«جنگ قیمت نفت» بازار را به کجا خواهد برد؟

فریدون برکشلی، رییس دفتر مطالعات انرژی وین با بیان اینکه دوشنبه ۹ مارس ٢٠٢٠ میلادی در ۶ دهه حیات اوپک بی سابقه بود، گفت: عربستان در دوره زکی یمانی در دهه ۱۹۸۰ خودش بر هم زننده بازی شطرنج اوپک بود، اما حالا در سال اول دهه سوم قرن حاضر توسط روسیه مات شد. در واقع در بازار جهانی نفت، تولید کنندگان جملگی درآمد بیشتر میخواهند و درآمد محور هستند، درآمد از طریق قیمت بالاتر یا عرضه بیشتر.

وی افزود: در کشاکش اختلاف و یا مذاکرات مابین ملک عبدالعزیز و نواک، روسیه گفته بود که با بشکهای ۴۰ دلار هم مشکلی ندارد. عربستان اما بودجه خود را روی ارقام بالا تنظیم کرده است.
از سویی دیگر روسیه بخش اعظم نفت خود را بر پایه قرار دادهای بلند مدت میفروشد. مثلاً روسیه با چین قرار داد ۳۰ ساله فروش نفت دارد. بنابراین میزان عرضه روسیه ارتباط چندانی با کاهش تقاضا ندارد.

تخفیف نفتی عربستان به خودش

به گفته این کارشناس بین المللی نفت، عربستان برخلاف روسیه اما باید بازاریابی کند و برای سهم بازار بجنگد. البته عربستان هم در تعدادی از کشورها ظرفیت پالایشی ایجاد کرده و در واقع به پالایشگاههای خودش تخفیف میدهد، اما نهایتاً تقاضای کافی برای فراوردههای پالایش شده باید وجود داشته باشد.

برکشلی با اشاره به اینکه حالا باید به بازیگران اصلی زمان داد تا دامنه تحمل یکدیگر را ارزیابی کنند، ادامه داد: اوپک و غیر اوپک باید تأثیر واقعه ۶ مارس را بر روی بازار نفت خود و اقتصاد خود اندازه گیری کنند.

دود قیمت ٣٠ دلاری در چشم اوپک و اوپک پلاس

رییس دفتر مطالعات انرژی وین اظهار داشت: قیمتهای ۳۰ دلاری برای اوپک و اوپک پلاس خوب نیست. این قیمت برای برخی از تولید کنندگان فاجعه بار است. در عین حال کرونای نفتی است و باید آن را به عنوان یک واقعیت پذیرفت و راهکار پیدا کرد. دنیا و اروپا، صنعت جهانی نفت را با انرژیهای نو، محیط زیست، شیل خیلی آزار دادند؛ دامنه تحمل بازار نفت هم محدوده تحمل خودش را دارد.

وی با تاکید بر اینکه نفت ۱۵۰ سال اقتصاد جهان را ساخت و اوپک ۶۰ سال بازار را مدیریت کرد، تصریح کرد: نمیتوان این چنین بی مهابا همه چیز را نادیده گرفت. قصد اصلی روسیه تقویت سهم بازار است. میخواهد که حاکمیت خود را در بازار تثبیت و شیل را حاشیه کند. البته اگر عربستان را حاشیهای کند، شیل را تحمل خواهد کرد.

صادرات ١.٣ میلیون بشکه نفت ایران

به گفته برکشلی، عربستان در این جنگِ سهمِ بازار گرفتار امده و راه گریزی ندارد. در ۱۹۸۷-۱۹۸۶ میلادی قیمت نفت به ۷ دلار در بشکه رسید. ایران در جنگ عراق، با صادرات ۱.۳ میلیون بشکه در روز درامد کل سالش ۶ میلیارد دلار بود؛ اما با قیمتهای پایین، تولید کنندگان زیادی از بازار خارج شدند.

وی گفت: در امریکا تولید کنندگان موسوم به حاشیهای در پنسیلوانیا، تگزاس و البانی از چرخه تولید خارج شدند. هرگز هم باز نگشتند. قیمتهای پایین و حفظ آن در سطح پایین ارزش سهام شرکتهای نفتی را تحت تأثیر قرار میدهد. سرمایه گذاری کاهش پیدا میکند و رشد شتابان عرضه تحت الشعاع قرار میگیرد.این برای تولید کنندگان و البته جمهوری اسلامی ایران در یک فرایند ۵-۳ ساله تأثیرات مثبتی خواهد داشت.