افزایش دستمزد یا جبران قدرت خرید / حداقل دستمزد چقدر بالا می‌رود؟

در هیاهوی میان اعداد و ارقام اعلامی برای خط فقر، شورای عالی کار بالاخره هزینه سبد معیشت کارگران را اعلام کرد؛ عددی که حدود ۳ میلیون تومان متفاوت از رقم پارسال است. روز یکشنبه بعد از برگزاری ۸ نشست فشرده در کمیته مزد شورای عالی کار، شرکاری اجتماعی روی رقم سبد معیشت خانوارهای کارگری به توافق رسیدند و سبد معیشت را نزدیک به ۹ میلیون تومان تعیین کردند.

براساس اعلام اعضای شورای عالی کار، شاخص سبد هزینه معیشت خانوار کارگری با ۳۰.۲ درصد افزایش نسبت به سال گذشته، ۸ میلیون و ۷۹۷ هزار تومان بوده؛ عددی که براساس اطلاعات مربوط به تورم دیماه تعیین شده است.

آخرین گزارش بانک مرکزی از نرخ تورم حاکی از آن است که نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور در دیماه به ۴۲.۴ درصد و نرخ تورم نقطهای به عدد ۳۵.۹ درصد رسیده است.

اما در شرایطی سبد معیشت خانوار کارگری در حدود ۹ میلیون تومان محاسبه شده که این عدد در سال گذشته ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان بوده است. این عدد در شرایطی دیده میشد که دستمزد ۱۴۰۰ کارگران، تنها ۵۹ درصد هزینههای خانوار را پوشش میداد؛ چراکه حداقل حقوق پایه در سال ۱۴۰۰، ۲ میلیون و ۶۵۵ هزار تومان مشخص شده بود و این عدد با احساب مواردی مانند حق مسکن، بنکارگری و پایه سنوات به رقم ۳ میلیون و ۷۰۵ هزار تومان میرسید.

نحوه محاسبه سبد معیشتی خانوار

شیوه محاسبه هزینه معیشت در شورایعالی کار به این صورت است که ابتدا هزینه خوراکیهای موردنیاز یک خانوار ۳.۳نفره کارگری محاسبه میشود و پسازآن با درنظر گرفتن مختصات تورمی دهک چهارم جامعه بهعنوان دهک غالب کارگری، سهم خوراکیها در کل سبد مصرفی کارگران مشخص میشود.

در ادامه نیز بهتناسب افزایش هزینه خوراکیها و سهم آنها در سبد خانوار، میزان افزایش مابقی هزینههای خانوار محاسبه خواهد شد. بر همین اساس در نشست اخیر شورایعالی کار، ابتدا هزینه خوراکیهای یک خانوار کارگری براساس جدول انستیتو تغذیه ایران، مطالعات کارشناسی و مذاکره شرکای اجتماعی ۳۲میلیون و ۸۶۶هزار و ۱۴۳ریال تعیین شد. با توجه به سهم ۳۶.۶ درصدی اقلام خوراکی و سهم ۶۴.۴ درصدی اقلام غیرخوراکی در سبد مصرفی دهک چهارم، رقم هزینه معیشت کارگران ۸۹میلیون و ۷۹۸هزار و ۲۰۵ریال تعیین شده است.

در این میان، آنطور که علیحسین رعیتیفرد، معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی توضیح داده، سبد معیشتی کارگران بر اساس بررسیهای انجام شده از مراجع رسمی ۸ میلیون و ۹۷۹ هزار تومان تعیین شد. این سبد شامل ۳۶.۵ درصد اقلام خوراکی و ۶۳.۴ درصد اقلام غیرخوراکی است.

بر همین اساس، به گفته وی، حداقل حقوق و دستمزد با توجه به شاخصهای مرکز آمار ایران و بانک مرکزی با حضور شرکای اجتماعی نمایندگان کارگری و کارفرمایی تعیین خواهد شد، بنابراین امیدواریم براساس کارشناسیهای صورت گرفته و حضور فعالانه نمایندگان کارگری و کارفرمایی، حداقل حقوق کارگران در سال ۱۴۰۱ تامینکننده دغدغهها و معیشت زندگی کارگران باشد.

کارگران: کاهش جبران خرید کارگران را میخواهیم

با توجه به تعیین رقم ۹ میلیون تومانی برای سبد معیشتی خانوار، در حال حاضر این سوال مطرح است که دستمزد کارگران برای سال آینده چقدر خواهد بود؟ فرامرز توفیقی، رییس کمیسیون دستمزد شورای عالی کار میگوید: سبد معیشتی تعیین شد و به طور قطع زمانی که به آخر اسفندماه برسیم، تورم بهمنماه اعلام میشود.

وی میافزاید: ماده ۴۱ قانون کار میگوید که دستمزد با توجه به تورم و سبد معیشت خانوار باید تعیین شود. این دو مولفه آماده است. تورم نمایندگان کارگری، پیاده شدن و اجرایی شدن ماده ۴۱ قانون کار است.

رییس کمیسیون دستمزد شورای عالی کار تصریح میکند: امسال، اولین امتحان آقای رییسی، رییس دولت سیزدهم است که میزان تحقق شعارهای انتخاباتی ایشان در رابطه با حل مشکلات کارگری را خواهیم دید.

توفیقی با بیان اینکه هر گمانهزنیای در حال حاضر در رابطه با دستمزد اشتباه است، میگوید: هیچ پسزمینهای وجود ندارد که براساس آن بگوییم رقم دستمزد چقدر میشود. با این وجود امیدواریم اتفاقات خوبی در جلسات شورای عالی کار بیفتد.

وی متذکر میشود: همین الان حداقل دستمزد ۴ میلیون و ۵۰ میلیون تومان است. در حالی که هزینه سبد معیشت خانوار ۹ میلیون تومان است، بنابراین ۴ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان عقبافتادگی وجود دارد.

رییس کمیسیون دستمزد شورای عالی کار تاکید میکند: ما افزایش دستمزد نمیخواهیم، ما کاهش جبران قدرت خرید کارگران را میخواهیم.

سبد معیشت ۳۰ درصد رشد داشت

اصغر آهنیها، نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار نیز میگوید: هر ساله سبد معیشت، ترکیبی میان هزینههای دستمزدی و هزینههای اجتماعی است که میتوان گفت سبد معیشت خانوار در سال جاری حدود ۳۰ درصد نسبت به پارسال رشد داشته است.

وی میافزاید: اینکه چه عددی برای حقوق و دستمزد کارگران در سال آینده تعیین میشود، الان زود است که صحبت کنیم. اما ما در جلسه بعدی جمعبندی خواهیم داشت و نظرات بخش دولت، کارگری و کارفرمایی گرفته میشود تا به نقطه مطلوبی برسیم.

نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار متذکر میشود: در حال حاضر کارفرمایان و بخش تولید در شرایط خاصی قرار دارد و در حال گزارشگیری از بخش کارفرمایی هستیم تا بتوانیم به نقطه مطلوبی در رابطه با دستمزد برسیم.