تکمیل زنجیره ارزش همزمان با تحقق جهش دوم پتروشیمی

سال ۹۹ سال طلایی صنعت پتروشیمی است. افتتاح طرحها در این صنعت در سال جاری قرار است در مجموع ۲۵ میلیون تن به ظرفیت صنعت پتروشیمی بیافزاید و ظرفیت تولید پتروشیمی ایران به ۹۰ میلیون تن در سال برسد.

تا اینجای کار نیز با بهرهبرداری از طرحهای پتروشیمی در سال ۹۹، نزدیک به ۱۰ میلیون تن به ظرفیت این صنعت اضافه شده و ایران در حال حاضر امکان تولید ۷۶ میلیون تن محصول پتروشیمی را دارد.

با این حال فقط افزایش تولید در این صنعت مورد توجه نبوده و تکمیل زنجیره ارزش نیز در حال انجام است.

از همین رو طرحهای پیشران صنعت پتروشیمی تعریف شده تا ایران در ساخت محصولات با ارزش افزوده بالاتر نیز موفق باشد.

در این مسیر همزمان با آغاز هفته پژوهش، پس از تولید و عرضه تجاری سه محصول کمیاب و پرطرفدار زنجیره «ایزوسیانات» شرکت پتروشیمی کارون، با هدف بینیازی صنعت پتروشیمی از واردات محصولات خارجی، از دو محصول جدید زنجیره ایزوسیانات (پلی یورتان) به صورت رسمی رونمایی کرد.

بر این اساس، در راستای اجرای سیاستهای کلان مبنی بر تکمیل زنجیرههای ارزش و متنوعسازی سبد تولید پتروشیمیها، برای نخستین بار محصول KHR-۴۵ به منظور تامین نیاز تولیدکنندگان میاندستی و پاییندستی صنعت پلی یورتان کشور تولید و عرضه شد.

علاوه بر این، محصول MDA هم در ادامه تکمیل زنجیره ارزش محصولات MDI با هدف تشویق سرمایه گذاری و تامین نیاز صنایع تکمیلی داخلی برای نخستین بار عرضه شد.

پیشتر نیز سه محصول کمیاب زنجیره ایزوساناتها شامل دو گرید جدید MTDI و ۱۰ KMT_ و KHM۱۰۰B را به ترتیب با هدف تامین نیاز صنایع خودروسازی، مبلمان اداری، خانگی و صنایع کفش، انواع چسب صنعتی و لَمینِت، درزگیر و آببند(سیلانتها)، ضربهگیرها، باندهای اورتوپدی و کفپوشهای اداری و صنعتی و غیره تولید و عرضه شده بود.

«علیرضا صدیقیزاده»، مدیرعامل شرکت پتروشیمی کارون امروز (چهارشنبه) در مراسم رونمایی از دو محصول جدید پتروشیمی با اشاره به اینکه تولید پتروشیمی از نظر حجم در کشور رشد قابل قبولی داشته، گفت: خروج از خامفروشی و تکمیل زنجیره ارزش نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

وی ادامهداد: در صنایع پایین دست تناژ پایین می آید و دانش فنی پیچیدهتر میشود.

صدیقیزاده افزود: توجه به تنوع محصولات و حمایت از این حوزه میتواند مزیت سالهای آینده صنعت پتروشیمی ایران باشد.
وی با اشاره به اینکه با تولید این دو محصول از واردات بینیاز شدیم، گفت: یکی از این محصولات فقط توسط امریکا تولید میشد و ایران با تولید این محصول انحصار آمریکا را شکست.

برنامه جهش دوم صنعت پتروشیمی در سال ۹۷ بر اساس طرحهایی که از گذشته آغاز شده بود، مدون شد تا این طرحها تا سال ۱۴۰۰ به بهرهبرداری برسند و ظرفیت تولید در این صنعت تا ۱۰۰ میلون تن در سال افزایش پیدا کند.

اما از آنجا که از ۲۷ طرح تعریف شده در جهش دوم صنعت پتروشیمی، ۱۷ طرح در سال ۹۹ به بهرهبرداری میرسد، این سال به عنوان سال طلایی صنعت پتروشیمی نامگذاری شده است البته به دلیل مسائل ناشی از کرونا ممکن است بهرهبرداری از برخی از طرحها به ابتدای سال بعد منتقل شود.

با بهرهبرداری از این ۱۷ طرح، ظرفیت صنعت پتروشیمی از ۶۶ میلیون تن فعلی به ۹۰ میلیون تن در ابتدای سال آینده افزایش پیدا خواهد کرد.

۱۰ طرح نیز تا پایان سال ۱۴۰۰ به بهرهبرداری میرسد تا در مجموع ظرفیت پتروشیمی ایران در پایان این سال به ۱۰۰ میلیون تن در سال افزایش پیدا کند. همچنین درآمد صنعت که در حال حاضر ۱۵ میلیارد دلار است در انتهای ۱۴۰۰ به ۲۵ میلیارد دلار افزایش مییابد.

از سوی دیگر، ۲۸ طرح برای جهش سوم پیشبینی شده که کار اجرایی بسیاری از این طرحها آغاز و حتی برخی تا ۳۰ درصد پیشرفت کار دارند.

با تحقق طرحهای جهش سوم تا سال ۱۴۰۴ ظرفیت صنعت پتروشیمی از ۱۰۰ میلیون تن در پایان سال ۱۴۰۰ به ۱۳۳ میلیون تن در سال ۱۴۰۴ افزایش پیدا میکند و در آمد صنعت نیز از ۲۵ میلیارد دلار بر اساس قیمتهای پایه سال ۹۵ به ۳۷ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۴ افزایش میرسد.

در حال حاضر ۳۳۳ گرید محصول پلیمری و ۴۰ نوع محصول شیمیایی در صنعت پتروشیمی ایران تولید میشود. در جهش دوم پتروشیمی علاوه بر افزایش گریدهای پلیمری، ۱۵ نوع محصول شیمیایی به سبد پتروشیمی ایران اضافه میشود.

در جهش سوم نیز عدد ۵۵ نوع محصول شیمیایی به ۶۸ نوع ارتقا پیدا میکند و محصولات پلیمری نیز متنوعتر خواهد شد.

نکته مهم آن است که افزایش ظرفیت در صنعت پتروشیمی در حالی محقق میشود که بیژن زنگنه وزیر نفت همواره از سوی منتقدان به حمایت از خامفروشی در صنعت نفت محکوم شده است.