۵ اولویت اقتصادی که باید در دستور کار دولت سیزدهم قرار بگیرد

علی مروی امروز در مراسم رونمایی از بسته نجات اقتصادی ایران (بنای ایران) که در اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: دهه ۹۰، دهه سوخت شده ایران است و ما این دهه را از دست دادیم؛ میانگین سرانه قدرت خرید ایرانیان ۴۰ درصد کاهش یافت. اگر قرار باشد از این دست آمارها ردیف کنیم بهانه ناامیدی میدهیم اما باور داریم فرصتی که در بحرانها برای جراحی و اصلاحات ساختاری اقتصاد وجود دارد در شرایط عادی وجود ندارد. همین باور است که کماکان ما را سرپا نگه داشته است.

وی با بیان اینکه تعامل با سیاستگذار چندان اثربخش نبوده و نیست، ادامه داد: ترمز اصلی توسعه اقتصادی، تعارضات منافع است نه جهل دانشی سیاست گذار. ترمز را باید از طریق مطالبه گری اجتماعی و طیفهای فعال در عرصههای اجتماعی قطع کنیم. از این رو مخاطب طرح «بنای ایران» در وهله اول عموم مردم است.

این اقتصاددان تصریح کرد: امیدواریم این طرح بهانه خوبی برای گفت وگوی بیشتر در مورد مسائل اقتصادی شود تا هزینه اجتماعی تصمیمات اشتباه و تعلل در اخذ تصمیمات ضروری برای دولت بعدی بالا برود. حالا این دولت از هر جناحی که میخواهد باشد.

رییس اندیشکده کسب و کار با بیان اینکه دولت بعدی باید ۵ اولویت را در دستور کار خود قرار دهد، گفت: ایجاد رشد اقتصادی اشتغالزا اولین اولویت اقتصادی دولت بعدی باید باشد؛ فرصت پنجره جمعیتی طی دو دهه گذشته باز شده بود، اما تبدیل به تهدید امنیت ملی شد. در این دو دهه بیش از ۱۷ میلیون نفر وارد جمعیت در سن کار شده اند، اما تنها برای سه میلیون نفر شغل خالص ایجاد شد.

وی افزود: اولویت دوم باید مهار پایدار تورم باشد؛ اگر تورم با شیوههای غیراصولی کاهش یابد منجر به بمب نقدینگی میشود. یعنی همان اتفاقی که در دولت اول آقای روحانی اتفاق افتاد.

مروی اظهار کرد: اولویت سوم نیز مربوط به فقرزدایی است. کاهش ۴۰ درصدی قدرت خرید ایرانیان همزمان با افزایش ضریب جینی و نابرابری منجر شد دهکهای پایین درآمدی بیشترین ضربه را بخورند. به خصوص در دو سال اخیر که مردم به زیر خط فقر مطلق سوق داده شدند؛ خط فقر مطلق موجب میشود که افراد برای خواستههای ناچیز تن به کارهای عجیبی دهند. از این رو باید فقرزدایی غیر تورمی در دستور کار دولت بعدی قرار گیرد تا غیرپوپولیستی باشد.

این اقتصاددان تصریح کرد: اگر قرار باشد فقرزدایی از محل افزایش پایه پولی و یا استقراض دولت از بانک مرکزی انجام شود، نه تنها موجب افزایش تورم میشود بلکه ما را به سمت ابرتورمی و ونزوئلایی شدن سوق میدهد. فقر زدایی اصولی و غیر تورمی از نان شب برای کشور واجب تر است.

وی افزود: مورد چهارم مربوط به لزوم مقابله با فساد است؛ اگر حکمرانان منکر وجود فساد گسترده میشوند اما شاخص ادراک فساد ما نشان میدهد که مردم نگاه خوبی به موضوع فساد در ایران ندارند و معتقد به فساد گسترده در اقتصاد کشور هستند. این موضوع همچون خوره به جان سرمایه اجتماعی افتاده است. با این سطح از ادراک فساد به هیچ وجه نمیتوان انتظار همراهی اجتماعی را از اصلاحات اقتصادی داشت.

مروی گفت: مورد پنجم نیز مربوط به اشتغال زایی پایدار میشود؛ ما فرصت پنجره جمعیتی را از دست داده ایم به شکلی که در حال حاضر سه الی پنج میلیون نفر بیکار بلندمدت داریم. این مسائل رفع نمیشود مگر اینکه از فرصتهای بین المللی استفاده کنیم و با تعامل درست در عرصه بین المللی به بهبود رتبه ایران در اقتصاد دنیا کمک کنیم. کاندیداها به جای شوی تلویزیونی، برنامه تشریح کنند

سردرگمی سیاسی، عامل بازدارانده توسعه کشور

در ابتدای این نشست نیز رییس اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: وقتی هر چهار سال یک بار به واسطه انتخابات ریاست جمهوری فضا باز میشود بهتر میتوان اینگونه مسایل را مطرح و از این فرصت استفاده کرد. تجربه نشان داده زمانی سیاست مداران به این پرسشها پاسخ میدهند که تبدیل به مطالعه عمومی شود. از همین رو تلاش کردیم با پرداختن به چالشهای اقتصادی در قالب طرح بنای ایران آن را به مطالبه عمومی تبدیل کنیم.

مسعود خوانساری افزود: بنده فکر میکنم اگر تعداد افرادی که نزدیک به ۶۰ نفر در انتخابات ریاست جمهوری ثبتنام کردند از چالشهای عمده اقتصادی آگاه بودند به تک رقمی میرسید. یکی از مهمترین چالشهای ما این است که طی ۱۶ سال گذشته ۱۷ میلیون نفر به سن کار اضافه شدند، اما متوسط اشتغال ما تنها برای سه میلیون نفر بود.

وی ادامه داد: متاسفانه سرمایه اجتماعی در تمامی بخشها دچار ریزش شده به طوری که میانگین ۱۰ ساله رشد اقتصادی کشور تقریبا صفر بوده در حالی که میانگین تورم ۱۸ درصد است. مسایل تحریم نیز به اقتصاد کشور ضربه زده و هنوز هم پابرجا است.

رییس اتاق بازرگانی تهران تصریح کرد: سردرگمی سیاسی یک عامل بازدارانده برای پیشرفت و توسعه کشور است. برای نمونه ما سالانه بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار یارانه انرژی میپردازیم که بدون هدفمند بوده و هیچ نقشی در توسعه کشور ندارد.

خوانساری با انتقاد از نرخ تورم بالا در کشور گفت: میانگین نرخ تورم منطقه ۶ تا ۹ درصد است اما تورم ما جزو بدترین کشورها در دنیا بوده و اصلا قابل مقایسه با میانگین منطقه نیست.

وی در توضیح طرح بنای ایران اظهار کرد: وقتی هر چهار سال یک بار به واسطه انتخابات ریاست جمهوری فضا باز میشود بهتر میتوان اینگونه مسایل را مطرح و از این فرصت استفاده کرد. تجربه نشان داده زمانی سیاست مداران به این پرسشها پاسخ میدهند که تبدیل به مطالعه عمومی شود. از همین رو تلاش کردیم با پرداختن به چالشهای اقتصادی در قالب طرح بنای ایران آن را به مطالبه عمومی تبدیل کنیم.

رییس اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: امروز تمام تلاش ما این است که این چالشها به مطالبه عمومی تبدیل شود و از کاندیدای ریاست جمهوری درخواست داریم گفتوگوهای خود را صرفا به شوی تلویزیونی تبدیل نکنند، بلکه به مردم بگویند که برای این چالشها چه برنامهای تهیه کردند.