مهم‌ترین رویدادهای اقتصادی سال ۲۰۱۹ در یک نگاه

در طول سال ۲۰۱۹ میلادی بانکهای بزرگ جهانی از جمله فدرال رزرو آمریکا و بانک مرکزی اروپا نرخ بهره را کاهش دادند. بانک مرکزی اروپا نیز خرید داراییهای به فروش گذاشته شده را دوباره آغاز کرد.

بانک جهانی رتبهبندی کشورها در گزارش «سهولت کسب وکار» را بهروز و مساعدترین خاک برای کارآفرینان و فعالان اقتصادی را معرفی کرد. طبق نتایج این گزارش نیوزیلند با حفظ جایگاه قبلی خود بهعنوان مساعدترین کشور برای انجام کسب وکار در رده نخست قرار گرفت. سنگاپور، دانمارک، هنگکنگ و کرهجنوبی نیز به ترتیب در ردههای دوم تا پنجم این رتبهبندی قرار گرفتند.

یکی دیگر از نکات این گزارش وضعیت ایران در «سهولت کسب وکار» است. در این رتبهبندی، ایران با کسب نمره ۹۸/ ۵۶ در رده ۱۲۸ قرار گرفت. خبرگزاری آناتولی ترکیه در گزارشی به بررسی مهمترین رویدادهای اقتصادی جهان در سال ۲۰۱۹ از دید خود پرداخته که در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

* ژانویه

- نرخ صادرات ترکیه در سال ۲۰۱۸ با ۷.۱ درصد رشد به ۱۶۸.۱ میلیارد دلار رسید که بدین وسیله بالاترین میزان صادرات در تاریخ جمهوری ترکیه رقم خورد.

- نخستین محموله ترانزیتی «راه لاجورد» یا «لاپیس لازولی» افغانستان که این کشور را از طریق ترکمنستان، آذربایجان، گرجستان، دریای سیاه، ترکیه، مدیترانه و اروپا متصل میکند برای ارسال به اروپا به استانبول رسید.

- میزان صادرات افغانستان در سال ۲۰۱۸، در مقایسه با سال ۲۰۱۷ با رشد ۱۹ درصدی به ۵۸۱ میلیون دلار افزایش یافت.

- بانک جهانی سطح انتظارات خود از رشد اقتصادی جهان را برای سال ۲۰۱۹ از ۳ درصد به میزان ۲.۹ درصد کاهش داد. همچنین میزان رشد جهانی در سال ۲۰۲۱ نیز در سطح ۲.۸ درصد پیش بینی شد.

- بانک جهانی نرخ رشد اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۱۸ را با یک ۰.۲ درصد افزایش به ۲.۹ درصد ارتقا داد. پیشبینی این نهاد برای سال ۲۰۱۹ در سطح ۲.۵ درصد بود. میزان رشد آمریکا در سال ۲۰۲۰ با کاهش ۰.۳ درصدی مواجه شده و به ۱.۷ درصد افت خواهد کرد. در سال ۲۰۲۱ نیز این میزان ۱.۶ درصد خواهد بود.

- بانک مرکزی روسیه سهم دلار را در ذخایر ارزهای خارجی این کشور از سطح ۴۶.۳ درصد به ۲۱.۹ درصد کاهش داد.

- مسئولین اقتصادی روسیه، کرهجنوبی، چین و عراق اعلام کردند که احتمال دارد در ازای خرید انرژی (نفت و گاز) و کالا از ایران، بهجای دلار، روبل، وون، یوان، دینار به این کشور بپردازند.

- مقامات هند اعلام کردند که خرید نفت ایران با روپیه (به جای دلار) را آغاز کردهاند.

- براساس آمار وزارت بازرگانی چین، مازاد تجاری این کشور با آمریکا در سال ۲۰۱۸ با رسیدن به مبلغ ۳۲۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رکورد جدیدی را برجای گذاشت.

- محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی قرار است در سفری به پاکستان، یک قرارداد سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلاری را به امضا برساند.

- بنا بر اعلام مرکز آمار ترکیه٬ تعداد خانه های فروخته شده در سراسر کشور در سال ۲۰۱۸ نسبت به یک سال قبل از آن ۲.۴ درصد کاهش یافته و به ۱ میلیون ۳۷۵ هزار ۳۹۸ واحد رسیده است.

- چهل و نهمین اجلاس مجمع جهانی اقتصاد (WEF) با حضور رهبران اقتصادی و سیاسی کشورهای مختلف و با شعار «جهانی شدن ۴؛ شکلدهی به ساختار جهانی در عصر انقلاب صنعتی چهارم» در داووس سوئیس آغاز شد.

- بنا به اعلام سازمان آمار جمهوری خلق چین، اقتصاد این کشور در سال ۲۰۱۸ میلادی رشد ۶.۶ درصدی داشته است.

- کمیسیون ملی انفورماتیک و آزادی (CNIL) در فرانسه غول اینترنتی گوگل را به پرداخت جریمه نقدی به مبلغ ۵۰ میلیون یورو محکوم کرد.

- درآمد گردشگری ترکیه در سال ۲۰۱۸ با ۱۲.۳ درصد افزایش در مقایسه با گذشته به ۲۹.۵ میلیارد دلار رسید.

-پس از خروج یکجانبه ایالات متحده از توافق هسته ای و تحریم ها علیه ایران، آلمان، فرانسه و انگلیس اعلام کردند که به طور مشترک مکانیسم پرداختی به نام "اینستکس" را برای تجارت با ایران راه اندازی کردهاند.

- شورای جهانی طلا اعلام کرد ترکیه و روسیه در سال گذشته بیشترین میزان طلای دنیا را خریداری کردهاند.

- وزارت دادگستری آمریکا شرکت چینی هواوی و مدیر ارشد مالی آن را به تخلف، دور زدن و نقض تحریمهای اقتصادی این کشور علیه کشورهایی نظیر ایران متهم کرد.

* فوریه

- درآمد روسیه از صادرات نفت در سال ۲۰۱۸ نسبت به سال پیش از آن ۳۸.۲ درصد و فروش گاز طبیعی به کشورهای خارجی ۲۸.۸ افزایش یافته است.
- شرکت هواپیماسازی ایرباس اروپا اعلام کرد که تولید بزرگترین

هواپیمای مدل A۳۸۰ را به دلیل عدم تقاضای کافی٬ در سال ۲۰۲۱ متوقف می کند.

- بر اساس داده های سازمان آمار ترکیه (TÜİK) صادرات کشور طی ماه ژانویه با افزایش ۵.۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ به ۱۳ میلیارد و ۱۷۰ میلیون دلار رسید.

* مارس

- آژانس بین المللی انرژی طی "گزارش نفتی ۲۰۱۹" که شامل تحلیل بازار جهانی نفت است، اعلام کرد: تقاضای جهانی برای خرید نفت در بازه زمانی ۲۰۲۴-۲۰۱۹ میلادی روزانه۷.۱ میلیون بشکه افزایش می یاید.

- اتحادیه اروپا، گوگل را به اتهام سوء استفاده از بازار خود در ادسنس، یکی از سرویسهای رایگان تبلیغاتی آن به پرداخت جریمه نقدی به مبلغ ۱.۴۹ میلیارد یورو محکوم کرد.

- مراد چتینکایا، رئیس بانک مرکزی ترکیه: ذخایر خالص ارزی کشور طی یک هفته گذشته با افزایش ۲.۴ میلیارد دلاری به ۲۸.۶ میلیارد دلار رسید.

* آوریل

- مجمع عمومی پارلمان اروپا طرح معافیت ویزا بین انگلستان و کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به تصویب رساند.

- تونس قرارداد تامین مالی ۱۱۹ میلیون یورویی با بانک توسعه اسلامی به امضا رساند.

- اجلاس مجمع جهانی اقتصاد درباره خاورمیانه و شمال آفریقا در جنوب غرب امان، پایتخت اردن برگزار شد.

- عربستان سعودی و امارات متحده عربی ۳ میلیارد دلار به سودان کمک مالی کردند.

* مه

- نشست وزرای کشاورزی کشورهای عضو جی-۲۰ (بیست اقتصاد بزرگ) با حضور وزرا و معاونان ۲۸ کشور، روسای ۸ سازمان بین المللی و برخی مدیران ارشد جهانی در ژاپن برگزار شد.

- وزیر دارایی پاکستان اعلام کرد که با صندوق بین المللی پول درباره بسته کمک مالی به ارزش ۶ میلیارد دلار به توافق رسیده اند.

- میزان فروش مسکن به اتباع خارجی در ترکیه در چهار ماه نخست ۲۰۱۹ نسبت به دوره مشابه در سال گذشته ۸۲.۱ درصد افزایش یافت.

- کاخ سفید با انتشار بیانیهای اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نرخ تعرفه گمرکی واردات فولاد از ترکیه را که پیشتر به ۵۰ درصد افزایش داده بود، مجددا به ۲۵ درصد کاهش داد.

- مراجع قضایی آلمان برخی دفاتر و خانه مشاورین مالی شرکت خودروسازی «پورشه» این کشور را به اتهام "دریافت رشوه و سوءاستفاده از موقعیت" مورد بازرسی قرار دادند.

* ژوئن

- شورای اتحادیه اروپا افزایش هزینههای درخواست ویزا از ۶۰ یورو به ۸۰ یورو را تصویب کرد.

- شرکت نفت و گاز بریتانیایی «بیپی» میزان مصرف انرژی در سراسر جهان طی سال ۲۰۱۸ را معادل حدود ۱۳.۸ میلیارد تن نفت اعلام کرد که رشد ۲.۹ درصدی داشته است.

- شرکت نفت و گاز بریتانیایی «بیپی» برای پنجمین سال متوالی آمریکا را عمدهترین تولیدکننده و مصرف کننده نفت در سراسر جهان اعلام کرد.

- فدرال رزرو ایالات متحده آمریکا نرخ بهره بانکی در بازه ۲.۲۵-۲.۵۰ را ثابت نگه داشت.

- شورای اتحادیه اروپا طی بیانیهای اعلام کرد که تحریمهای اقتصادی این نهاد علیه روسیه به دلیل نقش مسکو در «بیثباتی اوکراین» تا ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ تمدید خواهد شد.

- نشست دو روزه چهاردهمین نشست سران گروه ۲۰ با میزبانی شینزو آبه نخست وزیر ژاپن و شرکت سران کشورهای عضو و نمایندگان برخی از سازمانهای بینالمللی در سالن نمایشگاه « INTEX » در شهر اوساکای ژاپن آغاز شد.

- کمیسیون اتحادیه اروپا با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: توافقنامه تجارت آزاد و همچنین محافظت از سرمایه با ویتنام امضا شده است.

* ژوئیه

- صندوق بین المللی پول (IMF) اعطای وام ۶ میلیارد دلاری به پاکستان طی یک قرارداد ۳۹ ماهه را تایید کرد.

- رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه طی حکمی مراد اویسال را بهجای مراد چتینکایا بهعنوان رئیس بانک مرکزی کشور منصوب کرد.

- کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد که درباره شرکت فروشگاه اینترنتی آمریکایی «آمازون» به اتهام انحصار رقابت تحقیقات را آغاز کرد.

* اوت

- دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، دستور توقیف دارایی های ونزوئلا در ایالات متحده را صادر کرد. بنا بر این دستور اجرایی دونالد ترامپ، همه املاک دولت ونزوئلا در ایالات متحده مسدود می شود.

- نخستین نشست اقتصادی خزر با شرکت کشورهای حاشیه این دریا؛ شامل ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان دوازدهم اوت جاری در شهر ترکمنباشی برگزار شد.

- آمریکا اعمال مالیات اضافی بر برخی کالاهای چینی به ویژه کالاهای الکتریکی را تا ۱۵ دسامبر به تعویق انداخت.

- مقامات افغانستان و نمایندگان پنج کشور آسیای میانه (تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و قزاقستان) پس از پایان نشست خود در کابل بیانیه مشترکی را با محوریت توسعه روابط اقتصادی و تجاری، امور زیربنایی و صلح و ثبات صادر کردند.

-قرارداد احداث خط انتقال برق ۵۰۰ کیلوولت از ازبکستان به افغانستان به امضا رسید.

- مجموع درآمد اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (OPEC) در سال ۲۰۱۸ با ۳۲ درصد افزایش در مقایسه با گذشته، به ۷۱۱ میلیارد دلار رسید.

* سپتامبر

- دولت آمریکا حکم توقیف نفتکش ایران موسوم به گریس ۱ که بعدها به آدریان دریا تغییر نام یافت، در جبل الطارق را صادر کرد.

- وزارت صنعت و تجارت افغانستان اعلام کرد صادرات این کشور طی ۴ سال اخیر ۵۷ درصد افزایش یافت.

- غول اینترنتی گوگل به پرداخت ۹۶۵ میلیون یورو جریمه مالیاتی به فرانسه محکوم شد.

- دو پالایشگاه نفتی شرکت ملی نفت عربستان سعودی (آرامکو) توسط پهپادها مورد حمله قرار گرفت و دچار آتش سوزی شد.

- رئیس جمهور آمریکا به وزیر خزانهداری این کشور دستور تشدید تحریمها علیه ایران به میزان قابل توجه را داد.

- بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره قرارداد بازخرید را با کاهش ۲۵ واحدی به محدوده ۱.۷۵-۲.۰۰ درصد رساند.

- کریستالینا جورجیِوا، از سوی هیئت اجرایی صندوق بینالمللی پول به عنوان رئیس جدید این صندوق انتخاب شد.

* اکتبر

- ترکیه و روسیه تصمیم گرفتند با امضای توافقی، استفاده از پول ملی در تجارت میان دو کشور را افزایش دهند.

- اتحادیه اروپا سوئیس و امارات متحده عربی را از فهرست سیاه بهشت مالیاتی خارج کرد.

- بانک مرکزی ترکیه نرخ بهره اوراق بازخرید هفتگی را از ۱۶.۵ درصد به ۱۴ درصد کاهش داد.

* نوامبر

- سازمان بازار سرمایه عربستان سعودی با عرضه اولیه عمومی بخشی از سهام شرکت دولتی نفتی آرامکو موافقت کرد.

- شرکت نفت دولتی عربستان سعودی «آرامکو» اعلام کرد که یک و نیم درصد از سهام خود به ارزش حدود ۲۵ میلیارد دلار آمریکا را وارد بورس میکند.

-شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران اعلام کرد که قیمت بنزین ۳ برابر افزایش یافته و با سهمیهبندی ارائه خواهد شد.

* دسامبر

- توافق نامه میان اوکراین و روسیه مبنی بر تحویل نفت از طریق کی یف به اروپا٬ به مدت ۱۰ سال تمدید شد.

- یکصد و هفتاد وهفتمین اجلاس کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) با حضور وزرای نیرو و نفت ۱۴ کشور عضو این سازمان در وین پایتخت اتریش برگزار شد.

- کشورهای عضو اوپک و غیراوپک طی نشستی در وین پایتخت اتریش تصمیم به کاهش دوباره تولید روزانه نفت خود به مقدار ۵۰۰ هزار بشکه گرفتند.

- دولت فرانسه اعلام کرد که سن قانونی بازنشستگی در این کشور ۶۲ سال خواهد بود، اما کارگران برای دریافت حقوق کامل در دوران بازنشستگی مجبور خواهند شد تا ۶۴ سالگی کار کنند.

- ارزش شرکت نفتی دولتی عربستان سعودی «آرامکو» در دومین روز آغاز کار در بازار بورس این کشور (تداول) به بیش از ۲ تریلیون دلار رسید.

- شورای اتحادیه اروپا از تمدید تحریمهای اقتصادی علیه روسیه برای ۶ ماه دیگر خبر داد.

- تولید امسال زعفران در افغانستان با افزایش ۲۲ درصدی به حدود ۲۰ تُن رسید.