بازار خاکستری

برخی نیز معتقدند این رشد قیمت نه بهدلیل ثبات بازار بلکه بهدلیل قیمتهای کفی بوده که بازار تجربه کرده و معمولا بعد از یک دوره افت قیمت که بازار به کف میرسد شاهد بازگشت قیمتها در نتیجه بهبود خریدها خواهیم بود. در این بین فورتسکیو باوجود مشکلاتی که در غرب استرالیا بهدلیل مشکلات زیرساختی وجود دارد پیشبینی کرده میزان صادرات خود را در سالجاری افزایش دهد که این خبر میتواند از جهش قیمتها جلوگیری کند و بازار را در وضعیت باثباتی نگه دارد. این شرکت اعلام کرده صادرات به چین نیز بهرغم همه نگرانیهایی که وجود دارد ادامه مییابد. البته در مقابل ریوتینتو اعلام کرده ممکن است صادرات خود را در سالجاری کاهش دهد و واله نیز پیشبینی کرد در سه ماه اول به دلایلی مانند بارندگی شدید میزان عرضه خود را کاهش خواهد داد. همه این موضوعات نشان میدهند به سادگی نمیتوان پیشبینی دقیقی از وضعیت بازار در سال ۲۰۲۰ لااقل تا پایان ماه مارس داشت.

با این حال «استیل هوم» اعلام کرده قیمتهای سنگآهن وابسته به چین به بالاترین سطوح یک ماهه خود رسیده است و همچنین استراتژیستهای این بازار معتقدند اکنون باید بیش از آنکه نگران تقاضا باشیم به فکر طرف عرضه باشیم زیرا تناقضهایی بین معادن مختلف وجود دارد که جمعبندی را برای این بازار سخت کرده است. بهعنوان یک نمونه دیگر میزان تولید سه ماه چهارم واله نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴/ ۲۲ درصد و نسبت به سه ماه قبلی ۶/ ۹ درصد کاهش یافته است با وجود این، واله در نظر دارد ارقام تجدیدنظر شده در سال ۲۰۲۰ را بین ۳۴۰ میلیون و ۳۵۵ میلیون تن کمی پایینتر از مقادیر سال ۲۰۱۸ اعلام کند که این نشان میدهد پیشبینی این شرکت بازگشت به بازار بعد از یک سال و نیم مشکلات است. یا همینطور آمارها نشان میدهند لااقل ۷۶ کشتی با رقمی در محدوده ۴۱/ ۱۰ میلیون تن سنگآهن در فاصله ۹ تا ۱۵ فوریه به بنادر مهم چین رسیدهاند که ۱۶ هزار تن از هفته منتهی به ۸ فوریه افزایش یافته است. میزان تحویل سنگآهن نیز که از بنادر استرالیا خارج شده در هفته منتهی به ۱۵ فوریه ۴۲۰ هزار تن افزایش یافته و به ۱۷/ ۱۰ میلیون تن رسیده است.

البته مسائل طرف تقاضا هم کماهمیت نیستند. حاشیه سود فولادسازان چینی طی ماههای اخیر کاهش یافته است. این کاهش باعث شده تولید محدود شود و تقاضا نیز برای فولاد افت کند که نتیجه این موضوعات عدم تعادل در بازار است که با موضوع رشد قیمت سنگآهن تناقض دارد و این نشان میدهد رشد قیمت سنگآهن بیشتر از اینکه دلایل بازاری داشته باشد دلایل روانی دارد و میتواند بهدلیل رسیدن قیمت به کف باشد. در این بین اما هنوز ویروس کرونا قربانی میگیرد و این موضوع روی بازارهای اصلی مثل فولاد اثرگذار است. گروه بی اچ پی بیلیتون در این باره نوشته اگر کرونا ویروس تا ماه مارس به همین روند خود ادامه دهد این موضوع تولید فولاد و در نتیجه تقاضا برای سنگآهن را بیش از همیشه محدود میکند که نتیجه آن نیز افت قیمتها در این بازار خواهد بود. اکنون نیز قیمت فولاد در بازار شانگهای در معاملات آتی نیم درصد بهطور میانگین در عرضههای دیروز ریخت که نشان میدهد اوضاع به همریختهای بر بازارهای کالایی فولاد و سنگآهن حاکم است.

در این بین اما نکته دیگر رشد اقتصادی در چین است. برخی کارشناسان معتقدند؛ تلاش دولت پکن برای مهار ویروس کرونا، برنامههای مربوط به چشمانداز اقتصادی در این کشور هنوز مثبت است. به عقیده آنها چین با رشد اقتصادی مثبت روبهرو خواهد بود زیرا زمان آن است که سرمایهگذاریهایی که در زیرساختها در خلال سالهای اخیر صورت داده بهثمر بنشیند بنابراین محرکها را نیز برای این موضوع تزریق خواهد کرد. چین همچنان برترین تولیدکننده فولاد جهان و مهمترین واردکننده مواد اولیه ساختوساز این محصول است و باید گفت شکست چنین قدرت بزرگی به این آسانی نخواهد بود. درست است که اکنون حاشیه سود تولید فولاد کاهش یافته یا جذب سرمایهها با تهدید روبهرو شده و سایر چالشها را نیز شاهد هستیم اما نمیتوان با قطعیت از سقوط اقتصادی در این بخش یا بخشهای مربوطه در زنجیره تولید سخن گفت. البته باید منتظر وقایع در فصل بعدی باشیم. اگر مشکلات مربوط به کرونا تا بهار برطرف نشود احتمالا باید منتظر کاهش تقاضا باشیم اما گفته میشود این ویروس به تدریج با گرم شدن هوا توانایی خود را از دست میدهد و مهار آن آسانتر خواهد بود که در این صورت بازگشت شرایط به حالت عادی را میتوان انتظار داشت که در بازار فولاد و سنگآهن بهصورت رشد تقاضا و قیمت ظاهر خواهد شد. در این بین آمارها نشان میدهند واردات سنگآهن چین در ماه فوریه کاهش یافته و بسیار پایینتر از ماههای گذشته و فوریه ۲۰۱۹ است و این مساله قیمت را در داخل برای تولیدکنندگان فولاد افزایش داده است. کارشناسان معتقدند بازارهای سهام و کالاها وضعیت باثباتتری را در مقایسه با دوره شروع بیماری از خود نشان میدهند.

بهطور کلی باید اینطور جمعبندی کرد که بازار سنگآهن درحالحاضر با دو سناریو روبهرو است؛ نخست آنکه اگر تا پایان مارس آمار مبتلایان و کشتههای ویروس کرونا کاهش یابد و بهبودی در این مسیر ایجاد شود باید منتظر رشد تولید فولاد در چین و به تبع آن رشد قیمتها در بازار سنگآهن باشیم که این موضوع بهدلیل همزمانی با بهبود عرضههای سنگآهن احتمالا با جهش شدید روبهرو نشود اما پیشبینی میشود قیمتها بالاتر از مرز ۹۰ دلار در هر تن بماند. سناریوی دوم تداوم وضعیت فعلی در کنار رشد عرضه سنگآهن در بازارهای جهانی است که این امر به افت قیمت تا ۸۰ دلار و حتی پایینتر منتهی خواهد شد. نکتهای که در این رابطه باید به آن اشاره کنیم آن است که رشد قیمتهای فعلی چندان رشدهای پایداری محسوب نمیشوند بنابراین نمیتوان به آن مطمئن بود.