پنج عامل نامطمئن شدن بازار طلا و ارز

قیمت طلا، سکه و ارز دوباره در تلاطم افتاده. هر کس در بازار یک قیمت میدهد و نمیتوان بین حرف دلالها و صرافیها، به یک قیمت ثابت رسید. آخر هفتهها اوضاع عجیبتر است. در غیاب بازارهای رسمی، تعطیلات آخر هفته دوباره به عرصه پیشتازی دلالها تبدیل شده است. از طرف دیگر نزدیک شدن به روزهای پایانی سال میلادی در حال سایه انداختن بر سر بازارهای طلا سکه و ارز است و معاملات این بازارها را حسابی تحت تاثیر قرار داده. شرکتها میخواهند حسابشان با شرکای خارجی را صاف کنند و سرمایهدارهایی که برای تعطیلات کریسمس برنامهریزی میکنند، دنبال خرید دلار هستند.

همه این عوامل دست به دست هم داده تا دوباره بازار طلا، سکه و ارز به یک بازار نامطمئن تبدیل شود. نوسانات نسبت به روزهای آرامی که در چند ماه اخیر شاهد آن بودیم بیشتر شده و کمتر کسی قیمت واقعی دلار در بازار آزاد را میداند. در این گزارش پنج مورد از عواملی که باعث شده بازار طلا، سکه و ارز نامطمئن شود را بررسی کردهایم. هرچند، ممکن است دلایلی دیگری هم در کاهش اطمینان در بازار تاثیرگذار باشند.
۱- فرا رسیدن موعد تسویه حساب شرکتها
سال میلادی رو به پایان است و شرکتهای بینالمللی حسابدارانشان را به کار گرفتهاند. دفترها را از بایگانیها بیرون کشیده و در حال حساب و کتاب آخر سال هستند. در این بین شرکای داخلی این شرکتها باید هر چه زودتر حسابهایشان را تسویه کنند. این مورد باعث میشود شرکتهای داخلی این روزها به دنبال تبدیل داراییهایشان به دلار هستند تا بتوانند بدهیهایشان با شرکتهای خارجی را صاف کنند. این مورد میتواند یکی از دلایل نامطمئن شدن بازار ارز و به تبع آن بازار سکه و طلا باشد. محمد کشتیآرای، نائب رئیس اتحادیه طلا در این باره میگوید با توجه به تسویه حساب شرکتها در پایان سال میلادی و افزایش دادوستدهای ارزی، مسلما شاهد نوساناتی در بازار ارز خواهیم بود که بر بازار طلا هم تاثیر خواهد گذاشت.
۲- سفرهای خارجی در نزدیکی کریسمس
تعطیلات کریسمس شاید برای ما و شما بیمعنی باشد، اما خیلی از سرمایهداران بزرگ این روزها در حال برنامهریزی برای سفر خارجی هستند. هر سال همین موضوع تکرار میشود و در نیمه دوم آذرماه همزمان با آغاز آخرین ماه میلادی شاهد افزایش تقاضای دلار برای سفرهای خارجی هستیم. سال گذشت هم درست با آغاز ماه دسامبر شاهد افزایش قیمت دلار از ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان تا ۱۲ هزار و ۲۰۰ تومان بودیم. در ماه دسامبر سال گذشته دو نوبت افزایش قیمت نجومی ارز و به تبع آن طلا و سکه اتفاق افتاد که مورد دوم آن باعث شد قیمت دلار در نیمه دوم آذر و در کمتر از چند روز از ۱۰ هزار و ۴۰۰ تومان تا ۱۲ هزار تومان افزایش قیمت پیدا کند.
۳- منابع مختلف هر کدام قیمت متفاوتی اعلام میکنند
قیمت واقعی دلار در بازار آزاد و حتی در بازار رسمی بیش از هر زمان دیگری در هالهای از ابهام رفته. هر کدام از منابع که تا پیش از این منابعی موثق برای تعیین قیمت روزانه دلار به حساب میآمدند، یک قیمت متفاوت را اعلام میکنند و نشان میدهد این روزها قیمتها در بازارهای مختلف تفاوت زیادی دارد. دلالهای فردوسی یک قیمت میدهند، سبزهمیدانیها قیمت خاص خودشان را دارند و حتی صرافیها هم نرخهای مختلفی برای یک ارز تعیین میکنند. این مورد محدود به دلار و بازار ارز نیست و حتی در بازار سکه هم قابل مشاهده است. برای مثال در لحظه نگارش این متن، منابع مختلف که هر کدام در نگاه فرارو موثق به حساب میآیند، قیمت دلار در بازار آزاد را بین ۱۲ هزار و ۷۰۰ تا ۱۲ هزار و ۹۰۰ تومان اعلام میکنند.
۴- دلالها به دنبال افزایش قیمت ارز و طلا
تنش دوباره در بازار ارز بالا گرفته است. این روزها دوباره «برو از همون صرافی بخر» بر سر زبانها افتاده. دلالهایی که با مشتریانشان به توافق نمیرسند و میخواهند قیمتها را بالا ببرند، زیر بار قیمت پایینتر صرافیها نمیروند و برای همین مدام به مشتریانشان میگویند اگر صرافی ارزانتر گفته، برو از خود همان صرافی دلارهایت را بخر. اصرار دلالها بر افزایش قیمت ارز از یک طرف و تلاش بانک مرکزی و صرافیها برای ثابت نگهداشتن قیمتها از طرف دیگر، بازار ارز را به یک عرصه نبرد تبدیل کرده که هر کدام از یک سو سر طناب را گرفته و به سمت خودشان میکشند. این مورد یکی دیگر از دلایلی است که میگوییم بازار ارز، طلا و سکه این روزها از هر زمان دیگری نامطمئنتر شده است.
۵- آخر هفتهها به همان روند عجیب سال گذشته برگشته است
احتمالا خاطرتان باشد، زمانی تعطیلات آخر هفته حکم کابوس را برای بانک مرکزی داشت. چهارشنبه صرافیها تعطیل میشدند و به خانه میرفتند، شنبه صبح وقتی کرکره را بالا میکشیدند، تازه مشخص میشد که دلالها در تعطیلات آخر هفته چه بلایی به سر بازار آوردهاند. ماهها بود که شاهد این اتفاق در روزهای تعطیل آخر هفته نبودیم و قیمتهای شنبه تفاوت چشمگیری با قیمتهای چهارشنبه نداشت. چه بسا در اغلب موارد، بازار اول هفته با قیمت پایینتری نسبت به قبل تعطیلات بازگشایی میشد، اما در یکی دو هفته اخیر دوباره به روند سال گذشته برگشتهایم. طوری که دو روند افزایش قیمت نجومی در بازار ارز، هر دو در روزهای آخر هفته اتفاق افتادهاند. برای مثال چهارشنبه ۲۲ آبانماه بازار طلا حدود ۱۱ هزار و ۸۴۰ تومان به استقبال تعطیلات آخر هفته رفت، اما در دو روز تعطیل آخر هفته، فعالیت غیررسمی بازار ارز باعث افزایش قیمت ۵۰۰ تومانی همراه شد و با نرخ ۱۲ هزار و ۳۸۰ تومان هفته بعدی را آغاز کرد.

هفته بعد دوباره این روند تکرار شد. افزایش قیمت دلار معکوس شد و چهارشنبه صرافیها تابلوشان را با نرخ ۱۱ هزار و ۹۵۰ تومان خاموش کردند، اما دلالها در تعطیلات آخر هفته دوباره قیمت دلار را به مدار گرانی برگرداندند و از شنبه شاهد موج دوم افزایش قیمت دلار بودیم. موجی که باعث شد قیمت دلار دوباره تا ۱۲ هزار و ۴۸۰ تومان صعود کند. هر چند دلایل دیگری هم در افزایش قیمت دلار تاثیرگذار بودند، اما میتوان نتیجه گرفت که بازار غیررسمی تعطیلات آخر هفته دوباره نقش قدیمی خود را در شروع روندهای افزایش قیمت بازار ایفا میکند.