آیا می‌توان با ابزارهای جدید تحریم‌های نفتی را دور زد؟

حسین عبده تبریزی درباره استفاده از ابزارهای جدید معاملاتی برای فروش نفت در شرایط تحریم اظهار داشت: باید قبل از اعمال تحریمها نسبت به استفاده از ابزارهای جدید معاملاتی اقدام میشد تا امروز مشکلات کمتری داشته باشیم. در شرایط بحرانی اعمال سیاستها و ابزار جدید مشکلتر است، به عنوان مثال میتوانستیم بورس نفت را ۲۰ سال پیش راه بیندازیم که اکنون نمیتواند چندان موفق باشد.

وی افزود: ما میتوانستیم کارهایی در گذشته انجام دهیم که اکنون فشار کمتری تحمل کنیم، مثلا بورس نفت یک بورس بینالمللی است و در شرایط بحران نمیتوان آن را سامان داد، باید از قبل راه میافتاد. بنابراین میتوان گفت اکنون فضا برای استفاده از ابزارهای جدید مناسب نیست، شاید در یک شرایط متعادلتر و عادیتر مثمر ثمر واقع میشدند.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: همه ابزارها مثل اختیار، آتیها، سلف و.... میتوانند به ما کمک کنند، اما طراحی باید درست باشد. ابزارها در ذات خود ارزش کمی شاید در حد ۵ درصد خلق میکنند و بنابراین نمیتوانند مثلا ۵۰ درصد اوضاع ما را تغییر دهند، یعنی ابزار نمیتوانند فاکتورهای اقتصادی را تغییر دهند و اینگونه نیست که بتواند جایگزین تحریم ۶۰ میلیارد دلاری نفت شود، کمک ابزارها محدود است.

وی یادآور شد: مسیری که بورس انرژی نیز تاکنون پیموده بد نبوده، طبیعی است که امکان قابل ملاحظهای دارد. مثلا بورس محصولات پتروشیمی موفق بوده اما موضوعی که به آن آسیب رسانده نظام چند نرخی ارز است، البته برخی مواقع هم مجبور میکردند از ارزهای خاصی استفاده شود و محدودیتهایی برای کسانی که میتوانستند در بازار شرکت کنند اعمال میشود که بازدارنده است. باید توجه داشت در دنیا اگر بورس تشکیل میشود عوامل محدود کننده وجود ندارد.

عبده تبریزی خاطرنشان کرد: بازار نفت نیز در این بحران نمیتوانست تشکیل شود و طبیعی است که موفق نباشد، باید ۲۰ سال قبل شکل میگرفت و اکنون فعالیت میکرد. در شرایط تحریم نمیتوان معاملات نفت که در ذات خود معاملات بینالمللی هستند را سامان داد.