرانی نسل یک یا دو هستند و کمتر شرکتی است که به نسل چهار و پنج رسیده باشد.

ضرورت استفاده از فرصتها و شکار لحظهها

وی توضیح داد: مطالعه اقتصادی کشور چین نشان میدهد این کشور از وضعیت جنگ سرد به نحو احسن استفاده کرده و در زمانی که بین شوروی و آمریکا اختلاف وجود دارد، چین توانسته از فرصت سرمایهگذاری آمریکا در کشور خود استفاده کند.

انتقاد از تفکر آرمانی و صفر و یکی در کشور

رئیس اتاق بازرگانی تهران افزود: در کشور ما تفکر مثبت یا منفی وجود دارد و هیچگاه حد وسط فکر نمیکنیم. به عنوان مثال بحث برجام یک دستاورد بزرگ بود که در داخل کشور یا خدمت مطلق یا خیانت مطلق تلقی میشد. این در حالیست که در دنیا خیر مطلق یا شر مطلق نداریم و همین طرز تفکر باعث شده تصمیم گیریها با احتیاط انجام گیرد.

انتقاد از بی تصمیمی یا دیر تصمیم گرفتن مسئولان

وی ادامه داد: بی تصمیمی یا دیر تصمیم گرفتن عارضهای است که مملکت ما به آن دچار شده و به همه زمینههای اقتصادی لطمه میزند. به عنوان مثال ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه رقم کمی نیست که اگر به چرخه تولید بیفتد، رشد اقتصادی برای کشور به وجود میآورد. توجیه این است که طبقات بهرهمند بیشتر از یارانهها استفاده میکنند که البته این توجیه تا اندازهای درست است.

خوانساری تشریح کرد: ۱۴۰ میلیارد تومان سوبسید بنزین وجود دارد که در قالب کارت سوخت عرضه میشود. در حالیکه ۲۰ میلیون نفر دارای ماشین هستند و هر چه ماشین بهتر باشد، سوخت بیشتری مصرف میکند. این موضوع در مورد برق، گاز، گوشت و گندم نیز صادق است. بنابراین اگر یارانه نقدی پرداخت کنیم، به صرفهتر است که در این خصوص یا موضوعات دیگر همچون حذف چهار صفر از اسکناس نیز تصمیم مشخصی گرفته نمیشود.

وی با اشاره به اینکه در مورد ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز هفت الی هشت ماه است که تصمیم درستی گرفته نشده، خاطرنشان کرد: سنسورهای مدیران و تصمیمگیران دچار اشکال شده است و علی رغم آنکه از ظرفیتهای بالا برخوردار هستیم، سرمایهگذاری در کشور دچار مشکل بوده و جوانان ما به بازارهای خارجی جذب میشوند. امیدوار هستیم با جمعبندی این مجمع در سالهای آتی بتوانیم تغییراتی در این حوزهها به وجود بیاوریم.