بازگشت معافیت‌های تحریمی ایران در مرحله نهایی مذاکرات هسته‌ای

دولت جو بایدن، روز جمعه معافیت های تحریمی ایران را بازگرداند تا به انجام پروژه های همکاری هسته ای بین المللی مجوز دهد. مذاکرات غیرمستقیم آمریکا و ایران برای احیای توافق هسته ای بین المللی ۲۰۱۵ با تهران وارد مرحله نهایی می شود.

این معافیتها به شرکتهای روسی، چینی و اروپایی اجازه داده بود تا منع گسترش تسلیحات را انجام دهند تا بهطور مؤثر استفاده از سایتهای هستهای ایران برای توسعه تسلیحات را دشوارتر کند. این معافیت ها توسط ایالات متحده در سال های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ در زمان دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا که از توافق هسته ای خارج شد، لغو شد. گفتوگوهای غیرمستقیم با هدف بازگشت ایالات متحده به توافق و از سرگیری پایبندی ایران به توافق انجام میشود. این توافق در دوران باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا به دست آمد و بایدن متعهد شد که تلاش کند تا ایالات متحده را به آن بازگرداند.

وزارت امور خارجه گزارشی را با امضای آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه به کنگره ارسال کرده که در آن توضیح داده شده است که بازگرداندن معافیت ها در مذاکرات وین به منظور بازگشت به توافق بین ایران و گروهی از کشورها از جمله چین، فرانسه، آلمان، روسیه و انگلیس کمک کننده خواهد بود.

بر اساس این گزارش، معافیت در رابطه با این فعالیتها برای تسهیل بحثهایی طراحی شده که به توافق در مورد بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام کمک میکند و زمینه را برای بازگشت ایران به اجرای تعهداتش در برجام فراهم میکند. این صلاحدید سیاسی با در نظر گرفتن این اهداف و نه بر اساس تعهد یا به عنوان بخشی از یک برنامه کاربردی صادر شده است.

بر اساس این گزارش، این فعالیتها شامل طراحی مجدد رآکتور آب سنگین اراک، آمادهسازی و اصلاح تأسیسات فردو برای تولید ایزوتوپ پایدار، عملیات، آموزش و خدمات مرتبط با نیروگاه اتمی بوشهر و چندین مورد دیگر است. ایالات متحده و ایران از ماه آوریل هشت دور گفتگوی غیرمستقیم در وین با هدف بازگرداندن توافقی که تحریمها علیه تهران را در ازای محدودیتهایی بر برنامه هستهای آن لغو میکرد، برگزار کردهاند. هیچ اعلام رسمی در مورد زمان شروع دور نهم وجود ندارد، اما ممکن است طبق انتظارها هفته آینده برگزار شود.

پس از آنکه ترامپ در سال ۲۰۱۸ آمریکا را از توافق خارج کرد و تحریمهای شدید را دوباره اعمال کرد، ایران به تدریج شروع به نقض محدودیتهای هستهای این پیمان کرد. اکنون دیپلماتهای غربی نگران هستند که پیشرفت هستهای ایران روزنه کوچکی برای بازگشت به توافق باقی بگذارد.

یک مقام آمریکایی روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: آخرین مذاکرات در وین از فشرده ترین مذاکراتی بود که تا به امروز داشته ایم. این مقام افزود: در کاهش لیست اختلافات پیشرفت هایی حاصل شده و اکنون زمان تصمیم گیری های سیاسی است. یک مقام ارشد وزارت امور خارجه گفت که این معافیت در راستای بحث های فنی موردنیاز برای بازگشت به توافق به شمار می رود.