بررسی تاثیر اقدامات اخیر برای کاهش نرخ ارز

با افزایشهای قابل توجه قیمت در بازار ارز، شکل گیری صف و نابهسامانیها در این بازار برای دریافت ارز مسافرتی بانک مرکزی شرایط تخصیص ارز سهمیهای را تغییر داد که طبق آن دیگر با ارائه کارت ملی ارز مسافرتی و سایر مصارف ۲۵ گانه ارزی داده نمیشود.

ضمن اینکه تخصیص مصارف ۲۵ گانه ارزی ادامه دارد اما سرفصل سایر از این مصارف برداشته شد و ارز مسافرتی و ارز موردنیاز برای شرکت در دورههای آموزشی و پژوهشی از ۲۰۰۰ یورو به ۲۲۰۰ یورو افزایش یافت.

اقدامات اخیر ارزی بانک مرکزی

در این میان با افزایش قیمت در بازار ارز، مسئولان بر نبود کمبود ارزی و بهبود ورود ارز به کشور تاکید کردند و رئیس کل بانک مرکزی در بازدیدی از صرافیهای تهران اعلام کرد که برای جلوگیری از تشکیل صف در مقابل صرافیها، طی یکی - دو ماه آینده سامانهای برای تخصیص ارز سهمیهای از جمله ارز مسافرتی راهاندازی میشود تا مردم در این سامانه درخواست خود را ثبت و ارز سهمیهای دریافت کنند.

همچنین، صالحآبادی اعلام کرد که برای رفع مشکلات احتمالی مرتبط با فروش ارز و تامین نیازهای ارزی مردم در مکاتبهای مراتب را به رئیس شورای عالی کانون صرافان ایران اعلام میکند که در روز چهارشنبه بانک مرکزی در نامهای از کانون صرافان خواستار اعلام نیازهای جدید ارزی متقاضیان واقعی شد.

عامل صعود دلار از نگاه مسئولان

در این بین، رئیس جمهور عامل صعودی شدن قیمتها در بازار ارز را دخالت شبانهروز عدهای همزمان برای بالا بردن نرخ ارز عنوان کرد و رئیس کل بانک مرکزی نیز اعلام کرد که قیمت واقعی ارز را بازار آزاد تعیین نمیکند و این بازار غیررسمی است.

پس از این، وزارت اطلاعات از دستگیری از دستگیری پنج اخلالگر شاخص بازار ارز تهران خبر داد و اعلام کرد که مسدود کردن حسابهای بانکی فعالان غیرمجاز ارزی به ۸۴۱ نفر افزایش یافته است.

تازهترین اقدام دولت برای مدیریت بازار ارز نیز، اخذ مالیات از خرید و فروش ارز است که طبق آن سازمان امور مالیاتی با اعلام بانکمرکزی نسبت به برقراری مالیات علی الحساب به میزان ۱۰ درصد از فروش ارز خریداران و فروشندگان اقدام میکند.

مشکل اصلی بازار ارز چیست؟

در این بین، برای بررسی اینکه این اقدامات دولت برای مدیریت بازار ارز چه میزان در کاهش التهابات این بازار تاثیر دارد، کامران ندری در گفتوگو با ایسنا،اظهار کرد: مشکل بازار ارز و التهابات آن به مسائل بنیادینی چون تورم بالا، انتظارات تورمی شدید و پایین بودن نرخ بهره واقعی در اقتصاد برمیگردد و یکسری مسائل نیز به جو روانی مرتبط میشود که این جو تحت تاثیر اخبار سیاسی، نگرانیهای مردم نسبت به آینده و بیاعتمادی آنها به دولت است.

وی افزود: اقدامات اخیر دولت در راستای بازار ارز مبهم و جزئیات آن همانند سایر برنامههای دولت نامشخص است. بخش قابل توجهی از معاملات ارز در سامانه نیما صورت میگیرد که اخذ مالیات از این بخش به بازار ارز کمکی نمیکند مگر اینکه معاملات سامانه نیما از این مالیات معاف باشد که مشخص نیست.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: اگر قرار است از طریق اخذ مالیات از خرید و فروش ارز، معاملات در بازار آزاد ارز هدف قرار گیرد، این سوال ایجاد میشود که چگونه معاملات این بخش را که به صورت غیررسمی است و ثبت نمیشود را شناسایی میکنید؟ اگر هدف این معاملات است باید برنامه دقیق برای چگونه شناسایی و وصول مالیات از آنها نیز مشخص شود.

ندری گفت: مشکلی که در دهه گذشته ایجاد شده است تصور این است که با ایجاد سامانههای آنلاین و الکترونیکی میتوان مسائل اقتصادی را حل کرد درحالیکه مسائل اقتصادی راه حل میخواهد نه سامانه.

تحریم و تورم، قاتل بازار ارز

وی مشکل بازار ارز را تحریم ها و تورم بالا دانست و بیان کرد: وظیفه اصلی بانک مرکزی این است که برای کنترل تورم برنامه داشته باشد و دولت نیز ابرچالشهایی چون تحریمها و ارتباط ایران با دنیا که اقتصاد ایران را تحت فشار قرار میدهد را برطرف کند.

مالیات، بازار غیررسمی ارز را جذابتر میکند

از سوی دیگر، کامران سلطانیزاده_رئیس سابق کانون صرافان درباره راهاندازی سامانه آنلاین تخصیص ارز به مردم گفت: استقاده از پتانسیل بخش خصوصی در اجرای این طرحها و برون سپاری این فعالیتها به بخش خصوصی مهم است و بانک مرکزی باید صرفا مقام ناظر خودرا در حسن انجام این عملیات حفظ کند.

وی با بیان اینکه کانون صرافان دوسال گذشته طرح فروش آنلاین ارز را مطرح کرد و این طرح را در اپ کانون آماده اجرا داشته و همین الان نیز این طرح اماده استارت از همین اکنون است، گفت: در مورد مالیات نیز باید اتاق فکر تصمیمات ارزی در یک جا متمرکز باشد و اظهار نظرات پراکنده و تصمیمات لحظهای شاید بصورت مسکن و فوری اثر کند اما قطعی نخواهد بود زیرا، مالیات موجب فرار مشتریان رسمی از بازارهای تحت کنترل شده و فضای غیررسمی را جذابتر خواهد کرد.