خودکفایی ۱۰۰ درصدی چای در داخل شدنی است؟/ تامین یک سوم چای مورد نیاز در داخل

چای بعد از برنج دومین محصول استراتژیک استانهای شمالی است که معاش بیش از ۶۰ هزار خانوار را به طور مستقیم تامین میکند.

آمارها نشان میدهد که در سال ۷۹ بخشی از باغات چای بنا به دلایل متعدد همچون نبود صرفه اقتصادی تولید رها یا به ویلا تبدیل شدند که این امر زمینه را برای افزایش واردات و وابستگی به خارج فراهم کرده، در حالی که چای تولید داخل به سبب عدم استفاده از سموم، کیفیت به مراتب بالاتر از چای خارجی دارد.

آمارها نشان میدهد که سالیانه ۱۰۰ تا ۱۰۵ هزار تن چای در کشور مورد استفاده قرار میگیرد که با احیای باغات و انجام عملیات به زراعی ۵۰ تا ۷۰ درصد نیاز کشور در داخل تامین میشود و با توجه به شرایط کنونی اقلیم و باغات چای امکان تامین ۱۰۰ درصدی نیاز کشور در داخل وجود ندارد.

بسیاری از مسئولان بر این باورند که با توجه به منابع خدادادی در شمال کشور، این امکان وجود دارد که با استفاده از پتانسیل روز دنیا از واردات چای بی نیاز شد و تا زمانی که واردات چای در مقابل تولید قرار گیرد، بهره بردار رغبتی به تولید نخواهد داشت.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط میرویم تا از آخرین وضعیت سطح باغات چای، میزان تولید و واردات این محصول با خبر شویم:
مصرف سالیانه ۱۰۰ هزار تن چای در کشور

حبیب جهان ساز رئیس سازمان چای مجموع سطح باغات چای را ۲۸ هزار هکتار اعلام کرد و گفت: بنابر آمار ۲۵ هزار هکتار مربوط به استان گیلان و ۳ هزار هکتار مربوط به استان مازندران است که به طور متوسط ۲۱ هزار و ۵۰۰ تا ۲۲ هزار هکتار مورد بهره برداری است.

او افزود: با توجه به شرایط جوی پیش بینی میشود که ۱۳۵ هزار تن برگ سبز چای تولید شود که از این میزان ۳۰ هزار تن چای خشک استحصال میشود.
تولید چای خشک به ۳۰ هزار تن میرسد

جهان ساز با اشاره به اینکه سالیانه ۱۰۰ هزار تن چای خشک مورد استفاده قرار میگیرد، بیان کرد: اگر امسال ۱۳۰ تا ۱۳۵ هزار تن برگ سبز چای برداشت شود، ۳۰ درصد نیاز کشور از تولید داخل و مابقی واردات تامین میشود.

رئیس سازمان چای ادامه داد: با وجود آنکه پتانسیل تولید چای در گیلان و تا حدودی غرب مازندران است، از این رو به دلیل رطوبت، دما و نوع خاک تامین ۵۰ درصد نیاز کشور به شرط حمایت و احیای باغات رها شده در داخل وجود دارد.

به گفته او، با توجه به افزایش کیفیت چای ایرانی، اقبال مردم نسبت به مصرف چای تغییر کرده است.
پتانسیل تامین ۷۵ هزار تن چای در داخل وجود دارد

گودرز خرداد پور معاون بازاریابی و تنظیم بازار سازمان چای با بیان اینکه یک سوم چای مصرفی در داخل کشور تولید میشود، اظهار کرد: هم اکنون ۳۰ هزار تن چای خشک در کشور تولید می شود که این میزان یک سوم چای مصرفی کل کشور است.

او افزود: با انجام عملیات به زراعی در ابعاد مختلف و هرس باغات در نظر داریم با سطح زیرکشت فعلی تا ۵۰ درصد نیاز کشور تولید داشته باشیم.

خرداد پور با اشاره به رها شدن برخی باغات چای گفت: از سال ۷۹ به دلایل متعدد برخی باغات چای رها شدند که با بهبود شرایط اقتصادی و اقبال مصرف کننده به چای ایرانی در تلاش هستیم تا با احیای باغات رهاشده بتوانیم مصرف قابل توجه کشور را تامین کنیم.

این مقام مسئول ادامه داد: سطح باغات کشور از ۳۴ هزار هکتار به ۲۸ هزار و ۲۱۰ هکتار تقلیل پیدا کرد که در شرایط فعلی ۲۲ هزار و ۲۱۰ هکتار فعال هستند و انتظار داریم مابقی را با شرایطی که مهیا میشود به سمت آباد کردن سوق دهیم تا بتوانیم مصرف کشور را تا حد زیادی تامین کنیم.

معاون بازاریابی و تنظیم بازار سازمان چای درباره اینکه با احیای باغات امکان تامین ۱۰۰ درصدی نیاز کشور در داخل وجود دارد، بیان کرد: اگر سطح باغات چای مجدد به ۳۴ هزار هکتار برسد، با اجرای عملیات به زراعی این امکان وجود دارد که ۷۵ هزار تن چای مورد نیاز را در داخل تامین کنیم.
صادرات بیش از ۱۵ هزار تن چای در سال ۹۹

او با بیان اینکه سالیانه ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تن چای در کشور مورد استفاده قرار میگیرد، افزود: در شرایط فعلی ۳۰ هزار تن از این میزان در داخل و ۶۰ تا ۷۰ هزار تن از مبادی وارداتی تامین میشود که بیش از ۴۷ درصد چای مورد نیاز از هند، سپس امارات و سریلانکا وارد میشود.

این مقام مسئول متوسط قیمت هر کیلو چای خارجی را ۵ دلار اعلام کرد و گفت: قیمت هر کیلو چای ایرانی یک تا ۳ دلار است که بنابر آمار چای ایرانی به ۲۸ کشور که عمدتا کشورهای حاشیه خلیج فارس و برخی کشورهای اروپایی است، صادر می شود.

معاون بازاریابی و تنظیم بازار سازمان چای درباره آخرین وضعیت صادرات چای گفت: بنابر آمار گمرک در سال ۹۸، ۷ هزار تن و سال گذشته بیش از ۱۵ هزار تن چای صادر شد که عمده چای صادراتی سال ۹۹ چای سنواتی و صادرات مجدد است که با کنترل کامل چای سنواتی به خارج صادر می شود. ناگفته نماند که بخشی از چای صادراتی برای مصارف صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد.
نیازی به واردات چای نداریم

رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به اینکه نیازی به واردات چای نداریم، اظهار کرد: با وجود کیفیت بالای چای تولیدی، متاسفانه ذائقه مردم با چای خارجی است.

او افزود: علی رغم آنکه با استفاده از تکنولوژی روز دنیا میتوان از نعمت خدادادی در شمال کشور بهره برد، اما متاسفانه رویکرد مسئولان واردات چای است.
استفاده از تکنولوژی روز دنیا راهی برای بی نیازی از واردات

نورانی با بیان اینکه سالیانه ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تن چای در کشور مورد استفاده قرار میگیرد، گفت: زمانی که واردات چای در مقابل تولید قرار میگیرد، مصرف چای داخل خود به خود کم میشود که با این وجود تولید برای چایکار صرفه اقتصادی ندارد، در حالی که طی یک برنامه مدون و افزایش تولید میتوان کمبود نیاز کشور را تامین کرد.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ادامه داد: بنابر مصرف چای کشور طی یک برنامه این امکان وجود دارد که آمار و ارقام تولیدی را از داخل تامین کرد، چنانچه این امکان وجود نداشته باشد هدفگذاری برای واردات را انجام میدهیم.

به گفته او، فرآوری چای ممتاز از ماشین آلات تولیدی ما بیرون میآید، از این رو نیاز است که به فناوری روز دنیا مجهز باشیم چرا که در شرایط فعلی دیگر کشورها خاک چای را از ما میخرند و تحت عنوان چای کیسهای چندبرابر قیمت به ما عرضه میکنند.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در پایان تصریح کرد: با سرمایه گذاری بر فرآوری چای و استفاده از فناوری روز دنیا میتوان از واردات چای بی نیاز شد.