قیمت واقعی ارز

اما باید در مورد نوسانهای ارزی توجه داشت که این تکانها، فقط تکان دادن ارز نیست، بلکه اینها فرآیندی است که وقتی میخواهند رخ دهند باید دید که بازنده و برنده اصلی کیست؟ این که نرخ ارز چگونه باشد این یک بحث است اما از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم که اکنون این حجم نقدینگی بیش از 400هزار میلیارد تومانی زیبنده اقتصاد ما نیست و تورم انباشته در اقتصاد ما وجود دارد که با توجه به چنین وضعیتی باید دید اکنون قیمت واقعی نرخ ارز ما چقدر است؟

قیمت واقعی ارز شامل چگونگی توان و کیفیت تولید ما با تولید و اجناس خارجی است. مثلا قیمت برنج معطر در شمال کشور ما سال گذشته حدود 4500تومان بود و همان زمان بهترین برنج معطر دنیا که برنج باسماتی هند بود 60سنت قیمت داشت. این است که نمیتوان گفت مثلا با دلار هزار تومانی اشتغال و تولید به مشکلی برنمیخورند. به دلیل غفلتی که شده در سالهای اخیر تولیدکننده ما با دلار 2200 تومانی هم نمیتواند رقابت کند. این نرخ را باید هدفمند تعیین کنند. مثلا براساس نرخ مبادلهای تعیین کنند که تولیدکننده بتواند به گونهای تولید کند که دیگر بازار ما به کالاهای چینی واگذار نشود و از آن طرف به موضوع اشتغال هم در تعیین این نرخ توجه شود.

در مجموع باید توجه کرد که قیمت ارز دستوری نیست و باید براساس ملاحظات اقتصادی و سیاسی به شکل متوازن با توجه به بازارهای ارز، اشتغال و کالا تعیین شود. در مورد نرخ ارز در بودجه سال آینده که تاکنون رقمهایی اعلام شده است نیز باید اشاره کرد هرکسی میتواند از منظر حسابداری خودش بنشیند و این نرخ را بگوید اما مسئله این است که مثلا از بودجهنویس پرسیده میشود که درآمدهای پیشبینی شده در بودجه براساس چه نرخی از دلار است؟ پس باید آن نرخ ارز براساس یک کار منطقی باشد.

در واقع باید در مورد ارزی سخن گفته شود که نرخ آن مقبول بازار باشد. دولت باید نرخی را بگوید که بتواند عرضه و تقاضای آن را سامان دهد. اگر سامان داد میتوان گفت که این دولت خودش را با نرخ ارز سامان داد. آن نرخی که اعلام میشود باید نرخی باشد که عرضه و تقاضا تعیین کرده است. نرخ تعادلی و نرخ موثر ارز تنها در صورتی که ملاحظات سیاسی و اقتصادی خوب کار کنند مناسب خواهد بود. با وجود این، اکنون چون مردم نگران آینده هستند بخشی از داراییهای خود را به دلار تبدیل میکنند که این عرضه و تقاضای متعادلی نیست.