نگاهی بر علل نوسانات بهای جهانی طلا

تغییرات قیمت طلا هر ۵ /۱۰ سال یک بار رخ میدهد به گونه ای که بهای طلا به کف قیمت تاریخی میرسد و مجدداً شروع به افزایش میکند.

پس از دهه ۱۹۷۰ که دلار و سایر پولهای رایج به تدریج جای طلا را گرفتند، بهای نفت خاورمیانه به شدت در ژانویه ۱۹۸۰ افزایش یافت،در این بین قیمت طلا نیز افزایش یافت و برای مدتی به حدود هر اونس ۸۵۰ دلار رسید. در طی سالهای بعد این قیمت به تدریج کاهش یافت و در دهه ۱۹۹۰در پی فروش ذخایر طلای بانکهای مرکزی تعدادی از کشورهای جهان، سقوط قیمت طلا شدت گرفت. در سال ۱۹۹۹با توجه به توافقی که بین چند کشور صورت گرفت ، فروش ذخایر طلا تحت کنترل درآمد و به این ترتیب بهای طلا تثبیت شد.

کارشناسان معتقدند علت نوسان قیمت طلا این است که سرمایهگذاران در انتظار برگزاری نشست چند بانک مرکزی بزرگ و نیز انتشار گزارش وضعیت بازار کار آمریکا هستند. اگر مشخص شود روند افزایش فرصتهای شغلی در بخش غیرکشاورزی آمریکا ادامه بیابد احتمال توقف سیاستهای انبساطی افزایش خواهد یافت.

اگر از نرخ بهره کاسته شود افول ارزش یورو بر قیمت طلا فشار وارد خواهد کرد. در حالی که بانک های مرکزی جهان به تزریق نقدینگی به سیستم پولی خود ادامه می دهند ولی سئوال اصلی اینجاست که چرا قیمت طلا روندی نزولی را آغاز کرده است.مهمترین دلیل کاهش قیمت طلا این است که اقتصاد جهانی هنوز در حال خروج از تاثیرات منفی بحران مالی است. عدم افزایش نرخ تورم نیز از دیگر عوامل کاهش قیمت طلاست.

گرچه عرضه نقدینگی به اقتصاد جهانی در سال های اخیر افزایش داشته است ولی تا زمانی که تقاضای واقعی کالاها افزایش پیدا نکند این تزریق نقدینگی به بخش واقعی اقتصاد منتقل نخواهد شد و به همین دلیل نرخ تورم را افزایش نخواهد داد.

به نظر اکثر کارشناسان مهمترین عامل افزایش ارزش طلا کاهش ارزش دلار است ازطرف دیگر تنزل ارزش دلار منجر به کاهش ذخیره ارزی بانک مرکزی کشورهای مختلف میشود و آنها برای جبران این مسئله به دنبال افزایش ذخیره طلای خود میافتند که به رشد چرخش پول در بازار طلا و افزایش قیمت آن میانجامد. بنابراین هم بانکهای مرکزی و هم سرمایه گذاران در جهت جلوگیری از کاهش دارایی ها ی خود طلا را بهترین گزینه برای جایگزین نمودن دلار میدانند.

با کاهش نرخ بهره افراد تمایلی به سپرده گذاری سرمایههای نقدی خود از جمله دلار ندارند بنابراین با کاهش تمایل به نگهداری دلار از آنجا که طلا از ویژگی ثبات ارزش حتی در شرایط جنگ، بحران و تنشهای بینالمللی برخوردار است، افراد تمایل به خرید آن پیدا میکنند که خود باعث افزایش قیمت طلا میگردد.

زمانی که قیمت نفت افزایش می یابد، به دلار بیشتری برای چرخاندن گردونه تجارت نفت نیاز خواهد بود . آمریکا این افزایش قیمت را با چاپ دلار تامین مالی می کند. افزایش حجم دلار و عرضه آن در بازار بین المللی موجب کاهش ارزش و قدرت خرید دلار می گردد، مجموعه عواملی که ذکر شد،سبب می گردد که دولت ها به سمت دارایی هایی از جمله طلا گرایش داشته باشند، برای اینکه طلا از خاصیت حفظ ارزش برخوردار است افراد با ذخیره آن نسبت به نگهداری دلاری که ارزشش در حال پایین آمدن است، از ریسک کمتری بر خوردار باشند و نهایتاً قیمت طلا افزایش یابد.