چرا قیمت‌ ارز و سکه بالا پرید؟

جمال رزاقی - در این وضعیت ضمن کاهش مراودات بین المللی به سطحی پایین تر از سطح فعلی، سیستم بانکی کشور نیز به تعلیق در خواهد آمد. حتی کشورهای چین و روسیه نیز من بعد احتیاط بیشتری در رابطه با ایران در نظر خواهند گرفت. همچنین پرداخت های مالی از طریق اینستکس اتحادیه اروپا نیز با دشواری همراه خواهد شد. خبر ورود کرونا به ایران نیز بر آشفتگی ها افزوده است اما به نظر نمی رسد که این ویروس بازارهای داخلی را به اندازه چین تحت تاثیر قرار دهد.
در هفته گذشته با رشد جهانی طلا و دلار، قیمت سکه از مرز ۶ میلیون تومان عبور کرد و دلار نیز در طول هفته روند صعودی را طی نمود. افزایش قیمت آنها عمدتا به دلیل شکل گیری انتظارات به لحاظ جوسازی نوسانگیران درباره احتمال تضعیف شاخص بورس در روزهای آتی و قرار گرفتن در لیست سیاه FATF بوده است. همچنین کاهش شکاف میان قیمت ارز نیمایی با بازار آزاد، تقاضا برای ارز را افزایش داده و به نظر می رسد با اثر شوک اخبار سیاسی و متغیرهای روانی احتمالا تقاضای احتیاطی وارد بازار خواهد شد و دلار از نیمه کانال ۱۴ هزار تومان بالاتر خواهد ایستاد.

سکه نیز تحت تاثیر دو عامل افزایش قیمت دلار و افزایش قیمت جهانی طلا جهش قابل توجهی در هفته گذشته داشت. قیمت اونس جهانی طلا از سال ۲۰۱۳ در بالاترین سطح خود یعنی ۱۶۸۲ دلار رسید و به بازدهی ۲.۲ درصد در هفته گذشته رسید .

شاخص کل سهام در هفته گذشته تحت تاثیر متغیرهای رفتاری و روانی قرار گرفت و برای پنجمین هفته متوالی رشد مثبت را ثبت کرده که این میزان رشد در هفته گذشته ۳ درصد بوده است. همچنین روند صعودی قیمت کامودیتیها در بازار جهانی باعث شد تا این شاخص بازدهی ۴.۳ درصدی را در هفته گذشته به ثبت رسانده و به رقم ۴۷۸ هزار واحد برسد. به نظر می رسد دلیل عمده افزایش شاخص سهام، افزایش ارزش کل سهام خرد بورس به ویژه درسهام خودرویی و بانکی و صنایع کامودیتیمحور بازار بوده است که باعث تزریق نقدینگی به این بازارها و افزایش ارزش آن شده است و پیش بینی می شود تا در هفته های آتی بر ارزش شاخص کل سهام افزوده شود.

اعمال تحریم های آمریکا علیه شرکت بزرگ نفتی روسیه و کاهش سوخت جهانی به دلیل شیوع ویروس کرونا باعث شد تا قیمت نفت خام آمریکا به بشکه ای زیر ۵۰ دلار را به ثبت برساند. اما در روز چهارشنبه هفته گذشته قیمت نفتخام در بازارهای فیوچرز (آتی) به واسطه خوشبینی در مورد کاهش نرخ سرایت ویروس کرونا برای دومین روز متوالی صعودی شد. با توجه به اینکه از تمایل کشورها به مصرف سوخت فسیلی کاسته شده است، پیش بینی می شود طی دهه آینده وابستگی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به درآمدهای نفتی بیشتر شود و با توجه به کاهش مصرف سوخت های فسیلی و در نتیجه کاهش قیمت نفت، جریانات مالی این کشور به شدت تحت تاثیر قرار گیرد.
آن چه باعث تشدید قیمت جهانی طلا در هفته گذشته شده، افزایش دارایی طلای صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در سطح جهان و آمار ضعیف تولیدات صنعتی آمریکا بوده است. کاهش سرعت شیوع ویروس کرونا شیب رشد قیمت جهانی طلا متعادل تر ساخت. انتظار می¬رود با ادامه اتخاذ سیاستهای پولی انبساطی در کشورهای مختلف جهان تقاضا برای طلا همچنان روند صعودی داشته باشد.

با توجه به قرارگرفتن ایران در لیست سیاه FATF انتظار می رود تا بازارها به موضوع واکنش نشان دهند هر چند که از هفته های قبل این خبر باعث پیش خور شدن افزایش قیمت ها شده بود و احتمال افزایش قابل ملاحظه کم خواهد بود. با این حال با قرار گرفتن در لیست سیاه داد و ستدها از کانال های غیرمتعارف صورت خواهد گرفت که هزینه های مبادله ای را تا ۲۵ درصد افزایش خواهد داد. پول های ایران نزد سایر کشورها بلوکه خواهد شد که این به معنی رکود تولید و از دست رفتن قدرت خرید مردم می باشد.