تولید بیش از ۱۵۰ نوع ماده شیمیایی بسیار خالص در کشور

دکتر مهران جوانبخت، عضو هیات علمی دانشکده شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اظهار کرد: مواد شیمیایی خلوص بالا کاربردهای مختلفی در صنایع غذایی، دارویی، الکترونیک، پتروشیمی و آزمایشگاههای مراکز دانشگاهی و صنعتی دارند. در حالی که ارزش خاک برخی معادن در حدود چند ده دلار به ازای هر تن است،  این مبلغ معادل قیمت یک کیلوگرم ماده شیمیایی با خلوص بالا محسوب میشود. 

وی ادامه داد: به عبارتی با تولید یک کیلوگرم ماده شیمیایی خلوص بالا میتوان از خام فروشی یک تن خاک معدن یا یک بشکه نفت خام جلوگیری کرد. 

جوانبخت با تاکید بر اینکه ایران با وجود ۷ درصد منابع معدنی دنیا به علت کم توجهی به فناوریهای پیشرفته مواد شیمیایی سهم ناچیزی در بازار جهانی ۷۰۰ میلیارد دلاری آن داشته است، بیان کرد: بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، بیشترین حجم واردات کالا و مواد اولیه به کشور مربوط به مواد شیمیایی است. 

عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر خاطر نشان کرد: از طرفی با توجه به اعمال تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران در چند سال گذشته واردات مواد شیمیایی بهویژه مواد شیمیایی استراتژیک و مواد با خلوص بالا با مشکلات زیادی روبرو شده که این مشکلات برای مراکز تحقیقاتی که نیاز به مواد خلوص بالا دارند، بیشتر نمایان شده است. 

وی با تاکید بر اینکه دانش تولید و تخلیص مواد شیمیایی علاوه بر دانش فنی بالا و تجهیزات پیشرفته در زمینه تحقیق به نیروی انسانی متخصص و با تجربه نیز نیاز دارد، تصریح کرد: به همین دلیل تاکنون شرکتهای محدودی در کشور در این حوزه فعال شدهاند. استفاده از ظرفیتهای زیرساختی و انسانی موجود در دانشگاهها راهکار مناسبی برای شرکتهای دانش بنیان جهت فعالیت در این زمینه محسوب میشود. 

وی با اشاره به همکاری دانشکده شیمی با شرکتهای دانش بنیان گفت: یکی از شرکتهای شرکت دانشبنیان امیرکبیر با هدف تامین بخشی از نیاز مواد تخصصی مراکز تحقیقاتی، با همکاری اساتید چند دانشگاه و بهرهمندی از چندین آزمایشگاه تخصصی دانشگاهی و واحد تولیدی در پارکهای علمی و فناوری از سال ۱۳۹۸ شروع به تولید طیف گستردهای از مواد شیمیایی خلوص بالا با علامت تجاری خاصی کرده است. 

وی ادامه داد: این مواد شامل بیش از ۱۵۰ نوع از نمکهای لیتیم، کبالت، نیکل، منگنز، پتاسیم، سزیم، کلسیم، منیزیم، باریم، مس، نقره، پلاتین، پالادیوم، زیرکونیم، سریم، سزیم، سرب، لانتانیوم، کروم، تیتانیم، آهن، آلومینیوم، قلع، آنتیموان، وانادیوم، مولیبدن، تنگستن، بور، آمونیوم و سدیم است. 

وی خاطر نشان کرد: برخی از مواد پیشرفته این شرکت بر اساس سفارش صنایع شروع شده و طبق برنامه بخش تحقیق و توسعه شرکت پیشبینی میشود تا آخر سال ۵۰ نوع ماده شیمیایی خلوص بالای دیگر به سبد محصولات اضافه شود.

وی یادآور شد: دانشجویان و اساتید دانشگاه و همچنین شرکتهای تولیدی که صاحب فناوری در حوزه مواد پیشرفته هستند، در قالب همکاری با دانشکده شیمی و این شرکت میتوانند با اخذ تاییدیههای کنترل کیفی یا تکمیل فرایند تولید محصولات خود را در سبد این شرکت دانشبنیان به فروش برسانند.  

وی با بیان اینکه با توجه به ظرفیتهای موجود، این شرکت آمادگی دارد برخی مواد پیشرفته وارداتی صنایع از جمله مواد شیمیایی با خلوص بالا و فرمولاسیونها را برای صنایع تامین کند، افزود: از دستاوردهای فناورانه این همکاری در حوزه مواد پیشرفته تاکنون ۶ اختراع بین المللی و ۱۵ اختراع ملی ثبت شده است.

بر اساس اعلام دانشگاه امیرکبیر، به گفته جوانبخت، خوشبختانه با اعتماد مراکز تحقیقاتی به این مجموعه، تاکنون نتایج چندین پژوهش توسط محققان دانشگاههای تهران، صنعتی امیرکبیر، دانشگاه ارومیه، پژوهشگاه صنعت نفت، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، سازمان استاندارد ایران و دانشگاههای خارج از کشور از جمله کانادا که از مواد شیمیایی این شرکت در تحقیقات خود استفاده کردهاند، در مجلات علمی با نمایههای معتبر بینالمللی منتشر شده است.