نگرانی از آینده بورس چقدر بجاست؟

آخرین وضعیت بازار سهام چطور بود؟ در شرایط فعلی آینده بورس چطور پیشبینی میشود؟

درباره آخرین وضعیت بورس: جهش ۱۵درصدی شاخص کل بورس در معاملات هفته گذشته درحالی رکوردی بیسابقه در این بازار برجا گذاشت که مشارکت هفتگی سهامداران حقیقی نیز یک رکورد تازه و تاریخی در کارنامه این گروه از بازیگران سهام بود. ثبت خالص خرید ۳۴۴۶ میلیارد تومانی توسط سهامداران خُرد در معاملات هفته گذشته و مشارکت بالای سهامداران حقیقی در خرید سهام، نشانهای از تداوم رونق نسبی در بورس است.

بر این اساس از ابتدای سال ۹۹ تاکنون بیش از ۱۷هزار و ۴۰۰میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقوقی به حقیقی جابهجا شده است. این آمار زمانی جالبتر میشود که بدانیم در مدت مشابه سال ۹۸، خالص خرید حقیقی تنها معادل ۸۰۴میلیارد تومان بوده است.

به عبارتی مشارکت سهامداران خرد رشدی در حدود ۲۲برابر را طی این دو دوره تجربه کرده است. هجوم پولهای جدید به بورس تهران، مشارکت در عرضه اولیه و صف خرید نمادهای تازهوارد از جمله عواملی بود که جهش قابلتوجه بورس و بالطبع مشارکت بیشتر بازیگران خرد بورسی در سال جدید را به دنبال داشت. در همین راستا در هفتهای که گذشت اخبار گوناگونی از جمله تاکید دوباره بانک مرکزی بر کاهش سود سپردههای بانکی، در تداوم رونق بازار سهام بیتاثیر نبود، ولی بهنظر میرسد آنچه مسیر این روزهای بورس را تعیین میکند تنها ورود نقدینگی و آن هم با حجم بسیار سنگین به بازار سهام است. بهطوریکه ورود پولهای جدید به بورس سبب شده تا ارزش معاملات خرد روزانه (بدون معاملات بلوک و اوراق) بورس و فرابورس در مجموع به بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان برسد.

در همین راستا همانطور که عنوان شد طی ۲۰روز کاری سال جدید بیش از ۴/ ۱۷هزار میلیارد تومان نقدینگی به پرتفوی سهامداران خرد منتقل شده که البته باید عنوان کرد ۵هزار و ۷۵۰میلیارد تومان رقم آن به خالص خرید حقیقیها در نماد «شستا» تعلق داشته است.
آینده بورس چه خواهد شد؟

درباره آینده بورس: واقعا باید حق داد که تحلیلگران بورسی سرگیجه بگیرند و حتی از استرس عاقبت بازار خواب راحتی نداشته باشند. به کارشناسان اقتصادی نیز باید حق داد که از سرانجام اقتصاد کشور در سال حساس ۹۹ با سردرگمی متغیرهای اقتصادی نگران باشند، آن هم در شرایطی که کل اقتصاد جهانی در شیب تند بحران مسیر سقوط را در پیش گرفته است. اما فروش داراییهای دولت و حتی افزایش حجم بدهی برای جبران کسری بودجه که یکی از بهترین راهکارها برای عبور از بحران کنونی کرونا و تحریم اقتصاد کشور است، ممکن است نتواند در نیمه دوم سال و به خصوص سال آینده ادامهدار باشد.

در این شرایط سناریوی پیش رو چه خواهد بود. از صعود سهام و تامین مالی دولت از بازار و تلاش برای عبور ایمنتر از وضعیت کنونی اقتصاد در برابر وضعیت هولناک اقتصاد جهانی خوشحال باشیم یا از سناریوهایی که گاه و بیگاه ذهن ما را از آینده اقتصاد به خود مشغول میکند، نگران؟ آیا واقعا باید سناریوهای بدبینانهای را برای سهام انتظار کشید؟ آیا واقعا سوار بر خودرویی هستیم که با سرعت بالا در جاده مهآلود در حرکت است؟ از سوی دیگر چگونه از بیرون که به این کاروان صعودی در مه نگاه میکنیم هراس وجود ما را میگیرد اما در ساعات معاملات و همراه با کاروان دلگرمی از ادامه صعود، مانع از فروش سهام میشود؟ اما بار دیگر همینجا این سوال مطرح میشود که آیا سهام قرار است تا ابد رشد کند؟ چرا هیچ اثری از خط پایان صعود سهام نیست؟ اگر سقوط بازار کالایی و نفت و کرونا و عرضههای سنگین نتوانست مانع از ادامه رشد سهام شود پس چه چیزی میتواند پایان صعود بورس را رقم بزند؟ آیا این وضعیت نگرانکننده سیگنالهای هشدار برای سرمایهگذار بورسی است یا آلارم خطر برای آینده اقتصاد کشور؟

شاید هیچکدام از اینها نباشد چون ما نیز بر اساس اطلاعات قبلی در حال سنجش وضعیت کنونی بازار سهام هستیم و این در حالی است که «بورس فعلی شبیه هیچ دورهای نیست». در این شرایط تنها میتوانیم بپذیریم که سرگیجه ما از وضعیت کنونی سهام کاملا منطقی است و فعلا راه گریزی از آن نیست.