سقوط صادرات نفتی و کالایی ایران به اتحادیه اروپا

معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به تجارت ایران و اروپا پرداخته است. بر اساس آمارهای یورواستات، ایران و اتحادیه اروپا طی سال ۲۰۱۹ حدود ۵.۲ میلیارد یورو تجارت کالایی داشتهاند که نسبت به سال گذشته با افت قابل توجه ۷۲ درصدی مواجه شده است. طی این مدت ارزش واردات کالایی ایران به اتحادیه اروپا افت ۴۹ درصدی و ارزش صادرات ایران به این اتحادیه افت ۹۳ درصدی را تجربه کرده است. بر این اساس تراز تجاری ایران با اتحادیه اروپا نیز با کسری بالغ بر ۳.۸ میلیارد یورو همراه بوده است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۸ ایران در تجارت با اتحادیه اروپا مازاد تجاری ۰.۵۶ میلیارد یورویی را تجربه کرده بود.

صادرات کالایی ایران به اتحادیه اروپا

در سال ۲۰۱۹ ایران بیش از ۷۰۱ میلیون یورو کالا به اتحادیه اروپا صادر کرده است. ارزش صادرات ایران در سال ۲۰۱۹ با تشدید تحریمها با افت ۹۳ درصدی همراه بوده است. مهمترین عامل کاهش ۹۳ درصدی صادرات ایران به اتحادیه اروپا افت ارزش صادرات محصولات نفتی ایران بوده است. افت شدید صادرات نفتی ایران به اتحادیه اروپا سهم بیش از ۸۷ درصدی از افت ۹۳ درصدی کل صادرات ایران به اتحادیه اروپا طی سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ را تشکیل میدهد.

علاوه بر این، صادرات غیرنفتی ایران به اتحادیه اروپا نیز در سال ۲۰۱۹ با کاهش ۳۱ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۸ به حدود ۶۸۷ میلیون یورو رسیده است. در سال ۲۰۱۹ صادرات ایران به اتحادیه اروپا به لحاظ مقداری نیز افت قابل توجه ۹۷ درصدی را ثبت کرده است به طوری که ۲۱.۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۸ به تنها ۶۶۱ هزار تن در سال ۲۰۱۹ رسید. طی این مدت متوسط قیمت کالاهای صادراتی ایران به اتحادیه اروپا با افزایش همراه بوده است در حالی که متوسط قیمت صادراتی ایران به اروپا در سال ۲۰۱۸ معادل ۴۳۶ یورو بر هر تن بود در سال ۲۰۱۹ به به یک هزار و ۲۸۷ یورو بر هر تن رسیده است.

همچنین آلمان بزرگترین مقصد صادراتی ایران در این منطقه بوده است که حدود ۱۹۲ میلیون یورو از صادرات ایران را به خود اختصاص داده است. ارزش صادرات ایران به این کشور در سال ۲۰۱۹ با کاهش ۵۲ درصدی همراه بوده است و پس از آن ایتالیا و اسپانیا نیز با ارزش صادرات ۱۵۲ میلیون یورو و ۸۱ میلیون یورو، دومین و سومین مقصد صادراتی ایران در اتحادیه اروپا طی این سال بودند. ارزش صادرات ایران به دو کشور ایتالیا و اسپانیا نیز به ترتیب با کاهش ۹۵ و ۹۶ درصد در نسبت به سال ۲۰۱۸ همراه بوده است.

به طور کلی در سال ۲۰۱۹ از ۲۶ عضو اتحادیه اروپا صادرات ایران به شش کشور با افزایش نسبت به سال ۲۰۱۸ همراه بوده که البته این کشورها سهم ناچیزی از صادرات ایران را به خود اختصاص دادند از جمله این کشورها میتواند بلغارستان، لیتوانی و لوگزامبورگ اشاره کرد. در میان ۲۲ کشور اتحادیه اروپا که صادرات ایران به آنها کاهش داشته یونان بیشترین افت را تجربه کرده است ارزش صادرات ایران به یونان در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۱۸ حدود ۹۹ درصد کاهش داشته است است.

واردات کالایی ایران از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۹

ارزش واردات ایران از اتحادیه اروپا ۴.۵ میلیون یورو بوده که نسبت به سال ۲۰۱۸ با کاهش ۴۹ درصدی مواجه شده است به لحاظ وزنی نیز واردات ایران از اتحادیه اروپا ۱.۶ میلیون تن بوده که نسبت به سال گذشته حدود ۳ درصد رشد داشته است. مهمترین عامل کاهش واردات ایران از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۹ کاهش واردات ایران مربوط به واردات راکتورهای هستهای، دیگ بخار و آبگرم، ماشین آلات و وسایل مکانیکی بوده است. واردات ایران از اتحادیه اروپا در این موارد شامل ۳.۲ میلیارد یورو بوده که در سال ۲۰۱۹ به ۱.۱ میلیارد یورو رسیده است.

بر اساس این گزارش بیشترین واردات ایران از اتحادیه اروپا مربوط به آلمان با واردات ۱.۵ میلیارد یورو بوده است با این وجود واردات ایران از آلمان در سال ۲۰۱۹ نسبت به ۲۰۱۸ افت حدود ۴۴ درصدی را تجربه کرده و با این کاهش بالغ بر ۱۳ واحد درصد از افت ۴۹ درصدی ارزش واردات ایران از اتحادیه اروپا به این کشور اختصاص داشته است. همچنین ایتالیا دومین و هلند سومین مبدا وارداتی ایران در اتحادیه اروپا بوده که ایران در سال ۲۰۱۹ از هر کدام به ترتیب ۸۲۴ میلیون یورو و ۴۸۴ میلیون یورو واردات داشته است. در سال ۲۰۱۹ واردات ایران از اتحادیه اروپا تنها در ۵ کشور با رشد نسبت به سال ۲۰۱۸ همراه بوده است.