چرا تداوم ریاست جمهوری ترامپ به سود چین است؟

پایگاه اینترنتی شبکه آمریکایی «بلومبرگ» در گزارشی هدفمند نوشت: چرا باید دولت چین کشوری که «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا با اعمال تعرفه و تحریم و اتهامزنی در خصوص ویروس کرونا به آن ضربه زده و همچنین آن را بزرگترین تهدید برای امنیت آمریکا خوانده، طبق گزارشها خواستار انتخاب مجدد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری نوامبر ۲۰۲۰ در آمریکا باشد.

شاید دلیل این مسئله آن باشد که مقامات چینی موضوعی را که کتاب جدید «جان بولتون» مشاور امنیت ملی سابق ترامپ پررنگ میکند، دریافتهاند و آن آسیبی است که ترامپ در حال وارد آوردن بر قدرت آمریکاست و همچنین این نکته که ضرری که وی به جامعه دموکراتیک جهانی وارد میکند از آسیبی که به پکن میزند بیشتر است. بنابر این گزارش، حضور ترامپ در قدرت برای ۴ سال دیگر این آسیب را بزرگتر میکند، بنابراین انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا اهمیتی تاریخی در شکلدهی به دنیای مدرن خواهد داشت.

به نوشته بلومبرگ، انتخابات آمریکا همیشه مهم بودهاند اما انتخاباتی که خط سیر امور جهانی را از اساس تغییر میدهد تقریباً نادر است. به طور مثال قطعاً انتخابات ۱۸۶۰ میلادی از این نوع انتخاباتها بوده است. پیروزی «آبراهام لینکلن» به جنگی داخلی منجر شد و در عین حال رهبری را به قدرت رساند که برای غلبه بر این شرایط بسیار آماده و پرتوان بود. انتخابات ۱۹۴۰ میلادی هم نقطه عطف دیگری در تاریخ بود. حفظ «فرانکلین روزولت» در قدرت برای دور سوم، از آمریکا در جنگ جهانی دوم حفاظت کرد. انتخابات ۱۹۸۰ میلادی هم سومین نمونه است. اگر «رونالد ریگان» رئیسجمهور آمریکا نشده بود، شاید جنگ سرد با آن سرعت یا قطعیت پایان نمییافت.

انتخابات ۲۰۲۰ میلادی هم احتمالاً در وقایع تاریخی دخیل در نظم جهانی در قرن ۲۱ بزرگ جلوه خواهد کرد. در ماه نوامبر جهان در موقعیتی متزلزلتر نسبت به هر زمان دیگری از اواخر دهه ۱۹۴۰ میلادی قرار خواهد داشت. احتمالاً موج دوم مرگبار (یا ادامه موج اول) همهگیری «کووید-۱۹» در راه باشد که نتیجه آن صدها هزار مرگ دیگر خواه بود و یک بار دیگر اقتصادها و جوامع را تحت فشار مشقتبار قرار خواهد داد و همچنین آمریکا در رقابت مارپیچ خود با چین بیشتر غرق خواهد شد.

بلومبرگ میافزاید: این شرایط یادآور دوره شکننده پس از جنگ جهانی دوم است، هنگامی که طبیعت در شکل یک زمستان سخت اروپایی و ژئوپلیتیک در غالب توسعهطلبی اتحاد جماهیر شوروی با هم ترکیب شدند تا امیدهای جهانی برای ثبات، سعادت و صلح را تهدید کنند.

علاوه بر اینها، امروز آشفتگیهایی درون اتحادهای آمریکا و جهان دموکراتیک وجود دارد. از زمان جنگ عراق، روابط آمریکا با متحدان اصلی آن در اروپا تا این حد مسموم نبوده است. در آسیا-اقیانوسیه هم اتحادهای آمریکا با کره جنوبی و فیلیپین در حال فروپاشی است. نظام تجارت بینالملل هم تحت الشعاع حملات بیسروصدا اما مؤثر دولت ترامپ علیه سازمان تجارت جهانی در حال تضعیف است. اتحادهایی مثل گروه ۷ معنا و اهداف خود را از دست دادهاند. حتی وقتی جهان بر روی چالشهایی که با آن مواجه است مثل ممانعت از وابستگی تکنولوژیکی به چین توافق میکند، پاسخ معنادار بسیار کند عملی میشود.

بنابر این گزارش، انتخاب ترامپ در دور دوم نه تنها این مشکلات را وخیمتر میکند، بلکه آنها را طوری تثبیت خواهد کرد که اصلاحشان بسیار دشوار خواهد شد. دولت ترامپ تقریباً نشان داده توانایی مقابله با بحران کرونا را در داخل مرزهای آمریکا ندارد، حل بحران جهانی که دیگر جای خود دارد. ترامپ میتواند اعتبار تغییر گفتوگوی ملی درباره چین را موثرتر از هر رئیسجمهور دیگری در آمریکا از زمان «ریچارد نیکسون» از آن خود کند، اما عکس این کار را انجام داده است. به نظر میرسد پکن فهمیده امیدی وجود ندارد که آمریکا راهبرد مؤثری را در قبال چین تا زمانی که ترامپ در قدرت است، حفظ کند.

بلومبرگ دو دلیل را در این ارتباط مطرح کرده است. اول اینکه استراتژی برای رقابت طولانی با چین نیازمند درجهای از نظم و ثبات است که ترامپ نشان داده توان ایجاد آن را ندارد و دوم اینکه دوره دوم ترامپ به معنای شکاف بیشتر و تضعیف اتحاد کشورهایی است که برای چنین هدفی و مقابله با خطرهای دیگر علیه نظم بینالمللی نیاز است.

ریاستجمهوری دوباره ترامپ فشار بیشتری بر اتحادهای شکننده که از قبل استعداد تضعیفشدن را نشان داده، وارد خواهد کرد. این اتحادها به طور کامل فرو نمیپاشد اما از درون خالیتر خواهند شد. به ادعای بلومبرگ، دور دوم همچنین مانع ایجاد جبهه اقتصادی متحد علیه چین خواهد شد. ترامپ به نزاعهای تجاری علیه همه طرفها ادامه خواهد داد، همانطور که ادامه اقدامات وی علیه سازمان تجارت جهانی از توان اتحاد کشورها علیه چین میکاهد.

به ادعای این گزارش، در همین حال ترامپ همچنان به قدرتدادن به نیروهای لیبرال درون ناتو و سایر اتحادهای آمریکا (که با نظر «شی جین پینگ» (رئیسجمهور چین) و «ولادیمیر پوتین» (رئیسجمهور روسیه) هم مطابقت دارد) ادامه خواهد داد و در عین حال همچنان متحدان خوب مانند لهستان را به جان متحدان بدی مثل آلمان خواهد انداخت. اگر گفتههای بولتون در کتابش صحت داشته باشد او با درخواست کمک از رئیسجمهور چین و تأیید برخی اقداماتش، کار آمریکا را برای مقابله با چین دشوار میکند.

بلومبرگ مدعی است سیاستهای ترامپ هزینههایی را بر پکن اعمال کرده اما هزینههای سنگینتری را با از دسترفتن زمان، اتحاد تضعیفشده، هرج و مرج غیرضروری به جهان در مقابله با پکن تحمیل کرده و به همین خاطر آسیبزنندهترین جنبه رهبری دوباره ترامپ بر آمریکا سیگنالی است که وی به جهان مخابره میکند.

این پایگاه خبری آمریکایی در پایان نوشت: اگر ترامپ در انتخابات پیروز شود، میتوان نتیجه گرفت که آمریکا انتخابی استراتژیک کرده است؛ این انتخاب، چشمپوشی از امتیازهایی که قدرت زیاد ایجاد میکند نبوده بلکه چشمپوشی از مسئولیت برای داشتن رهبری لایق بوده است. آن زمان آمریکا میتواند به دوستان نزدیکش بگوید مسائل کمارزش دیپلماتیک، بیحرمتیهای خستهکننده و سیاستهای مخرب پایانناپذیر بهترین چیزی است که میتوانند انتظار آن را داشته باشند. مشخص نیست دولت «جو بایدن» چه عملکردی داشته باشد اما دلیل اهمیت انتخابات ۲۰۲۰ آن است که دستکم آنچه دولت ترامپ میخواهد عرضه کند، از قبل مشخص است. «آدام اسمیت» در پاسخ به پیشبینی سقوط انگلیس گفت «ویرانی زیادی در یک ملت وجود خواهد داشت» و همچنین در سیاست خارجی یک ملت بزرگ. اما یک ابرقدرت میتواند ویرانی غیرقابل محاسبهای بر خود و جهانی که ساخته حتی قبل از آن که پیامدهایش کاملاً بروز پیدا کنند، تحمیل کند.