ابزارهای شش‌گانه صندوق ضمانت صادرات برای مقابله با تحریم

صندوق ضمانت صادرات طی نامهای به اتاق بازرگانی تهران که به امضای افروز بهرامی، رئیس هیات مدیره و مدیرعامل این صندوق رسیده است، گزارش اقدامات و نیز خدمات قابل ارائه به صادرکنندگان را اطلاعرسانی کرد. بر اساس آنچه در این گزارش مورد اشاره قرار گرفته است، حجم کلی پوشش بیمهای و تضمینی صندوق در چهار ماهه ابتدایی سال جاری به میزان 818 میلیون دلار رسیده است که رشد 88 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 1397 را نشان میدهد.

صندوق ضمانت ایران به عنوان تنها موسسه بیمه اعتبار صادراتی (ECA) ایران که همتای موسساتی هم چون ساینوشور چین، ساچه ایتالیا و هرمس آلمان به شمار میرود، با پوشش ریسکهای سیاسی و تجاری صادرات، توانسته است به عنوان سپر دفاعی صادرات در جنگ اقتصادی، اثرات نامطلوب تحریمها را بر بخش صادرات غیرنفتی تا حدود قابل توجهی خنثی کند.

بر این اساس، حجم کلی پوششهای ریسک صندوق ضمانت صادرات ایران از طریق صدور بیمهنامه و ضمانتنامه اعتباری در سال 1397 بالغ بر2290 میلیون دلار بوده که رشد 33 درصدی نسبت به سال 1396 و 228 درصدی نسبت به سال 1393 را نشان میدهد. همچنین، حجم عملکرد پوششی در بخشهای بیمه نامههای اعتبار صادراتی کوتاهمدت با رکورد 850 میلیون دلار، رشد130 درصدی نسبت به سال 1396 و1600 درصدی نسبت به سال 1393 دارد.

این گزارش سپس به خدمات قابل ارائه صندوق میپردازد که «ایجاد مزیت صادراتی برای کالاها و خدمات ایرانی»، «تسهیل دسترسی صادرکنندگان به تامین مالی ارزانقیمت صادراتی»، «صدور ضمانتنامههای لازم برای مناقصات خارج از کشور»، «بیمه مطالبات مدتدار صادرکنندگان و تبدیل آن به نقدینگی»، «سرمایهگذاری صادراتی در خارج از کشور» و «شناخت بازارها و مشتریان خارجی» از جمله این خدمات است. برای مثال، صندوق ضمانت صادرات در بخش «ایجاد مزیت صادراتی برای کالاها و خدمات ایرانی» با پوشش بیمهای، امکان فروش مدتدار کالا و خدمات به خریدار خارجی را برای صادرکننده ایرانی فراهم میکند.

همچنین صندوق، صادرکننده را در مقابل ریسک قصور و عدم بازپرداخت طرف خارجی ناشی از ریسکهای سیاسی و تجاری محافظت میکند. افزون بر این، تسهیل تامین مالی ارزانقیمت صادراتی به این نحو است که با ضمانتنامههای اعتباری صندوق، سیستم بانکی با 2 درصد تخفیف در نرخ سود، صادرکننده را تامین مالی میکند. همچنین، صندوق در شرایط تحریم، به عنوان جایگزین نظام بانکی، ضمانتنامههای لازم برای ورود پیمانکاران ایرانی به مناقصات خارجی را فراهم میکند.

بر اساس آنچه در ادامه این گزارش آمده، صندوق ضمانت صادرات ایران، شش ابزار پوششی را برای مقابله با تحریم مورد استفاده قرار میدهد که این ابزارها شامل «پوشش ریسکهای اصلی ناشی از تحریم»، «ایجاد امنیت در تجارت تهاتری با همکاری ایمیدرو»، «تسهیل واردات مواد اولیه و ماشینآلات تولیدکنندگان صادراتی»، «صدور ضمانتنامههای مستقیم مورد نیاز پیمانکاران برای ورود به مناقصات خارجی به جای سیستم بانکی»، «گسترش دسترسی صادرکنندگان به تامین مالی از طریق بازار سرمایه» و «تسهیل و ایجاد مزیت برای فروش کالا در بورس کالا و انرژی در رینگ صادراتی به صورت مدتدار» است.

مقایسه عملکرد صندوقهای ضمانت صادرات کشورهای صادراتمحور شرق و جنوب شرق آسیا و ایران در سال 2018 نیز نشان میدهد که پوشش صندوق ضمانت صادرات چین با 2487 میلیارد دلار صادرات معادل 19درصد، کرهجنوبی با 605 میلیارد دلار صادرات برابر 20 درصد، ژاپن با صادرات 738 میلیارد دلاری حدود 7 درصد، هند با 326 میلیارد دلار صادرات به میزان 10 درصد و پوشش صندوق ضمانت صادرات ایران با 39 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی حدود 6 درصد است.