یارانه جدید برای کشاورزان/ آیا طرح جدید وزیر جهاد مشکلات کشاورزی را حل می‌کند؟

امسال با حذف یارانه سموم و کود کشاورزی، افزایش چندبرابری قیمتها و تعیین ناعادلانه قیمت محصولات اساسی شوک بزرگی به کشاورزان وارد شد و کار را به جایی رساند که تولیدکنندگان رغبتی به استفاده از نهاده مهم و حیاتی تولید ندارند، درحالیکه این موضوع به قیمت بر باد رفتن دستاورد خودکفایی محصولات کشاورزی تمام میشود.

بسیاری از مسئولان بر این باورند که با حذف یارانه سموم و کود کشاورزی و افزایش ۵۰۰ تا ۷۰۰ درصدی قیمت ها، تولیدکنندگان توان مالی لازم برای خرید نهادههای اساسی ندارند، درحالیکه مصرف کودهای پتاسه و فسفاته در کمیت و کیفیت محصولات تاثیر گذار است و طی دهه های اخیر ۳۳ تا ۶۰ درصد افزایش تولید مواد غذایی بواسطه مصرف کودهای کشاورزی رخ داده که گرانی چندبرابری قیمتها و حذف آن از بخش تولید موجب وابستگی به کشورهای بیگانه میشود.

ماجرا تنها به این جا ختم نمیشود چرا که با حذف ارز دولتی و یارانه ای نهادههای کشاورزی، دولت با اعطای کشاورز کارت به دنبال حمایت از بخش کشاورزی است که متاسفانه سود ۱۲ درصدی این نوع تسهیلات بر بار هزینههای تولیدکنندگان میافزاید که با این وجود نمی توان انتظار استمرار خودکفایی و تامین امنیت غذایی در داخل را داشت چرا که کشاورز کارت، طرح جدیدی نیست و در سالهای گذشته در قالب وام سلف به کشاورزان داده میشد و امسال تنها شکل آن تغییر کرده است.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرینجزئیات و تاثیر حذف یارانه کود و سم بر خودکفایی محصولات کشاورزی و صدور کشاورز کارت بر هزینه های تولید با خبر شویم:

واردات ۹ میلیون تن گندم در راه است

محمد شفیع ملک زاده رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به تاثیر حذف یارانه نهاده های تولید بر خودکفایی محصولات کشاورزی اظهار کرد: با توجه به حذف یارانه نهاده های تولید، عدم سنخیت قیمت خرید تضمینی با هزینهها و بی رغبتی کشاورزان به کشت نباید انتظار داشت که تولید در حد خودکفایی باشد.

وی با اشاره به اینکه نرخ اعلامی خرید تضمینی محصولات عادلانه نیست، افزود: اگرچه برخی کشاورزان به کشت محصولاتی همچون گندم محکوم هستند، اما هرگز به سمت خرید نهادههای همچون کود نمی روند و در صورت حمله آفت و امراض به مزارع، کشاورزان توان خرید سموم برای مبارزه را ندارند که درنهایت این موضوع بر عملکرد محصول تاثیرگذار است.

ملک زاده با تاکید بر این مسئله که مصرف کودهای فسفاته و پتاسه بر افزایش عملکرد محصول تاثیر بسزایی دارد، بیان کرد: با وجود آنکه مصرف کودهای پایه به شدت مورد نیاز خاک است، از این رو عدم استفاده در مزارع منجر به کاهش ۴۰ تا ۵۰ درصدی تولید میشود.

وی با بیان اینکه گرانی کود و سم منجر به چشم پوشی کشاورزان از مصرف نهاده مهم و حیاتی تولید شد، گفت: در جریان بازدید از انبارهای کارگزاریها و تعاونیها مشاهده کردم که حتی یک کیسه کود فسفاته و پتاسه در انبارها نبود که علت خالی بودن انبارها عدم درخواست خرید کود از سوی کشاورزان مطرح شد.

این مقام مسئول ادامه داد: اگر آفت و امراضی به مزارع حملهور شود و کشاورز نتواند با آن مبارزه کند، این احتمال وجود دارد که ۱۰۰ درصد محصول دچار خسارت شود که با این وجود ناگریزیم سال اینده به میزان قابل توجهی محصولات اساسی از جمله گندم وارد کنیم که علی رغم خروج ارز قابل توجه از کشور، کیفیت تولید داخل هم ندارد.

وی واردات محصولات اساسی در سال آینده را نتیجه سیاستگذاری نادرست مسئولان برشمرد و گفت: با حذف ارز دولتی و تورم بالا در بخش کشاورزی، قیمت نهاده های تولید چندبرابر افزایش یافت که متاسفانه سیاست گذاری نادرست در بحث قیمت گذاری محصولات زمینه را برای وابستگی به کشورهای بیگانه و ضربه به اقتصاد کشور فراهم میکند.

به گفته ملک زاده، علی رغم آنکه تراز تجاری بخش کشاورزی طی چند سال اخیر برخلاف سایر بخش های صنعت و بازرگانی مثبت بود و توانست منجر به رشد اقتصادی شود، اما امسال با سیاست نادرست مسئولان در امر قیمتگذاری این امرمحقق نخواهد شد.

رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با تاکید بر اصلاح قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی بیان کرد: اگر طرح قیمت گذاری خرید تضمینی محصولات هر چه سریع تر در شورای نگهبان به تصویب برسد و اصلاح قیمت صورت گیرد، کشاورزان در مدت زمان باقی مانده اقدام به کشت میکنند.

ملک زاده افزود: بنابر گزارش استانها، کشاورزان رغبتی به کشت گندم ندارند که در صورت بی توجهی مسئولان و ادامه این روند در سال آینده ۸ تا ۹ میلیون تن گندم باید وارد شود.

ملک زاده درباره تاثیر کشاورز کارت بر تولید محصولات کشاورزی گفت: اگرچه طراحی کشاورز کارت در زمان کشت، مشکل نقدینگی کشاورزان را مرتفع میکند، اما امسال هزینه های تولید با حذف ارز دولتی و یارانه تولید رشد چندبرابری داشته است. به عنوان مثال قیمت هر کیسه کود از ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان به ۵۰۰ هزار تومان رسیده است که نرخهای فعلی خرید تضمینی جوابگوی معیشت کشاورزان و سود ۱۲ درصدی کشاورز کارت ها نیست.

به گفته وی، بانک کشاورزی به ازای هر هکتار ۲ میلیون تومان تسهیلات با نرخ بهره ۱۲ درصد پرداخت می کند که با این وجود کشاورزان مجبور به بازپرداخت ۲ میلیون و ۲۴۰ هزار تومان هستند که تنها افزایش نرخ خرید تضمینی جوابگوی سود متعارف و هزینههای تولید است.

رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی قیمت تمام شده هر کیلو خرید تصمینی گندم را ۵ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: دولت نرخ خرید تصمینی هر کیلو گندم را به ۶ هزار تومان باید افزایش دهد تا کشاورزان تحت فشار قرار نگیرند.

نحوه و شیوه پرداخت تسهیلات به کشاورز با صدور کشاورز کارت تغییر کرد

سید جعفر حسینی مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی در واکنش به افزایش چندبرابری قیمت نهادههای کشاورزی اظهار کرد: با حذف یارانه کودهای پایه همچون فسفاته و پتاسه، قیمت ۵۰۰ تا ۷۰۰ درصد رشد داشته که این امر منجر به افزایش هزینه های تولید شده است.
وی با اشاره به اینکه حذف ارز یارانه ای بر سموم تاثیر گذار است، افزود: با وجود آنکه کودهای پایه و سموم عمدتا وارداتی هستند، از این رو با نوسان نرخ ارز، هزینه های تولید به طور چشمگیری بالارفته است و در مقابل قیمت خرید تضمینی محصولات مطابق با تورم و هزینههای تولید نیست که با این وجود کشاورزان چاره ای جز کاهش تولید ندارند.

حسینی ادامه داد: نبود سنخیت هزینههای تولید با نرخ خرید تضمینی محصولات موجب شده کشاورزان رغبتی به استفاده از کودهای پایه نداشته باشند که این امر کمیت و کیفیت تولید را تحت تاثیر قرار میدهد.

مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی درباره تاثیر پرداخت کشاورز به کارت در تولید محصولات کشاورزی بیان کرد: پرداخت کشاورز کارت کار جدیدی نیست چرا که در گذشته تسهیلات سلف در اختیار کشاورزان قرار می گرفت که هم اکنون اسم و شیوه پرداخت تغییر یافته است که با این وجود کشاورز ناچار است علاوه بر افزایش قیمت کورهای فسفاته، ۱۲ درصد سود کشاورز کارتها را پرداخت کنند.

وی با اشاره به دلایل بی رغبتی کشاورزان به مصرف کودهای فسفاته و پتاسه گفت: با توجه به عدم تامین منابع مالی، گرانی شدید کودها و نبود صرفه اقتصادی کشاورزان رغبتی به مصرف کودهای فسفاته و پتاسه ندارند که با این وجود انتظار می رود دولت بر مبنای واقعی هزینه های تولید را اعلام کند یا یارانه کودها را به صورت مستقیم در اختیار کشاورزان قرار دهند تا در سال آینده با کاهش تولید برنج، چغندرقند، جو و گندم مواجه نشویم.

مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی ادامه داد: اگر قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی مطابق با هزینه های تولید و تورم افزایش نیابد، در سال آینده برای تامین نیاز کشور چاره ای جز واردات گندم، برنج، شکر و.. نداریم چرا که میزان تولید به اندازه نیاز کشور نخواهد بود.

حسینی با اشاره به اینکه مصرف کودهای شیمیایی در بهبود کیفیت و افزایش تولید محصولات کشاورزی نقش اساسی دارد، بیان کرد: مصرف کودهای کشاورزی در امر تولید یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است و همانگونه که مصرف بیش از حد کود ضرر دارد، مصرف کمتر از حد استاندارد هم به تولید آسیب میزند.

وی با اشاره به اینکه طی دهه های اخیر ۳۳ تا ۶۰ درصد افزایش تولید مواد غذایی بواسطه مصرف کودهای کشاورزی رخ داده است، افزود: بر اساس شاخص مصرف کود در یک هکتار، ایران نسبت به متوسط مصرف در جهان رتبه پایینی دارد.

اینمقاممسئول با بیان اینکه گرانی کودهای فسفاته و پتاسه در کاهش استقبال کشاورزان تاثیر گذار است، بیان کرد: گرانی کودهای پایه در کمیت و کیفیت محصولات تاثیر گذار است بنابراین که با این وجود ناگریزیم اکثر محصولات استراتژیک مورد نیاز را از طریق واردات با نرخهای بالاتر تامین کنیم.

آیا کشاورز کارت یارانه جدید برای کشاورزان است؟

علی خان محمدی مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با اشاره به تاثیر حذف یارانه نهاده ها بر خودکفایی محصولات کشاورزی اظهار کرد: اگرچه به خودکفایی کامل تولید در تمامی محصولات کشاورزی نرسیدیم، اما حذف یارانه بر پایداری تولید آسیب جدی میزند.

وی افزود: اگر قیمت محصولات کشاورزی بر مبنای نرخ خرید تضمینی اصلاح نشود، بنیه مالی کشاورزان تنزل مییابد که با این وجود کشاورز نمیتواند نهاده مورد نیاز را تامین کند که این امر بهره وری تولید را بشدت کاهش میدهد.

خان محمدی با اشاره به اینکه کاهش بهرهوری، پایداری تولید را دچار مخاطره میکند، بیان کرد: اگر از نظر اقتصادی بتوانیم نهاده های مورد نیاز بخش کشاورزی را تامین کنیم، امنیت غذایی و پایداری تولید محصولات کشاورزی حفظ میشود.

مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با بیان اینکه کشاورزان توان سرمایهگذاری در تمامی زیر بخشهای کشاورزی را ندارند، گفت: اگر کشاورز قادر به سرمایهگذاری و خرید سموم، کود، مکانیزاسیون و سایر هزینههای تولید نباشد، بیشک پایداری تولید را از دست میدهیم.

با اعطای کشاورز کارت کشاورزان میتوانند بذر، کود و سموم مورد نیاز را خریداری کنند، اما برای خرید ماشین الات و ادوات مورد نیاز اعطای کشاورز کارت تاثیری ندارد و حتما باید یارانه به بخش تزریق شود.