احتمال فروپاشی پیمان اوپک پلاس

قیمتهای نفت از زمان آغاز توافق جدید گروه اوپک پلاس روند افزایشی پیدا کرده است. کاهش تولید این گروه و کاهش غیراقتصادی تولید در آمریکای شمالی به همراه بهبود تدریجی تقاضای جهانی برای نفت در پی تسهیل تدریجی محدودیتهای قرنطینه، به بازار در خصوص سپری شدن وخامت اوضاع، اطمینان بخشیده است.

با این حال این احساسات خوش بینانه این سوال را برانگیخته که آیا ممکن است تولیدکنندگان گروه اوپک پلاس با مشاهده رشد قیمتها وسوسه شده و سهمیههای تولید خود را رعایت نکنند. آیا صنعت نفت شیل آمریکا فعالیت حفاری خود را زودتر از زمانی که بازار به آن نیاز دارد، ازسرخواهد گرفت؟

اوپک و شرکایش در گروه اوپک پلاس ماه گذشته دریافتند که تبعات ویرانگر شیوع بیماری کووید ۱۹ بر تقاضای جهانی برای نفت را دست کم گرفته بودند. با سقوط درآمدهای نفتی کشورهای تولیدکننده در پی افت شدید تقاضا و قیمتها، عربستان سعودی و سایر تولیدکنندگان در گروه اوپک پلاس پی بردند که برای متوازن کردن بازار و نجات اقتصادهای وابسته به نفتشان در برابر رکود ناشی از شیوع کرونا باید فورا دست به کار شوند و دور جدید کاهش تاریخی تولید این گروه در اوایل آوریل تصویب شد.

با گذشت سه هفته از آغاز دور جدید پیمان کاهش تولید گروه اوپک پلاس، احساسات بازار به نحو شگرفی مثبت شده است. زمانی که این توافق در ۱۲ آوریل اعلام شد، تحلیلگران میگفتند این کاهش تولید که معادل حدود ۱۰ درصد از عرضه جهانی نفت است، برای نجات بازار کافی نخواهد بود و بسیار دیگر هنگام است.

اما اکنون فضای بازار مثبتتر شده و قیمتهای نفت هم بالا رفتهاند. قیمت نفت اکنون ۸۰ درصد بالاتر از سطح قیمت اواسط آوریل است و تحلیلگران به کاهش تولید گروه اوپک پلاس به همراه محدودیت عرضه حدود چهار میلیون بشکه در روز در آمریکای شمالی که بازار را در ماههای آینده با کمبود عرضه مواجه خواهد ساخت، به عنوان دلیل این بهبود اشاره میکنند.

بانک آمریکایی گلدمن ساکس هفته گذشته در گزارشی پیش بینی کرد که بهبود تقاضای جهانی برای نفت و کاهش تولید سریعتر از حد انتظار در خارج از گروه اوپک پلاس، بازار نفت را در ژوئن دچار کمبود عرضه خواهند کرد.

گروه اوپک پلاس با کاهش عظیمی که در تولید نفت آمریکای شمالی به دلیل غیراقتصادی شدن تولید در شرایط قیمتهای اندک روی داد، موفق شده است انتظارات بازار را به سمت کمبود عرضه در ماه آینده تغییر دهد. اوپک که در راس آن عربستان سعودی به عنوان بزرگترین تولیدکننده این گروه قرار دارد، هر زمانی که انگیزه قوی برای بالا بردن قیمت نفت داشته اند، عرضه به بازار را به شدت محدود کردهاند

بهار امسال سعودیها انگیزه قوی برای معکوس کردن روند عرضه فراوان نفت ارزان به بازار داشتند. سقوط قیمت نفت به ۲۰ دلار و حتی پایینتر از آن و همزمان افت شدید تقاضا در بحران کرونا، بزرگترین صادرکننده نفت جهان را واداشت برای نجات وجهه خود و اقتصادش دست بجنباند.

تاکنون عربستان سعودی، اوپک و روسیه با محدودیت قابل توجه عرضه وعده دادهاند که از ثبات بازار حمایت خواهند کرد.

شرکت پترو لجستیک اخیرا برآورد کرد که تولیدکنندگان اوپک پلاس صادراتشان را ۵.۹۶ میلیون بشکه در روز در ۱۳ روز نخست ماه مه در مقایسه با میانگین صادرات ماه آوریل کاهش دادند که کاهش عظیمی به شمار میرود.

عربستان سعودی هفته گذشته اعلام کرد که در ژوئن یک میلیون بشکه در روز دیگر به کاهش تولید خود اضافه میکند. از سوی دیگر منابع آگاه اظهار کردهاند که اوپک پلاس مایل است محدودیت عرضه را به میزان فعلی ۹.۷ میلیون بشکه در روز پس از ژوئن ادامه دهد.

الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه و همتای سعودیش، شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان هفته گذشته با صدور بیانیه مشترکی اعلام کردند که این دو کشور برای دستیابی به هدف ثبات بازار و برقراری مجدد توازن بازار نفت متعهد ماندهاند و اطمینان دارند که شرکایشان در اوپک پلاس به طور کامل به اهدافشان عمل کرده و به توافق اوپک پلاس پایبند میمانند.

برای تولیدکنندگان آمریکایی، کاهش تولید نفت ربطی به مسئولیت پذیری مشترک ندارد بلکه اقتصاد نامطلوب، کمبود فضای ذخیره سازی نفت و تقاضای ضعیف مانع آنهاشده است. صنعت نفت شیل آمریکا بیش از ۱.۵ میلیون بشکه در روز کاهش تولید را برای سه ماهه دوم اعلام کرده که به بهبود قیمتهای نفت و خوش بینی بازار در دو هفته گذشته کمک کرده است. اما با افزایش قیمتها، ممکن است برخی از تولیدکنندگان برای ازسرگیری فعالیت وسوسه شوند و روند احیای بازار را به مخاطره بیاندازند.

بر اساس گزارش اویل پرایس، وارن پاترسون و ونیو یائو، استراتژیستهای شرکت ING در این باره گفت: قوت گرفتن بیشتر بازار نفت ممکن است سیگنالهای نادرستی را به تولیدکنندگان ارسال کند و آنها رغبت کمتری برای کاهش تولید در فضای صعودی قیمتها پیدا کنند.