روزهای سخت بازگشت به لیست سیاه FATF

پیوستن به کارگروه اقدام مالی (FATF) برای آنها که کاری جز دمیدن در شیپور نا امیدی ندارند و به دیدن خالیترین نیمه لیوان عادت کردهاند، احتمالا چندان کار شاقی نیست و تنها وقت تلف کردن و اعتماد دوباره به نهادهای غیر مطمئن و امثال اینها به حساب میرود.

اما عدهای هم هستند که به جای کاسه چه کنم به دست گرفتن، به فکر استفاده از ظرفیتهای هرچند محدود در همین روزگار تحریم هستند و «این نیز بگذرد» را سرلوحه کارشان را قرار دادهاند؛ روزگاری که فعالان اقتصادیاش آن را «نفسگیر» مینامند و نبضهای ضعیف صنایع و کسبوکار بعضی‍ از آنها خود گواه بر این ادعاست.

«وقتی تحریم هستیم، پیوستن به FATF برایمان منفعتی ندارد»، «با پیوستن به FATF مسیر تجارت تسهیل نمیشود» و «نباید به نهادهای بینالمللی اعتماد کرد» تنها برخی از مانعتراشیهای گروه اول است که پیوستن به این نهاد را با چندین سال تاخیر رو به رو کرده است.

عمده فعالان اقتصادی بر این واقفند که با پیوستن به FATF نباید انتظار گشایش چندانی در امور تجاری را داشت، بیم آنها از این است که با بازگشت به لیست سیاه همین روزنههای امید بسته شده و معدود کشورهایی همچون روسیه و چین که در حال تعامل با ایران هستند نیز از تصمیم خود منصرف شوند.

«امکان تعاملات بینالمللی از بین رفته، چون عمده شرکتهای دنیا مایل به تعامل با ایران نیستند و عملا سختترین شرایط کشور را سپری میکنیم» این جملهای است که «حسن فروزانفرد»، رییس کمیسیون حمایت قضایی اتاق بازرگانی تهران جمله خود را با آن شروع میکند و در ادامه به خبرنگار اقتصادی ایرنا میگوید: اروپا امروز مدعی است تحریمهایش را برداشته اما از طرف دیگر تاکید میکند نمیتوانم به فردی یا شرکتی اجبار کنم با ایران تعامل کند. از طرف دیگر چون آمریکا اشراف گستردهای بر بازار دارد و افراد نامدار در تمام دنیا آمریکا را مهمترین بازار و شریک کاری خود میدانند، وارد گفتگو و تعامل با ما نمی شوند.

هیچ گریزی جز پذیرش FATF نداریم

وی ادامه داد: گروههایی از چین و روسیه تصمیم میگیرند در این شرایط سخت با ایران تعامل داشته باشند و توسعه روابط تجاری به فعال بودن بانکها و موسسات مالی اعتباری بین دو کشور نیاز دارد. اینجا دیگر موضوع ارتباطی به تحریم ندارد و بانکها پذیرفتهاند با ایران همکاری داشته باشند.

فروزانفرد هشدار داد که در این شرایط اگر ایران استانداردهای رفتار حرفهای را در حوزه بانکی و پولی رعایت نکرده باشد، حتی رابطه تجاری با این کشورها را نیز از دست خواهیم داد.

وی به بعضی شنیدههایش درباره روسیه ارجاع داده و ادامه داد: به صورت غیررسمی از طرف روسیه اعلام شده اگر زمینههای پذیرش FATF آماده نشود و ایران در لیست سیاه قرار بگیرد، روسیه دیگر امکان همکاری با ایران را نخواهد داشت چون این کشور نیز عضو کارگروه اقدام مالی است.

وی تاکید کرد که اگر وارد فرایندFATF نشویم، معدود باقیماندگان تجاری را هم از دست خواهیم داد. اکنون با این ادعا از لیست سیاه بیرون آمدیم که زمینه را برای برطرف کردن پیوستن به این نهاد مالی فراهم کنیم.

سخت شدن کار برای تصمیمگیران

عضو اتاق بازرگانی تهران با اشاره به طولانی شدن فرایند تصمیمگیری برای پیوستن به FATF بیان کرد: طولانی کردن بیدلیل این تصمیمگیری کار برای تصمیمگیران سختتر کرده است، چرا که آنها اگر موافق انجام کار باشند سوال بوجود میآید که چرا دو سال گذشته کار انجام نشده و دلیل تاخیر آن چه بوده است.

وی خاطرنشان کرد که اگر بخواهیم از نظامات بینالمللی در حوزه بانکی بهرهمند شویم، هیچ گریزی جز پذیرش این موضوع نداریم و البته FATF فرصتهایی را هم برای اعمال حاکمیتهای ملی در نظر میگیرد.

مخالفان FATF آدرس غلط میدهند

«آیا پیوستن به FATF زمینههای تجارت را تسهیل میکند؟» این سوالی است که فروزانفرد قاطعانه به آن پاسخ منفی داد و تصریح کرد: زمینههای تجارت به دلیل تحریمها متوقف مانده و بدون تغییر در تحریمها، زمینههای تجاری تغییر مهمی نمیکند.

رییس کمیسیون حمایت قضایی اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: مخالفان انتظارات عموم مردم از FATF را بالا میبرند، آنها میخواهند با این کار طرفداران را وادار به عقبنشینی کنند و پیامشان این است که با تصویب FATF اتفاق خاصی نمیافتد.

وی درباره تاثیر پیوستن به این نهاد مالی توضیح داد: FATF تنها میتواند از توقف کامل فعالیتهایمان در زمان تحریم جلوگیری کند و عدم پذیرش آن و قرار گرفتن در لیست سیاه وضعیت تجاری را بدتر کرده و باعث انزوا و تحمیل هزینههای بیشتر بر ما خواهد شد.

مگر قرار است تا آخر تحریم بمانیم؟

عضو اتاق بازرگانی تهران عمده تاثیر پذیرش FATF را برای روزهای پس از تحریم دانست و افزود: اگر تحریمها وجود نداشته باشد FATF تنها راه برای ادامه فعالیت است، برای روزهایی که بخواهیم مبادلات مالی را با بانک‎های دیگر کشورها آغاز کنیم.

فروزانفرد تاکید کرد که FATF به معنای باز کردن راهی برای تعاملات تجاری در این لحظه تاریخی نیست، چون راهمان از جای دیگری به نام تحریم بسته است.

پذیرش FATF به معنای قبول داشتن تمام جوانب آن نیست

وی تصریح کرد: نمی خواهیم در بلندمدت در تحریم باقی بمانیم و باید اکنون از حداقل امکانات موجود استفاده کنیم.

فروزانفرد با اشاره به بیاعتمادی برخی افراد درباره پذیرش FATF اظهار کرد: منفینگریهای بسیاری نسبت به این موضوع وجود دارد؛ برخی نسبت به تدابیر بین المللی و جهانی بدبین هستند چون بارها تجربه کردیم این تدابیر منافع کشورها را پیگیری نکرده وبه نفع دیگرانی که بوده آن را که تصویب کردهاند.

وی ادامه داد: این موضوع جنبه تاریخ ملی دارد و بارها از آن آسیب دیدهایم، اما با این حال آنها را پذیرفتهایم. مثلا میگوئیم سازمان ملل جایی نیست که مفاهیم عادلانه و رفتارهای عادلانه در آنجا اتفاق افتد، اما هنوزدر آن سفیر داریم و رییس جمهور آنجا سخنرانی میکند.

عضو اتاق بازرگانی تهران تصریح کرد: پذیرش FATF به این معنا نیست که وقتی وارد آن شویم تمام جزئیات آن را قبول داریم، ممکن است به آن نقدهایی داشته باشیم اما میپذیریم که از ظرفیت زیرساختهای بین المللی بهره بگیریم تا بتوانیم با دنیا کار کنیم.