ایران و روسیه کارتل جهانی گاز طبیعی تشکیل می‌دهند

به نقل از اویل پرایس، یادداشت تفاهم 40 میلیارد دلاری که در ماه گذشته میلادی بین شرکت گازپروم روسیه و شرکت ملی نفت ایران بسته شد، زیربنای اجرایی شدن طرح طولانیمدت روسیه و ایران برای ایجاد یک کارتل جهانی برای عرضهکنندگان گاز مشابه اوپک برای عرضهکنندگان نفت است. این اوپک گازی باعث هماهنگی بخش بزرگی از ذخایر گاز دنیا و کنترل قیمت گاز در سالهای آینده میشود. روسیه و ایران به ترتیب با 48 تریلیون مترمکعب و 34 تریلیون مترمکعب ذخایر گازی، در جایگاه اول و دوم از نظر ذخایر گازی در دنیا قرار گرفتهاند. بنابراین این دو کشور موقعیتی ایدهآل برای ایجاد این کارتل در اختیار دارند.
اتحاد ایران و روسیه طبق یادداشت تفاهمی که بین شرکتهای گازپروم و شرکت ملی نفت ایران بستهشده با هدف کنترل دو عامل کلیدی در شبکه جهانی عرضه صورتگرفته است: عرضه گاز بهصورت زمینی و از طریق خط لولهها و عرضه گاز طبیعی مایع از طریق کشتیها. حمید حسینی، رئیس هیأتمدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی ایران پساز امضای این یادداشت تفاهم طی بیانیهای اعلام کرد:«حالا روسیه به این نتیجه رسیده که مصرف گاز و تمایل به مصرف گاز طبیعی مایع در دنیا افزایش مییابد و آنها بهتنهایی نمیتوانند نیاز دنیا را تامین کنند و هیچ جایی هم برای رقابت گازی بین ایران و روسیه وجود ندارد. برنده جنگ بین روسیه و اوکراین آمریکاست که بازار اروپا را در دست میگیرد. بنابراین اگر ایران و روسیه بتوانند نفوذ آمریکا در بازارهای نفت و گاز و محصولات نفتی را با کمک هم پایین بیاورند، به نفع هر دو کشور خواهد بود».

یادداشت تفاهم بین گازپروم و شرکت ملی نفت ایران چهار عامل اصلی را در بر میگیرد که باعث ایجاد اوپک گازی میشود. اولین عامل این است که شرکت گازپروم قول همکاری کامل با شرکت ملی نفت ایران را در طرح توسعه 10 میلیارد دلاری میادین گازی کیش و پارس شمالی با تخمین تولید بیشاز 10 میلیون مترمکعب گاز را دادهاست. عامل دوم همکاری کامل شرکت گازپروم با پروژه 15 میلیارد دلاری افزایش فشار در میدان گازی پارس جنوبی در مرز دریایی بین ایران و قطر است. عامل سوم همکاری شرکت گازپروم در تکمیل چندین پروژه گاز طبیعی مایع و ساخت خط لولههای صادرات گاز است و عامل آخر بررسی فرصتهای تشویق سایر قدرتهای بزرگ گازی در خاورمیانه توسط روسیه برای ایجاد تدریجی اوپک گازی است.

تمرکز اتحاد روسیه و ایران بر جذب حمایت از سوی سایر تولیدکنندگان بزرگ خاورمیانه برای ایجاد این اوپک گازی است.قطر که با 24 تریلیون مترمکعب سومین ذخایر بزرگ گاز دنیا را در اختیار دارد و بزرگترین عرضهکننده گاز طبیعی مایع در دنیاست، اصلیترین کاندیدا برای این اوپک گازی به حساب میآید. قطر اصلیترین منبع گازی خود را در یک میدان 9700 کیلومتر مربعی با ایران شریک است. این میدان حداقل 51 تریلیون مترمکعب گاز و 50 میلیارد بشکه میعانات گازی دارد. ایران مالک 3700 کیلومتر مربع از این ذخایر گازی در میدان پارس جنوبی است که 14 تریلیون مترمکعب گاز دارد. 6000 کیلومترمربع در بخش شمالی در اختیار قطر است که 37 تریلیون مترمکعب گاز را در خود جای دادهاست.

علاوهبر لزوم همکاری بین قطر و ایران برای اطمینان از عملکرد بهینه این ذخایر گازی مشترک، روسیه و ایران از فرصت دیگری در این زمینه سود میبرند که نفرت قطر نسبتبه همسایهاش عربستان بهخاطر تحریم این کشور از 2017 تا 2021 است. قطر در آن زمان از حمایت ایران و روسیه از طریق ترکیه برخوردار بود.

روسیه ایران و قطر رویهمرفته 60 درصد از ذخایر گاز دنیا را در اختیار دارند و کشورهای اصلی برای ایجاد مجمع کشورهای صادرکننده گاز بودند. 11 عضو این مجمع بیشاز 71 درصد از ذخایر جهانی گاز، 53 درصد از خط لولههای گاز و 57 درصد از صادرات گاز طبیعی مایع دنیا را در اختیار دارند.