هر ایرانی 187 دلار برای خوردگی هزینه می‌کند/ 4 میلیارد دلار؛ خسارت خوردگی به نفت و گاز

علیرضا حاتمی منفرد در نشستی خبری پیرامون نوزدهمین کنگره خوردگی در صنعت نفت با بیان اینکه هزینه خوردگی در کشورها بنا به امکانات جلوگیری چهار تا هشت درصد است و در ایران نیز چیزی خارج از این رقم نیست اظهار داشت: بعد از تحریم تصور میشد که اگر نتوانیم مشکلات خوردگی را حل کنیم تمام صنایع تعطیل و مخازن از کار خواهند افتاد اما شرکتهای دانش بنیان محصولاتی تولید کردند که بتوانیم این مشکل را برطرف کنیم.

وی با بیان اینکه خوردگی برای هر ایرانی 200 تا 250 دلار هزینه دارد که به صورت خاموش پرداخت میشود افزود: اما ما هیچ گاه آن را احساس نمیکنیم خوردگی در تمام قطعات نفت و گاز و پتروشیمی و محیطهای اسیدی و بازی اتفاق میافتد به ویژه که اکنون بحث انتقال آب خزر به فلات مرکزی مطرح است و شوری آب مشکلاتی را در پی خواهد داشت که لازم است اقداماتی برای حل آن صورت گیرد.

دبیر اجرایی نوزدهمین کنگره خوردگی تصریح کرد: هر جا بحث استفاده از محصولات جلوگیری از خوردگی مطرح میشود سراغ فولادهای زنگنزن میرویم اما حتی اگر مدت مدیدی در این فولادها هم آب بماند دچار خوردگی شیاری میشوند.

وی با تاکید بر اینکه مقابله با خوردگی یک اصل است ابراز امیدواری کرد که مدیران به این اعتقاد برسند که باید برای پرسنل خود آموزش لازم را داشته باشند چرا که هزینهها بسیار ناچیز است ولی در صورت عدم رعایت صدمات بالایی به بار میآورد.

حاتمی منفرد در ادامه با بیان اینکه در کشور آلمان در سال هر نفر 1300 یورو بابت خوردگی خسارت پرداخت میکند افزود: بیش از صد میلیارد یورو در سال هزینه خوردگی کشور آلمان است اما با توجه به اینکه در این کشور همه چیز استاندارد است کنترلها هم شدید است اما در کشور ما در اجرای کنترل ضعیف عمل میکنیم البته از نظر علمی جزء 10 کشور برتر هستیم اما در رابطه با کنترل در رده 30 تا 40 قرار داریم.

وی با اشاره به دوران وزارت شهید تندگویان گفت: در آن زمان (سال 1374) گفته شد که خسارت خوردگی در ایران بیش ا ز خسارت جنگ تحمیلی بوده است.

در بخش دیگری از این نشست حاتمی منفرد به بحث لزوم ارتباط صنعت و دانشگاه اشاره کرد و گفت: یکی از مشکلات ما در کشور این است که ارتباطی بین صنعت و دانشگاه در حوزه حل مشکلات مربوط به خوردگی وجود ندارد و اکنون این وظیفه به عهده ماست که این حلقه را به هم متصل کنیم.

وی با تاکید براینکه در تمام سطوح زندگی درگیر خوردگی هستیم افزود: از منزل گرفته تا صنایع بزرگ مثل نفت و گاز خوردگی رخ میدهد و هیچ گاه متوقف نمیشود اما امکان کنترل آن وجود دارد.

وی با بیان اینکه 3.1 درصد تولید ناخالص ملی هر کشوری هزینه خوردگی است گفت: در ایران 484 میلیارد دلار تولید ناحالص ملی داریم که ضربدر 3.1 درصد شود، حدود 15 میلیارد دلار هزینه خوردگی میشود. در غرب با کنترلهایی که صورت میگیرد به این عدد میرسیم اما در ایران کنترلی وجود ندارد گر چه به لحاظ دانش وضعیت خوبی داریم اما در اجرا ضعیف عمل میکنیم.

وی افزود: 187 دلار هر ایرانی برای خوردگی هزینه میکند که 15 درصد این رقم در حوزه نفت و گاز است به عبارت دیگر سه تا چهار میلیارد دلار هزینه خوردگی در نفت و گاز است.

حاتمی منفرد گفت: در سالهای گذشته به خاطر مواد جدید خواستیم خوردگی را در صنایع کنترل کنیم اما منابع نفت و گاز محدود است و شرایط بهرهبرداری سخت میشود بنابراین با استفاده از فولادهای زنگنزن هم به سختی این امکان وجود دارد.

وی با بیان اینکه الزامات قانونی برای کنترل خوردگی سختتر میشود افزود: اکنون حساسیتهای محیط زیست بالا رفته است.

وی ادامه داد: مثلا زمانی که در خلیج مکزیک نشت نفت رخ داد یک فاجعه به بار آورد شرکت BP چندین سال درگیر آن بود آسیبهای زیست محیطی باعث خسارات سنگینی شد.

وی با بیاناینکه کشورهای توسعه یافته مثل آلمان ، انگلیس و آمریکا از این تهدید به عنوان فرصت استفاده کردند گفت: این کشورها به عنوان یک بیزینس برای حل این موضوع برنامةریزی کردند که باعث شده خوردگی نه تنها تهدید نباشد بلکه تبدیل به یک فرصت شده است و هر سال 100 میلیارد دلار صرف مطالعه در این زمینه میکنند و دانش آن را به کشورهای دسته دو و سومی جهان میفروشند.

وی یادآور شد: ما نیز میتوانیم دانش خوردگی را به کشورهای عراق و همسایه صادر کنیم و هر ساله سعی کردیم که بتوانیم این دانش را بومیسازی کنیم در حالی که قبلا از ترکیبات مواد شیمیایی حل خوردگی وارداتی بود و پوشش خطوط لوله را وارد میکردیم.

حاتمیمنفرد درباره علت عدم اعلام میزان خوردگی صنایع در کشور گفت: یک پالایشگاه و پتروشیمی اعلام رقم خوردگی را ضعف میدانند و اطلاعات شفاف در اختیار ما قرار نمیدهند چرا که آن را به عنوان کمکاری تلقی میکنند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر در کشور ما 30 درصد هدررفت آب شرب به خاطر فرسودگی و خوردگی خطوط لوله است افزود: غیر از هزینههای مستقیم خوردگی هزینههای غیرمستقیم نیز در پی دارد مثلا وقتی یک راکتور دچار خردگی میشود و انفجار رخ میدهد خسارتهای جانی که به بار میآورد بیش از هزینههای مستقیم آن است.

وی یادآور شد: در واقع خوردگی همانند روند پیری است که نمیتوان آن را متوقف کرد اما میشود آن را به تعویق انداخت.

نوزدهمین کنگره خوردگی 6 و 7 اسفند سال جاری برگزار میشود.