فرصت‌ها و تهدیدهای اقتصادی جنگ اوکراین برای ایران

سید حمید حسینی، درخصوص تحریمهای روسیه و فرصتها و تهدیدهای این مسئله برای ایران، اظهار کرد: روسیه علاوه بر تولید نفت، نقش پررنگی در تولید گاز دارد. صادرات گاز این کشور حدود 200 میلیارد متر مکعب است.

وی با اشاره به اینکه میزان صادرات گاز پارس جنوبی در ایران حدود 25 میلیون متر مکعب، اما این میزان در روسیه 200 میلیارد، است، افزود: روسیه بیش از کل تولید پارس جنوبی ما در بازار جهانی گاز صادر میکند. اگر بخواهند این کشور را در این حوزه تحریم کنند قیمتهای جهانی گاز به شدت افزایش پیدا میکند که این موضوع کمکی به درآمدهای ارزی ایران است.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: فرصتهای اقتصادی که ایران میتواند در تحریم روسیه کسب کند مهمترینش افزایش قیمت نفت و گاز و امکان بازگشت سریعتر به بازار جهانی نفت است. با توجه به اینکه روسیه 10 میلیون و 700، 800 هزار بشکه نفت تولید میکند، بیش از 10 درصد تولید بازار جهانی نفت را دارد و توانست این تولید را در داخل مصرف بکند و نصفش را صادر بکند، از این نظر هم فرصت برای ایران وجود دارد. ضمن اینکه با توجه به تحریم روسیه احتمال دارد روسیه مجبور شود بخشی از فروش این فرآوردههای نفتیاش را از کانال ایران انجام دهد که این موضوع نیز یک فرصت برای اقتصاد ایران است. ضمن اینکه تامین نیازهایش هم از بازار جهانی به مشکل میخورد و تنها مسیری که میتواند برای روسیه باز ماند مسیر دریای خزر میتواند باشد و از این نظر هم میتواند به نفع ایران باشد.

حسینی با اشاره به اینکه تنها مشکل این است که اگر ما نتوانیم در بحث برجام به توافق برسیم و اکنون که فروش نفتمان افزایش پیدا کرده است احتمال دارد در رقابت با روسها به مشکل بخوریم، تصریح کرد: قطعا روسها سعی میکنند کل گاز و نفتش را روانه بازار چین کند، لذا میتواند از این نظر برای ما مسئلهساز شود. ضمن اینکه وقتی روسیه نتواند گاز اروپا را تامین بکند بخشی از گاز قطر که حدود یک میلیون متر مکعب است، یک میلیون تن ال ان جی قطعا بخش بیشتری از ال ان جی راهی اروپا میشود و دیگر رقابت ما با قطر در بازارهای منطقهای مثل عراق و پاکستان بوجود نمیآید حتی امکان ارسال گاز ما به کشورهای همسایه مثل امارت و کویت نیز ممکن است فراهم شود.

این کارشناس اقتصادی در مورد اینکه ایران در حوزه حمایت از روسیه چه منافعی را میتواند داشته باشد گفت: اینکه روسیه بخواهد از ظرفیت ایران و روابط ایران با دنیا برای صادراتش استفاده بکند بعد هم به دلیل تحریمها ممکن است بخواهد بسیاری از قطعات مورد نیازش را از ایران یا از طریق ایران از اروپا و آمریکا تامین کند. چون با این تحریمهای وحشتناکی که روسیه پیدا کرده که خیلی بدتر از تحریم های ایران است بعید میدانم که روسیه بتواند از بنادر و فرودگاههای خودش استفاده مطلوب به عمل آورد.

وی افزود: از دیگر فرصتهای ایجاد شده این است که خود کشور اوکراین رقیب ما در بازارهای منطقه است. با توجه به اینکه بسیاری از زیرساختهای اوکراین از بین رفته است فرصتی برای ما در عراق و کشورهای همسایه بوجود میآید مخصوصا در بازار فولاد، مواد غذایی، پروتئینی، نوشیدنیها، آبمیوهها و شویندهها. ضمن اینکه روسیه در حوزههای نفتی عراق در حوزههای مشترک ما با عراق شرکتهای لوک هوم، گازپروم و ... حضور دارد. در کنسرسیومی که روسیه حضور دارد، کشورهای غربی جنوب شرقی آسیا هستند که با توجه به تحریم روسیه ممکن است به کار خودشان ادامه ندهند، شرکت هایی مثل پتروناس، لذا ممکن است تولید عراق به عنوان رقیب ما در بازار جهانی نفت، دچار مشکل شود و با اخلال مواجه بشود.

حسینی با بیان اینکه مشکلی که برای ایران ایجاد میشود در بحث کالاهای اساسی است، گفت: ما در این زمینه 80 درصد وابسته هستیم یکی از راههای تامین کالاهای اساسی ما از طریق روسیه، اوکراین، آرژانتین، برزیل و هند است. اینها کشورهای عمده تولید کننده هستند. با توجه به اینکه اوکراین در این زمینه پتانسیلش بسیار بالا بوده و توان تامین غذای 600 میلیون نفر را داشته و روسیه هم خودش بزرگترین تولید کننده غلات بوده، لذا این موضوع میتواند باعث افزایش قیمت و کمبود کالا در کشورمان شود و اینها همه میتواند در بازار ایران اثر منفی داشته باشد.