جریان سرمایه‌گذاری در کشور نباید متوقف شود

روسای سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانهای سراسر کشور در سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران گرد هم آمدند تا از نزدیک با جزئیات طرح ایدرو موسوم به" 300 نقطه- 300 طرح" آشنا شوند و پیشنهاد های خود را در خصوص اجرایی شدن این طرح مطرح کنند.

طرح ایدرو بر این پایه طرح ریزی شده که 300 طرح صنعتی در 30 استان کشور به اجرا در آید و به این ترتیب در هر استان ظرف 2 تا سه سال حداقل 10 طرح کوچک و متوسط با سرمایه گذاری هرکدام حدود 30 میلیارد تومانی به اجرا درآید.

غلامرضا شافعی رئیس هیات عامل ایدرو در این گردهمایی در جمع روسای سازمان های صنعت، معدت و تجارت استانها به بیان جزئیات طرح، دلایل آن و نحوه پیشبرد و موفقیت طرح پرداخت.

وی اظهار داشت: گفته میشود، رسالت دولتها بیشتر سیاست گذاری و هدایت و نظارت است و نه سرمایه گذاری. این بحث بین اقتصاددانهای دنیا بوده و هنوز هم هست که آیا دولتها وظیفه سرمایه گذاری دارند یا خیر؟ اتفاقاتی که از سال 2007 به این سو در دنیا افتاد و رکودی که پیش آمد، نشان داد دولتها در مواردی ناگزیر از سرمایهگذاری هستند. حتی دولت آمریکا که مدعی اقتصاد آزاد بود مجبور شد برخی صنایع را ملی اعلام کند و در صنعت خودروسازی سرمایه گذاری کند. در این سالها، از مالزی تا اروپا، دولتها نقشی فراتر از آنچه در اقتصاد آزاد مطرح بود به عهده گرفتند.

شافعی ادامه داد: در کشور ما نیز سرمایه گذاری بخش خصوصی که می باید با حمایت و هدایت بخش دولتی انجام شود، دولت نیز راسا در مناطق کمتر توسعه یافته سرمایه گذاری می کند. یا ممکن است دولت در صنایعی که احداث آنها ضرورت دارد و از سوی بخش های غیردولتی مورد استقبال واقع نمی شود، سرمایه گذاری کند.

رئیس ایدرو تاکید کرد: آن زمان که ایدرو شکل گرفت (سال 1346) کسی مانع سرمایه گذاری مردمی نشد بلکه در دهه های 40 و 50 شمسی گروه های مختلف سرمایه گذاری شکل گرفت و گروه های صنعتی مختلفی را در کشور پایه گذاری کردند. مثل خانوادههای لاجوردی، برخوردار، خسروشاهی و... دولت وقت هم به انحای مختلف از آنها حمایت می کرد که البته بعد از انقلاب سهام غالب آنها ملی شد و در اختیار دولت قرار گرفت. هم بخش مردمی سرمایه گذاری می کرد و هم بخش دولتی. شافعی ادامه داد: ایدرو ماشین سازی تبریز را احداث کرد که ماشین های ابزار را می ساخت و بین صاحبان صنایع و صنعتگران کشور توزیع می کرد. ماشین سازی اراک ساخته شد تا کارخانه سازی در کشور رایج گردد. تراکتورسازی احداث کرد که به بخش کشاورزی خدمات می داد. آلومینیوم اراک ایجاد شد که به صنایع آلومینیوم خدمات بدهد و بعدها واحدهای دیگری مثل واگن پارس و آذراب و هپکو ایجاد شد تا به بخش حمل و نقل و معادن و صنایع خدمات دهند. سرمایه گذاری در هر کدام از این صنایع، با یک منطقی صورت می گرفت و عموما هم صد درصد دولتی بودند.

وی به بیان دلایل موفقیت ایدرو در بنیان گذاری صنایع در سالهای اولیه تاسیس اشاره کرد و گفت: یکی از دو دلیل موفقیت ایدرو این بود که قانون تاسیس سازمان، ایدرو را از بسیاری از ضوابط دولتی مستثنا میکرد و شمول هر قانونی به سازمان گسترش، مستلزم ذکر صریح نام سازمان بود و دلیل دیگر این که منابع ایدرو را بموقع تخصیص می دادند.

شافعی بار دیگر به بیان مختصات طرح ایدرو پرداخت و بیان داشت: صنایعی که در طرح ایدرو پیشنهاد شده طرحهای کوچک و متوسط هستند و این 300 طرح منحصر به یک کارخانه یا کارگاه نخواهند ماند بلکه در هرمنطقه از کشور، تبدیل به کانونی برای ایجاد اشتغال و کار و فرصت خواهند شد.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان این که گفته می شود طرحهای نیمه تمام زیادی در کشور وجود دارد یا ظرفیتهای خالی بسیاری در صنایع وجود دارد که سرمایه گذاری ها باید به سمت اتمام واحدهای نیمهتمام و پرکردن ظرفیتهای خالی سوق داده شود، افزود: اولا مالکیت اغلب واحدهای نیمه تمام مورد اشاره غیردولتی است و موضوع بحث ما نیست. گرچه دولت می تواند با تخصیص وجوه اداره شده و با دادن تسهیلات بانکی به کمک آنان بشتابد. ثانیا، باید توجه داشت که سرمایهگذاریهای موجود کشور در حال استهلاک است و جریان سرمایه گذاری در کشور و یک ملت زاینده و روبه رشد، نباید متوقف شود و باید همه ساله رقم سرمایه گذاری ها بیش از استهلاک سرمایه های موجود باشد.

وی خطاب به روسای سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانها گفت: مزیتهای استان خود را بسنجید و اعلام کنید در چه صنایعی میتوان سرمایه گذاری کرد. اگر دانشگاه ها و یا شخصیت های علمی دارید که کار تحقیقاتی انجام داده و منابعی برای سرمایه گذاری ندارند ولی دانش فنی دارند، ایدرو آماده مشارکت است و چنین طرح هایی می تواند جزو مجموعه 300 طرح قرار گیرد. 

شافعی همچنین تاکید کرد: این طرحها به شرطی موفق خواهند بود که مشابه آنچه در ابتدای ایجاد سازمان گسترش صورت گرفت، منابع آن توسط دولت تامین شود.

به گفته رئیس ایدرو، اگر هر طرح 30 میلیارد تومان سرمایه گذاری نیاز داشته باشد، 9 هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد که با نرخ امروز دلار، کمتر از 3 میلیارد دلار خواهد شد و این رقم، برای سازمانی همچون ایدرو که قصد دارد فعالیت توسعه ای برای کشور انجام دهد، عدد بزرگی نیست. البته بستگی به تصویب مجلس دارد که این طرح ها ظرف دو تا سه سال انجام شود.

وی در خصوص نحوه اجرای طرح نیز خاطرنشان کرد: بناست 10 خوشه در تهران تعریف شود؛ مانند خوشه صنعت خودرو، خوشه صنعت نفت و گاز، خوشه صنایع غذایی و... سپس در هر استانی یک شرکت ایجاد شود و این شرکت ها بطور متوسط 10 طرح در 10 نقطهء هر استان اجرا کنند ولی خوشهها از تهران هدایت شوند. مهندس شافعی خواستار شد که مجلس دست ایدرو را در اجرای این طرح ها باز بگذارد و مثلا طوری طرح را تصویب نکنند که نتوان عنوان یک طرح را اضافه کرد یا اسامی طرح ها طوری ذکر نشود که نتوان اصلاح نمود. 

شافعی همچنین از روسای سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانهای سراسر کشور خواست تا نمایندگان شهرستانهای خود را نسبت به این طرح توجیه و علاقه مند کنند تا از این طرح در مجلس حمایت شود. در پایان این گردهمایی، متن طرح ایدرو با عنوان "300 طرح- 300 نقطه" در اختیار روسای سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استان ها قرار گرفت تا نظرات و پیشنهادهای خود را در خصوص آن به سازمان گسترش ارائه کنند.