رشد ۲ درصدی صادرات گاز در سال ۱۴۰۰

ایران برای نخستین بار در سال ۲۰۰۱ صادرات گاز به ترکیه را آغاز کرد و به جمع صادرکنندگان گاز پیوست. با این حال تا مدتها ترکیه تنها مشتری جدی گاز ایران به شمار میرفت اما در اواخر دهه ۸۰ بود که موضوع صادرات گاز ایران به عراق نیز مطرح شد.

در حالی که تفاهمنامه صادرات گاز ایران به کشور عراق در سال ۱۳۸۸ امضا و دو سال بعد به قرارداد تبدیل شد، اما جریان گاز بین دو کشور تا سال ۹۶ به طول انجامید.

بر اساس این قرارداد ایران متعهد میشد که روزانه ۲۰ تا ۲۵ میلیون مترمکعب گاز به عراق صادر کند. البته بعدها حجم این قرارداد که بهمنظور تأمین سوخت نیروگاههای المنصوره و الصدر بغداد است، با الحاقیهای به ۲۵ میلیون مترمکعب رسید و با این تبصره که در روزهای گرم سال این مقدار تا ۳۵ میلیون مترمکعب افزایش یابد.

آبان ماه سال ۹۴ نیز دومین قرارداد صادرات گاز ایران به شهر بصره عراق میان حمیدرضا عراقی، معاون وزیر نفت ایران و خالد حسن صالح، معاون وزیر برق عراق امضا شد.

قراردادی که هرچند ایران همواره تاکید داشت آماده اجرای آن است اما مسائل مختلف ازجمله مسائل امنیتی در کشور عراق و عدم گشایش ال سی در این کشور مدام آن را به تعویق میانداخت.

سرانجام از شامگاه چهارشنبه، ۳۱ خردادماه ۱۳۹۶، جریان گاز بهصورت آزمایشی بین ایران و عراق آغاز شد. در آن زمان صادرات با حجم حدود هفت میلیون مترمکعب در روز آغاز شد تا سرانجام به ۳۵ میلیون مترمکعب در روز برسد.

با این حال، مواردی مانند تحریم و البته رشد بیسابقه مصرف داخلی گاز، نگرانیها را نسبت به کاهش صادرات گاز بیشتر کرد.

با این حال مدیریت گاز در دولت سیزدهم باعث شد نهتنها صادرات گاز کاهش پیدا نکند رشد حدود ۲ درصدی صادرات گاز طبیعی کشور در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال گذشته (علیرغم محدودیتها) محقق شود.

این مهم در حالی محقق شد که گازرسانی و تامین پایدار گاز در بخشهای خانگی و تجاری بدون قطعی و افت فشار در تمام مناطق کشور علیرغم سرمای شدید هوا در زمستان ۱۴۰۰ و نیز انجام برنامههای اجرایی پایداری سوخت موردنیاز نیروگاههای کشور تداوم داشت.

همچنین رکورد تاریخی مصرف بیش از ۶۹۰ میلیون مترمکعب در روز گاز در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده در زمستان سال ۱۴۰۰ ثبت شده است ولی برخلاف سال ۹۹ از قطع گاز و برق خبری نبود.

از سوی دیگر، تأمین پایدار سوخت نیروگاهها و افزایش سطح مخازن نفتگاز نیروگاهها به ۲.۹ میلیارد لیتر (بالاترین سطح ذخایر نفت گاز در سالهای اخیر) باوجود آنکه سطح ذخایر سوخت نیروگاهها در زمان تحویل دولت ۳۰ درصد کمتر از سال قبل از آن بود.