ساز مخالف اوپک با نهادهای بین‌المللی

اوپک در آخرین گزارش ماهانه خود در سال۲۰۲۱ پیشبینی خود از تقاضا در این سال و سال بعد را تغییر نداده اما معتقد است تقاضای طلایسیاه در فصل اول سال۲۰۲۲، ۱/ ۱میلیون بشکه در روز بیشتر از پیشبینی قبلیاش خواهد بود، با این حال دو نهاد مهم دیگر یعنی آژانس بینالمللی انرژی(IEA) و اداره اطلاعات انرژی آمریکا(EIA) بدبینتر از ماه گذشته شدهاند. آژانس بهطور متوسط ۱۰۰ هزار بشکه در روز از تخمین خود از تقاضای امسال و سال۲۰۲۲ کاسته چراکه بر این باور است افزایش تعداد موارد ابتلا به کرونا و شیوع سویه اومیکرون بر تقاضا اثر منفی خواهد گذاشت.

این نهاد اروپایی همچنین گفته روند پیشیگرفتن عرضه از تقاضا از ماه جاری میلادی آغاز و در سالآینده شدت مییابد. این نهاد در اقدامی جالبتوجه پیشبینی خود از قیمت برنت برای سال آینده را با ۱۲ دلار کاهش از ۷۹ دلار به ۶۷دلار بر بشکه تقلیل داده است. اداره آمریکایی هم اثر کرونا را نامشخص میداند و برآورد خود از تقاضا برای امسال را ۶۰۰ هزار بشکه و برای سال بعد ۳۰۰ هزار بشکه در روز پایین آورده است. به این ترتیب، اوپک، آژانس و اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیشبینی میکنند تقاضای نفت در سال آینده به ترتیب ۶/ ۱۰۰، ۵/ ۹۹ و ۵/ ۱۰۰ میلیون بشکه در روز باشد.

نگرانی آژانس از شیوع اومیکرون

آژانس بینالمللی انرژی در گزارش ماهانه تازه خود که آخرین در سالجاری میلادی است، گفته افزایش موارد ابتلا به کووید-۱۹ و ظهور سویه جدید آن موسوم به اومیکرون تقاضای جهانی برای نفت را تحتتاثیر قرار خواهد داد، اما تصویر کلی این گزارش روی افزایش عرضه جهانی متمرکز است که درماه جاری (دسامبر) از تقاضا پیشی میگیرد و در سال آینده اختلاف خود را بیشتر خواهد کرد. بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، IEA در گزارش ماهانه خود گفت: «انتظار میرود جهش موارد ابتلا به کرونا بهطور موقت ریکاوری تقاضای نفت که در جریان است را آهسته و نه معکوس، کند.» این نهاد افزود: «اقدامات محدودیتزا جدید که برای متوقفکردن ویروس به اجرا گذاشته میشود احتمالا تاثیر ضعیفتری نسبت به موجهای قبلی کووید بر اقتصاد بگذارد.» آژانس پیشبینی خود از تقاضا برای امسال و سالآینده میلادی را تا حدود زیادی به دلیل اثر محدودیتهای مسافرتی جدید بر مصرف سوخت جت ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده است.

این نهاد مستقر در پاریس همچنین درباره عرضه گفته است که ایالاتمتحده آمریکا برای دومینماه متوالی تولید خود را افزایش میدهد. به گفته آژانس، در سال آینده عربستان و روسیه در صورت اینکه گروه اوپکپلاس کاملا محدودیتهای تولید خود را کنار بگذارد، ممکن است به رکوردهای تولید سالانه دستیابند. از نظر این نهاد که به بسیاری از کشورهای توسعهیافته مشاوره میدهد، عرضه جهانی نفت در سال آینده ۴/ ۶میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت؛ در حالیکه امسال تولید ۵/ ۱میلیون بشکه نسبت به ۲۰۲۰ بالا میرود. آژانس معتقد است رشد تولید آمریکا و کشورهای عضو اوپکپلاس در سال ۲۰۲۲ منجر به افزایش تولید مذکور خواهد شد، اما علاوهبر آمریکا، کانادا و برزیل هم در این سال احتمالا به بالاترین سطوح تولید سالانه برسند و تولید کشورهای خارج از اوپکپلاس را ۸/ ۱میلیون بشکه روزانه افزایش خواهند داد.

سقوط ۱۲ دلاری پیشبینی قیمتی

آژانس که درماه گذشته در اقدامی نادر پیشبینی قیمتی از نفت منتشر کرده بود، در ماه جاری ۱۲دلار بر بشکه آن را پایین آورد. برآورد قیمتی آژانس درماه گذشته ۷۹ دلار بر بشکه بود که حالا با ۱۵درصد کاهش به دلیل عوامل فوق به ۶/ ۶۷دلار بر بشکه رسیده است. آژانس همچنین تخمینزده متوسط قیمت نفتبرنت در سال۲۰۲۱ معادل ۸/ ۷۰دلار بر بشکه باشد. به گفته این نهاد، بهای نفت در ماه گذشته (نوامبر) بین ۱۵ تا ۱۷ دلار بر بشکه سقوط کرد که در نتیجه نگرانیها بر سر کووید-۱۹، تورم و رشد اقتصادی رخ داد که بر بازار نفت تاثیر گذاشت. بهای نفت فیزیکی دریایشمال هم در اینماه با ۱۷/ ۲دلار افت به ۳۷/ ۸۱دلار بر بشکه رسید.

بدبینی نهاد آمریکایی درباره تقاضا

اداره اطلاعات انرژی آمریکا برآورد خود از تقاضای نفت و سوختهای مایع را برای فصل آخر امسال و فصل اول۲۰۲۲ کاهش داد که منجر به ارقام تخمینی پایینتر برای هر دو سال نسبت به گزارشماه قبل آن شد. EIA میگوید این اتفاق تا حدودی در نتیجه محدودیتهای مسافرتی رخ خواهد داد که تازگی به علت شیوع اومیکرون اعلام شده است. این نهاد گفته تاثیر شیوع این سویه نامشخص است که ریسکهای نزولی بر پیشبینی مصرف جهانی نفت وارد میکند، بهخصوص به دلیل اثر منفی آن بر مصرف سوخت هواپیما. این اداره دولتی آمریکا پیشبینی میکند که مصرف نفت و سوختهای مایع در سالجاری به ۹/ ۹۶میلیون بشکه در روز برسد که ۱/ ۵میلیون بشکه بالاتر از سطوح سال۲۰۲۰ است اما نسبت به برآوردماه قبل آن حدود ۶۰۰ هزار بشکه پایینتر است. همچنین این نهاد که در گزارش ماهانه قبلی خود پیشبینی کرده بود تقاضا در سال۲۰۲۲، به ۸۲/ ۱۰۰میلیون بشکه برسد، حالا رقم پایینتر ۵/ ۱۰۰ میلیون بشکه در روز را برای این سال تخمین میزند. این نهاد انتظار دارد بهای برنت در دسامبر ۷۱دلار بر بشکه و در فصل اول سال بعد ۷۳ دلار بر بشکه معامله شود. برای کل سال۲۰۲۲ هم پیشبینی کرده که این شاخص جهانی بهطور متوسط ۷۰ دلار بر بشکه باشد چراکه انتظار دارد تولید اوپکپلاس، نفتشیل آمریکا و کشورهای خارج از اوپکپلاس از روند کندشونده رشد تقاضای جهانی نفت پیشی بگیرد که مخصوصا به دلیل نگرانیهای جدید درباره سویههای کووید-۱۹ اتفاق خواهد افتاد.

ثبات برآورد اوپک

اوپک تقاضای جهانی نفت برای امسال را ۶/ ۹۶ و برای سال آینده ۶/ ۱۰۰میلیون بشکه در روز تخمین میزند که تغییر چندانی نسبت به برآورد ماه گذشته آن نشان نمیدهد، با این حال این سازمان بر این باور است که بخشی از تقاضای فصل آخر امسال به فصل اول سال آینده منتقل خواهد شد؛ بنابراین تقاضای نفت در فصل نخست ۲۰۲۲ را ۱/ ۱میلیون بشکه روزانه افزایش داده است. برآورد خوشبینانه اوپک در حالی صورت میگیرد که بهای نفت بخشی از افت شدید بهدلیل ظهور اومیکرون را جبران کرده است، با این حال سازمان جهانی بهداشت گفته اومیکرون ریسک «بسیار بالایی» برای جهان دارد. اوپک همچنین برخلاف آژانس گفته اومیکرون احتمالا اثری ملایم و کوتاهمدت بر بازار نفت داشته باشد. اوپک پیشبینی کرده تقاضای جهانی در فصل سوم سال آینده از ۱۰۰میلیون بشکه در روز که سطح مصرف نفت در سال ۲۰۱۹ بود، عبور خواهد کرد.

اوپک درباره عرضه نفت هم ساز مخالف زده و معتقد است تولید کشورهای غیر عضو اوپک در سالجاری بدون تغییر نسبت به گزارش قبلی فقط ۷۰۰ هزار بشکه در روز رشد خواهد کرد. تولید این کشورها در سال آتی هم با ۳میلیون بشکه افزایش روزانه به ۷/ ۶۶میلیون بشکه در روز خواهد رسید که این هم بیتغییر مانده است. تولید اوپک درماه نوامبر با ۲۹۰ هزار بشکه افزایش ماهانه به ۷۲/ ۲۷میلیون بشکه در روز رسید. تولید نفت ایران کاهش یافته و به ۴۷۴/ ۲میلیون بشکه در روز تنزل یافته و بهای نفت ایران هم در نوامبر ۵/ ۸۰دلار بر بشکه تخمین زده میشود.