احتمال افزایش نرخ سود بانکی وجود دارد

هیات عامل بانک مرکزی در جلسه اخیر خود، نرخ سود سپردهگذاری بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی نزد بانک مرکزی را با یک واحد درصد افزایش، ۱۳ درصد تعیین کرده بود که این تصمیم از امروز، شنبه ۱۴ تیر اجرا میشود.

سوالی که مطرح میشود این است که آیا افزایش نرخ سود بینبانکی میتواند منجر به افزایش نرخ سود سپرده بانکی شود؟

مرتضی عزتی، اقتصاددان میگوید: بانک مرکزی بهعنوان ابزار کنترل بخش پولی از نرخ سود سپردهها، تنزیل مجدد، نرخ سود اوراق خزانه و مشابه آنها استفاده میکند. اگر بانک مرکزی بخواهد پایه پولی یا به طور عامیانهتر نقدینگی را در بازار کاهش دهد، سعی میکند نرخهای پرداختی خود به وجوهی که بانکها نزد بانک مرکزی میگذارند را افزایش دهد.

وی ادامه میدهد: این اقدام بانک مرکزی باعث میشود که بانکها تشویق شوند که وجوه بیکار یا کم کار خود را نزد بانک مرکزی افزایش دهند به عمین علت بانکها تلاش میکنند وجوه ارزانتر مثل سپردههای کوتاهمدت یا سپردههای جاری و مشابه آن که هزینه کمتری برای آنها به همراه دارد را جمع کنند و نزد بانک مرکزی سپردهگذاری کنند و یک سود ۱۳ درصدی ثابت و بدون ریسک دریافت کنند.

عزتی میافزاید: افزایش نرخ سود سپردهگذاری نزد بانک مرکزی به پایین آوردن نقدینگی کمک میکند از سوی دیگر این اتفاق ممکن است سبب شود که بانکها برای دریافت بیشتر سپردههای کمهزینه کوتاهمدت و حساب جاری، تشویقهایی برای سپردهگذاران در نظر بگیرند و نرخ سود کوتاهمدت و مشابه آن را کمی افزایش دهند.

وی تاکید میکند: اما این را باید در نظر داشته باشیم که به نظر نمیرسد نرخ سود سپردههای بلندمدت خیلی تغییر کند زیرا نرخ سپردههای بلندمدت بالاتر بوده و بانک نمیتواند نرخ سپرده بلندمدت را افزایش دهد تا نزد بانک مرکزی سپردهگذاری کند، این موضوع بیشتر برای بانکهایی بوده که بتوانند وجوه بیکار و یا وجوه معطل خود را نزد بانک مرکزی قرار دهند.

عزتی عنوان میکند: از جهت جذب نقدینگی این اقدام بانک مرکزی مناسب است اما از سوی دیگر وقتی بانکها تشویق بشوند که وجوه خود را نزد بانک مرکزی بگذارند، توان پرداخت تسهیلات آنها نیز پایین میآید. اگر توان پرداخت تسهیلات بانک کم شود ممکن است به فعالان اقتصادی تسهیلات ندهد یا کمتر بدهد که این اتفاق برای اقتصاد مفید نیست.

وی در ادامه اضافه میکند: اگر بانک مرکزی بتواند جایگزین مناسبی برای کاهش توان پرداخت تسهیلات بانکی در نظر بگیرد یا سیاست خود را طوری تنظیم کند که همچنان بانکها وجوه کافی برای پرداخت به فعالان اقتصادی داشته باشند سیاست افزایش نرخ سود بین بانکی میتواند مثبت باشد.