ریسک سرمایه‌گذاری در بازار ناشناخته ارزهای دیجیتال

افراد همیشه به دنبال راهی پرسود برای به دست آوردن پول و چند برابر شدن مقدار یا ارزش آن با سریعترین و راحتترین راه هستند. خرید طلا، زمین، خانه و دلار از جمله راههای معمول سرمایهگذاری است.

نزدیک به دو دهه است که جهان با گونه جدیدی از سرمایهگذاری به نام «ارزهای دیجیتال» آشنا شده که در چند سال گذشته تب استفاده از ارزهای دیجیتال بالا گرفته است و بسیاری از شهروندان تلاش میکنند با هزینههای گزاف، به جای خرید ارزهای مبادلهای بینالمللی یا طلا، پسانداز خود را به ارزهای دیجیتال تبدیل کنند.

ارز دیجیتال یا همان به اصطلاح پولهای الکترونیکی، پولهایی هستند که کاملا بهطور دیجیتالی بوده و برعکس رقبای سنتی خود (پول کاغذی، سکه  و طلا) فقط بهصورت اینترنتی دردسترس افراد است. رمز ارزها برخلاف ارزهای رسمی، هیچ پشتوانه واقعی نداشته و تنها عرضه و تقاضا (کاذب یا واقعی) وضعیت قیمت آنها را مشخص می کند.

این ارزها برعکس ریال، دلار و ارزهای دیگر در دنیای واقعی قابل لمس نیستند و همچنین هیچ مبنای ارزشی واقعی نیز ندارند، و فقط در دنیای دیجیتال وجود دارند.  

طی هفته گذشته بازار ارزهای دیجیتال ریزش بیسابقهای ۲۰ تا ۵۰ درصدی را تجربه کرد و این افت قیمت، نگرانیهایی را در این بازار ایجاد کرده است.

ریسک بالا معاملات به علت ماهیت ناشناخته رمز ارزها

یک کارشناس بازار سرمایه روز شنبه در گفت و گو با ایرنا درباره افت قیمت بازار ارزهای دیجیتال به خبرنگار ایرنا، گفت: در بازارهای مالی عمدتا کالاها، کالاهای فیزیکی یا شبه فیزیکی بودند، کالاهای فیزیکی سنتی مثل ملک، طلا و ارزها و کالاهای شبه فیزیکی در قالب کاغذی در بازار مبادله می شدند بعدها شکل آنها تغییر کرد و به مدیریت دیجیتال دارایی تبدیل شدند.

«امیرعلی امیرباقری» افزود: در حال حاضر تغییری که بوجود آمده به تغییر پارادایمی مربوط میشود که از مدیریت دارایی دیجیتال به مدیریت دیجیتال دارایی تبدیل شده است.

وی تاکید کرد: البته این داراییها نکات ابهام زیادی دارند، بنابراین نمیتوان از روشهای ارزشگذاری معقول که برای سایر داراییهای مالی استفاده میشود برای این رمز ارزها استفاده کرد و ارزش ذاتی برای آن در نظر گرفت و با توجه به آن ارزش ذاتی قیمت گذاری کرد.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: ارزهای دیجیتال در حال حاضر در دو بعد داخلی و خارجی مشکل دارند. در بعد خارجی بحث ناشناخته بودن آنها است که با روشهای ارزشگذاری معمولی قابل ارزشگذاری نیست و نمیتوان ارزش ذاتی برای آن قائل بود و براساس آن معامله کرد.

وی اضافه کرد: از طرفی ارزشی که این ارزها دارند ارزش مبادلاتی بدون شخص ثالث است و به صورت فرد به فرد معامله میشود بدون نیاز به شخص ثالثی که میتواند بانک یا صرافی باشد.

امیرباقری گفت: مشکلی که در حال حاضر ارزهای دیجیتال دارند، مربوط به عناصر ناشناختهای است که در بطن آنها وجود دارد. بنابراین در بازار جهانی نوسان زیادی داشته و به این دلیل است که معمولا ریسک بالایی دارند در نتیجه نرخ بازده مورد انتظار از این سرمایه گذاری خیلی افزایش مییابد.

وی توضیح داد: زمانی که پارامترهای پنهان یک دارایی این قدر افزایش مییابد که از پارامترهای آشکار و قابل محاسبه بیشتر میشود باید آن سرمایه گذاری را در رده سرمایهگذاریهای قمارگونه در نظر بگیریم. بنابراین تمام سرمایهگذاران در بازار جهانی وقتی میخواهند تخصیص دارایی کنند باید حجم بسیار کمی از پرتفوی را به آن اختصاص دهند.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: در بازار داخلی ارزهای دیجیتال بنا بر اقتضائات کشور و شرایط تحریمی، یکسری ریسک های جدید نیز به ریسکهای فوق الذکر اضافه میشود برای نمونه بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سایر نهادهای ذیربط دستورالعمل واضح و شفافی چه در بعد سلبی و ایجابی برای آنها تدوین نکردند.

وی اظهارداشت: افرادی که در داخل به معامله رمز ارزها میپردازند، جایگاه قانونی ندارند هر چند که کار آنها غیرقانونی نیز نیست به همین دلیل افرادی که در داخل دست به این مبادلات میزنند ریسک بالایی دارند و اگر کسی قصد سرمایهگذاری در این حوزه را دارد حداقل باید تا روشن شدن ابعاد ماجرا در بعد داخلی صبر کند.

امیرباقری در پاسخ به این پرسش که چرا ارزهای دیجیتال اینقدر نوسان دارند، گفت: وقتی میخواهیم دارایی را ارزش گذاری کنیم باید شاخص های موثر بر آن را در نظر بگیریم و آنها را در مدلهایی ارزشگذاری کنیم اما از آنجایی که ارزهای دیجیتال پارامترهای پنهان بالایی دارد که نمی توان در مدلهای ارزشگذاری قرار داد سرمایهگذاران مختلف بسته به نرخ بازده مختلف، نرخهای مختلفی را برای خرید و فروش ارائه میدهند و چون این نرخها باز است بنابراین نوسانات چند ۱۰ درصدی را در طول هفته تجربه میکنند.

وی تصریح کرد: مهمترین علت نوسان این ارزها ناشناخته بودن و کارکرد آنها و آینده این رمز ارزها است.

کارشناس بازار سرمایه گفت: جنبش رمز ارز با بیت کوین شروع شد و به مروز زمان رمز ارزهای دیگر با الگوریتمهای دیگر وارد بازار شد و طبیعی است که هر کدام از این رمز ارزها تطابق بیشتری با شرایط حال و آینده داشته باشند ماندگاری بیشتر خواهند داشت و بیشتر مورد اقبال سرمایه گذاران خواهند بود و طبیعی است که در این بین تعداد بسیار زیادی از این رمز ارزها از بین بروند و ارزش آنها صفر شود.

وی افزود: یکی دیگر از عواملی که در حال حاضر بر قیمت ارزهای دیجیتال موثر است دینامیک حرکت بازار در حال و آینده است.