مسکن هنوز وارد رکود نشده است

بیتالله ستاریان اظهار کرد: با وجود کاهش معاملات معتقدم هنوز بخش مسکن وارد رکود نشده است؛ چرا که رکود چهار مولفه دارد که فقط یکی از آنها تعداد معاملات است. سه موضوع دیگر یعنی کاهش ساخت و ساز، فرار سرمایه و سقوط قیمت هنوز اتفاق نیفتاده، پس نمیتوان با قطعیت از رکود صحبت کرد.

وی افزود: اگر به جای ۲۷۰۰ معاملهای که شهریورماه در تهران داشتیم ۲۷ هزار معامله انجام میشد همه میگفتند در رونق هستیم. اما در آن صورت قیمتها به شدت بالا میرفت و تا چهار سال به رکود معاملاتی برخورد میکردیم.

این کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه منابع حاصل از بازسازی واحدهای سیلزده موجب رونق در بخش مسکن میشود گفت: منابع سیل هنوز به طور کامل وارد بخش مسکن نشده و در نیمه دوم امسال وارد میشود. لذا افزایش ساخت و ساز و افزایش قیمت را تا پایان سال خواهیم داشت. سپس در پایان سال جاری وارد رکود میشویم که اگر تدبیری برای آن در اقتصاد اندیشیده نشود دو تا سه سال ادامه پیدا میکند.

ستاریان تصریح کرد: هماکنون ساخت و ساز در شهر تهران بیش از دو برابر تعداد معاملات است، لذا نمیتوان گفت بخش مسکن به طور کامل در رکود به سر میبرد. در حال حاضر هم افزایش قیمت داریم، هم ساخت و ساز بالا رفته اما معاملهای صورت نمیگیرد؛ زیرا در بخش تولید، بودجه تزریق شده اما در بخش تقاضا بودجه نیست.

وی درباره برنامههای دولت برای تولید و عرضه ۴۰۰ هزار واحد مسکونی تا سال ۱۴۰۰ گفت: طی ۴۰ سال گذشته همواره مداخله دولت در بخش مسکن صورت گرفته اما هرگز نتیجه نداده است. سیاست واگذاری زمین، مسکن ویژه، مسکن مهر و بسیاری دیگر از طرحها ارایه شد اما هنوز دهکهای بالا و میانی جامعه هم با مشکل خانهدار شدن درگیر هستند؛ چه برسد به دهکهای پایین. به اعتقاد من کارشناسانی که به قوه مجریه مشاوره میدهند صورت مساله را کوچک و حل شدنی طرح میکنند و دولتها را همواره به خواب خرگوشی میبرند. من این را خیانت کارشناسی مینامم.

این کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه مشکل مسکن با طرحهای یک ساله و دو ساله حل نمیشود تاکید کرد: قبول کنیم که سالیانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی باید تولید شود و همه ابزارهای اقتصادی و تکنولوژی را برای این تعداد واحد مسکونی مهیا کنیم. قوانین دست و پاگیر هم باید حذف شود. کسانی که میگویند سالیانه یک میلیون واحد مسکونی نیاز داریم ضریب استهلاک سالیانه ۶۰۰ هزار واحد مسکونی را در نظر نمیگیرند.

به گفته ستاریان، خش مسکن دو نوع رشد قیمت دارد؛ یکی در بطن خود و دیگری آنچه در بازار مشخص است. اگر قیمتها در کوتاه مدت رشد نکرد نباید خوشحال باشیم؛ زیرا تهدیدی با عنوان انباشت تقاضا ایجاد میشود که بعدا خود را نشان میدهد. در زمان رکود، تقاضای موثر از بازار خارج میشود ولی تقاضای مطلق از بین نمیرود. نیاز انباشته با پدیدههایی مثل حاشیهنشینی و خانههای غیراستاندارد خود را نشان میدهد.