بازگشت بازار ارز بر مدار ثبات/ عوامل ثبات نرخ ارز چه بود؟

بانک مرکزی اخیراً در گزارش تحولات اقتصاد کلان آذر ماه سال جاری عنوان کرده است که تحولات بازار رسمی ارز در ماه یاد شده حاکی از آن است که در این ماه متوسط نرخ دلار حوالهای و اسکناس در سامانه سنا به ترتیب معادل ۲۳ هزار و ۸۹۰ تومان و ۲۷ هزار و ۱۴۰ تومان بود که نسبت به ماه قبل از آن به ترتیب معادل ۲.۲ و ۰.۹ درصد افزایش نشان میدهد.

همچنین علیرغم افزایش نرخ دلار در بازار غیررسمی طی نیمه نخست آذر ماه، این مؤلفه از اواسط ماه مورد گزارش روند نزولی را تجربه کرد. اما چگونگی تحقق این مهم و بازگشت بازار ارز به مدار ثبات را ناشی از برخی عوامل دانست.

اظهارات مسئولان حاکی از جریان روان تجارت و وضعیت مطلوب ذخایر ارزی حکایت دارد

مدیر روابط عمومی بانک مرکزی نیز چندی پیش اشاره کرد که در هفتههای گذشته، فروش نفت نسبت به قبل بسیار بیشتر شده و با توجه به بازگشت ارز حاصل از صادرات، وضعیت ذخایر ارزی کشور را قابل قبول ارزیابی کرده بود. به گفته او در روزهای اخیر هم، عرضه ارز در سامانه نیما بیشتر از تقاضا بوده و آرامش و ثبات خوبی در این زمینه داریم.

همچنین قمری وفا عرضه ارز در سامانه نیما از ابتدای سال تاکنون به بیش از ۲۳ میلیارد دلار رسیده؛ یعنی ۶۷ درصد بیشتر از کل سال گذشته.

علاوه بر آن رئیسکل بانک مرکزی نیز اعلام کرده بود که حتی با فرض تداوم تحریمها و با توجه به برنامهریزیها، باز هم وضعیت اقتصادی سال آینده بهتر خواهد بود.

همچنین در گزارش تحولات اقتصاد کلان بانک مرکزی نیز اینگونه عنوان شده است که در حوزه تجارت خارجی با استناد به گزارش انتشار یافته از سوی گمرک ایران، طی ۹ ماهه سال جاری ارزش صادرات گمرکی ۳۵.۱ میلیارد دلار بوده که نشانگر افزایش حدود ۳۹.۸ درصدی آن در مقایسه با دوره مشابه سال ۱۳۹۹ است.

بر این اساس ارزش صادرات گمرکی در نهماهه سال جاری فراتر از ارزش صادرات در کل سال ۱۳۹۹ بوده است. همچنین ارزش واردات گمرکی در دوره مزبور در حدود ۳۶.۹ میلیارد دلار گزارش شده است که حاکی از افزایش حدوداً ۳۷ درصدی آن نسبت به مدت مشابه سال قبل است.

اصلاح قوانین و خروج سفته بازان از بازار

با روی کار آمدن علی صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی طی ماههای اخیر اصلاحاتی در حوزه ارزی و به طور ویژه سرفصلهای مرتبط با ارز خدماتی رخ داده است.

بر این اساس بانک مرکزی تلاش کرده است طی مدت یاد شده ضمن اصلاح سرفصلهای پرداخت ارز، به تأمین نیازهای اساسی و حقیقی در بازار ارز پاسخ داده شود و تقاضاهای سفته بازانه از مسیر خارج شود.

همچنین از دیگر اقدامات بانک سیاستگذاری میتوان به تشکیل کارگروه مشترک و عملیاتی وزارت صمت و بانک مرکزی به منظور هماهنگی سیاستهای ارزی و تجاری کشور و هدایت ارز حاصل از صادرات به سمت چرخه تجاری و تولیدی کشور اشاره کرد.

همچنین هفته گذشته کمیته ماده ۲ تمهیداتی را در حمایت از صادرکنندگان و در راستای همراهی و مساعدت با فعالان اقتصادی و صادرکنندگان در سال تولید، پشتیبانی و مانع زدایی به منظور اجرا به دستگاههای اجرایی ذیربط ابلاغ کرد. این موارد میتواند شاهدی بر عزم دولت و دستگاههای ذی ربط در بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور باشد.

کنار گذاشته شدن معمار تحریمها از تیم مذاکره کننده آمریکا و ثبات بازار ایران

در کنار موارد فوق الذکر، همچنین در خبرها آمده بود که روز گذشته شبکه انبیسی نیوز در گزارشی درباره روند مذاکرات ایران و ١+٤ در وین به نقل از دو منبع آگاه مدعی شد که تیم مذاکرهکننده آمریکا اخیراً تغییر کرده است. بنا بر ادعای انبیسی نیوز، ریچارد نفیو یکی از اعضای کلیدی تیم آمریکایی در وین، در حال ترک هیأت مذاکرهکننده است تا نقش متفاوتی را در وزارت امورخارجه آمریکا بر عهده بگیرد.

تحلیگران بازار دلار کنار گذاشتن ریچارد نفیو ملقب به معمار تحریمها را سیگنال مثبتی در نظر گرفتند. در واقع آنها چنین تفسیری را مطرح میکردند که تغییر ریچارد نفیو میتواند پالس مثبتی از تیم مذاکره کننده آمریکایی تلقی شود، چرا که حذف چنین مهرهای از تیم مذاکراتی یک مفهوم مشخص دارد که واشنگتن خواهان حل پروژه مذاکرات وین با توافق است. نفیو دلبسته ساختار تحریمها علیه ایران عنوان میشود.