سرنوشت بنزین،‌ از واردات ۱۰ میلیارد لیتری تا صادرات یک میلیارد دلاری

نزدیک به دو سال از بهرهبرداری فاز سوم و پایانی پالایشگاه ستاره خلیج فارس و ارتقاء کیفی واحدهای پالایشگاهی در تولید بنزین استاندارد و تبدیل شدن ایران به صادرکننده بنزین می گذرد تا با مختومه شدن پرونده واردات بنزین از مهرماه سال ۹۷ برگ جدیدی پیش روی صنعت پالایش کشور باز شود. بدین ترتیب واحدهای پالایشی علاوه بر تامین نیاز داخلی بتواند پاسخگوی درخواستهای صادراتی بنزین از کشورهای خارجی نیز باشد.

پیش از این با وجود ۹ پالایشگاه نفتی در کشور برای جبران کسری بنزین مصرفی به گفته مسوولان وقت، در سال ۸۵ به طور میانگین روزانه حدود ۲۷ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر بنزین وارد کشور می شد که با ادامه این روند میلیونها دلار ارزی که میتوانست در طرحهای دیگر هزینه و سرمایهگذاری شوند صرف واردات بنزین میشد. اما امروز با توسعه صنعت پالایش کشور و تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس ظرفیت پالایش نفت خام و میعانات گازی به رقم دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است و دیگر خبری از کنار گذاشتن هزینه در جهت واردات بنزین به کشور نیست.

باتوجه به مصرف افسار گسیخته بنزین در سالهای گذشته بیم آن می رفت که میزان تولیدات پالایشگاهها کفاف نیازهای داخلی را ندهد و در نتیجه به افزایش واردات بنزین منجر شود. این اتفاق میتوانست در شرایط تحریم، صنعت نفت که به شدت در تنگنا قرار گرفته را دچار بحران عمیقتری کند.

اگر نگاهی به وضعیت کشور ونزوئلا انداخته شود میتوان وخامت اوضاع را دراین خصوص بهتر و عمیق تر درک کرد. فلج شدن پالایشگاه های کشور ونزوئلا و در نتیجه کمبود سوخت بحران سختی را پیش روی این کشور قرار داده است، اما ایران با برگ برنده خود یعنی ستاره خلیج فارس توانست از عهده این مسوولیت به خوبی برآید و حتی با ارسال محمولههای بنزین به ونزوئلا قدرت و اقتدار ایران را مقابل سایر کشورها گوشزد کند.

ایران با گذر از مرحلهای که وارد کننده بنزین بود، اکنون به یکی از فعالترین کشورهای منطقه در خصوص صادرات بنزین تبدیل شده است و برای نخستین بار این کالا در میان کالاهای غیرنفتی، توانسته است بر سکوی نخست صادرات بایستد. بدین ترتیب برای تقویت صادرات غیر نفتی و دوری از خامفروشی، خط صادراتی این سوخت استراتژیک فعال شد و با هدفگذاری در رونق صادرات فرآوردههای نفتی و ظرفیت تولید روزانه ۱۱۵ میلیون لیتر بنزین برای نخستین بار صادرات محمولههای بنزین از سایر فرآوردهها پیشی گرفت.

آمارهای صادراتی کشور از این امر حکایت دارند که در ۶ ماهه نخست سال جاری علی رغم تحریمها ۳۰ میلیارد و ۳۴۹ میلیون دلار کالا به کشورهای خارجی صادر شده است.

باتوجه به ارزش ۱۳ میلیارد و ۵۶۶ میلیون دلاری صادرات کالاهای غیر نفتی در نیمه نخست سال جاری باید گفت بنزین در صدر این کالاهای صادراتی توانسته است در ارزآوری کشور نقش قابل توجهی را ایفا کند.

باید تاکید کرد باتوجه به اقدامات انجام شده و تلاشهای صورت گرفته تا به امروز، صنعت پالایش توانست کشور را مقابل فشارهای خارجی سربلند کند و با همین رویه صادرات فرآوردههای نفتی به خصوص بنزین را رونق خاصی ببخشد تا علاوه بر ممانعت از هدررفت نقدینگی جهت واردات بنزین، با صادرات آن به درآمدزایی کشور نیز کمک کند و به اعتبار بینالمللی کشور بیافزاید.