بررسی بازار محصولات کشاورزی در سطح جهانی پس از حمله روسیه به اوکراین

در کنار اثرات ویرانگر جنگ، در حوزه اقتصاد نیز حمله روسیه به اوکراین اثرات خاص خود را خواهد داشت. در شرایطی که جهان آماده میشد با مهار نسبی کرونا، ثباتی جدید در حوزه محصولات کشاورزی و غذایی را تجربه کند، جنگ اخیر شرق اروپا تمام تحلیلها در این حوزه را بر هم ریخته است.

سیستمهای غذایی جهانی در دو سال گذشته در کنار کرونا، با معضل تغییرات اقلیمی، کاهش ارزش پول و تشدید محدودیتهای مالی مواجه بوده و حالا باید با بحران ناشی از جنگ نیز رو به رو شود.

برآوردها حاکی از آن است که روسیه و اوکراین، بر روی هم نزدیک به یک چهارم از فروش سالانه گندم جهان را به خود اختصاص میدهند و آغاز جنگ باعث شده در کنار افزایش قابل توجه قیمت جهانی گندم، به بالا رفتن قیمت جو، ذرت و روغن خوراکی نیز منجر شود.

قیمتهای جهانی و داخلی مواد غذایی در سالهای گذشته نیز رکوردهای جدید قیمتی را ثبت کرده بود و حالا با افزایش قیمت کود، به نظر میرسد افزایش قیمتهای جدیدی نیز در راه خواهد بود.

آمارها نشان میدهد که روسیه و اوکراین در کنار تولید قابل توجه گندم، جو و ذرت، در حوزه تولید دانههای روغنی نیز سهم قابل توجهی دارند و از این رو این نگرانی وجود دارد که قیمت این محصولات با توجه به خطر کاهش تولید افزایش پیدا کند.

روسیه در سال ۲۰۲۱ با صادرات حدود ۳۳ میلیون تن گندم و مزلین(مخلوطی از گندم و چاودار) سهم ۱۸ درصدی از بازار جهانی داشته و بزرگترین صادرکننده گندم جهان به شمار میرود. اوکراین نیز در این سال حدود ۲۰ میلیون تن گندم صادر کرده و با سهمی ۱۰ درصدی، ششمین صادرکننده بزرگ در این حوزه به شمار میرود.

بر اساس آمارهای فائو، متوسط قیمت مواد غذایی در سال ۲۰۲۱، بیش از ۲۳ درصد افزایش یافته است که بالاترین رقم در ۱۰ سال گذشته بوده است. همچنین در ماه فوریه سال ۲۰۲۲، بالاترین ارقام برای قیمت محصولاتی چون گوشت، لبنیات، غلات، روغن و شکر ثبت شده که از سال ۱۹۶۱ بی سابقه بوده است.

بر اساس پیشبینیها، در صورت استمرار یک ساله جنگ روسیه و اوکراین، انتظار میرود نرخ تورم جهانی ۲.۵ درصد بیشتر رشد کند و به عدد ۶.۷ درصد برسد. بخش مهمی از این افزایش تورم، به کالاهای اساسی باز میگردد.