عزم هند و روسیه برای توسعه ترانزیت کالایی با ایران

گزارشهای خبری نشان میدهد تجار روس و هندی به زودی قادر خواهند بود از طریق ایران مراودات اقتصادی داشته باشند.
به نوشته هندو بیزینس لاین، توافقنامه ای که اخیرا میان شرکت کانتینر هند با لوژستیک شرکت تابعه راه آهن روسیه (RZD) به امضا رسیده است ترانزیت کالایی میان دو کشور را از طریق ایران هموار خواهد ساخت.
به گفته کارشناسان، یکی از مهمترین هدف های این قرارداد، تسهیل و تسریع اجرای طرح ایجاد کریدور بین المللی شمال به جنوب از طریق ایران است که تبادلات کالایی میان دولتهای دهلی نو و مسکو را هموار خواهد ساخت.
گفتنی است شرکت راه آهن روسیه و شرکت راه آهن باری به عنوان بزرگترین نهاد حمل و نقل باری هند این تفاهمنامه را برای ارایه خدمات پشتیبانی مشترک بیشتر به این طرح کریدور بین المللی که اجرای آن سال ها است به تاخیر افتاده امضاء کردند تا هند بتواند نقش بزرگتری برای توسعه اقتصادی کشورهای اورآسیا و افغانستان بازی کند.
هند و روسیه سال ها بود که در حال مذاکره برای ایجاد همکاری میان کشورهای حوزه اورآسیا و شبه قاره هند و خلیج فارس از طریق راه آهن سراسری و جاده های ایران بودند تا اینکه سرانجام با مذاکره با ایران، تلاش کردند ایده خود را با امضای توافقنامه ای سه جانبه میان ایران، روسیه و هند در شهریور ماه ۱۳۷۹ در سن پترزبورگ عملی کنند.
ایران، روسیه و هند از سال ۲۰۰۰ تاکنون برای فعال کردن این کریدور با مسیرهای چندگانه شامل دریا، خط آهن و جاده، از طریق مسیرهای جادهای موجود و با توسعه خط آهن در میان این مسیر به مسافت هفت هزار و ۲۰۰ کیلومتر پیشرو بودند.

کریدور شمال- جنوب که یکی از مهمترین کریدورهای ترانزیتی برای اتصال کشورهای جنوب به کشورهای شمالی، روسیه و کشورهای حاشیه دریای خزر به شمار می آید، موقعیت مناسبی را برای ایران فراهم خواهد آورد. ایران به سبب قرار داشتن در مسیراتصالی این کریدور و همچنین دسترسی به سواحل خلیج فارس، دریای عمان و سواحل دریای خزر از ویژگیهای استراتژیک بسیار مهمی برخوردار است.
کریدور شمال - جنوب همچنین مهمترین حلقه تجارت بین آسیا و اروپا است که در مقایسه با مسیرهای سنتی از نظر مسافت و زمان تا ۴۰ درصد کوتاهتر و از نظر هزینه تا ۳۰ درصد ارزانتر است.
این کریدور ترانزیتی شرایط صادرات از سواحل غربی هند را از بندرعباس و بندر چابهار و نیز بندر انزلی در دریای خزر در ایران و کشورهای آسیای میانه و روسیه به اروپا فراهم می آورد.
طرف هندی نیز به سبب بهره مندی از شرایط اقتصادی مناسب، به شدت علاقه مند به استفاده از کریدورشمال - جنوب برای ارایه ارزانتر کالا و محصولات خود در بازارهای جهانی است.
به باور کارشناسان، به سبب اتصال ریلی چابهار به زاهدان ایران همچنین میتواند از این مسیر برای انتقال بار کشورهای حوزه سی. آی. اس (اتحادیه کشورهای مستقل) به دریای عمان و همچنین ترانزیت ریلی هند و روسیه بهره بگیرد.
نظر به اهمیت بندر چابهار، دولت تصمیم دارد ظرفیت این بندر استراتژیک را از ۲.۵ میلیون تن به ۸.۵ میلیون تن برساند.
با توجه به اهمیت ترانزیتی محور ریلی چابهار- زاهدان، مدیرعامل شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که این محور ریلی که یکی از قطعات مهم شبکه ریلی کشور به شمار می آید که علاوه بر نقش منطقهای و ملی، به عنوان قطعهای از کریدور شمال به جنوب منتهی به بندر چابهار اهمیت بسیار بالایی دارد.
به گفته «سعید رسولی» تاکنون به دلیل عدم اتصال بندر اقیانوسی چابهار به شبکه ریلی، کمتر توانستیم در حمل بار از این بندر مهم بهرهمند باشیم و در واقع ترانزیت بار را در این محور از دست داده بودیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی، ضمن اشاره به استفاده ٣٠٠ میلیون یورویی از منابع صندوق توسعه ملی برای تامین اعتبار این پروژه، گفت: پیشبینی میکنیم افتتاح و بهرهبرداری از این مسیر با توجه به تامین اعتبار انجام شده طبق برنامه اعلامی باشد.
به گفته رسولی این مسیر ریلی به طول ٦٢٨ کیلومتر چابهار را به زاهدان و شبکه ریلی متصل میکند و راه آهن جمهوری اسلامی ایران میتواند از این مسیر برای برخورداری از سهم جابجایی بار ترانزیتی کشورهای حوزه سی. آی. اس به دریای عمان استفاده کند.