ایران از واردات بنزین بی‌نیاز شد/ ورود به باشگاه صادر کنندگان در سال جاری

با اتمام دولت دهم و آغاز به کار دولت جدید نگاهی به وضعیت تولید بنزین کشور در مجموع پالایشگاه های فعال انداختیم که به آمار جالب توجه ای در این زمینه برخورد کردیم.

بر اساس این گزارش آمارهای شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران و بررسی تولید بنزین و گازوئیل به عنوان دو فرآورده استراتژیک در دوره فعالیت دولتهای هفتم،هشتم،نهم و دهم حکایت از افزایش تولید چشمگیر این دو فرآورده در دولت نهم و دهم دارد.

همچنین در این دو دولت 7 پالایشگاه جدید در دست احداث قرار گرفته است که می توان گفت از سال 86 نهضت ساخت پالایشگاه در کشور آغاز شد و با اتمام این 7 پالایشگاه ظرفیت تولید بنزین کشور به بیش از 100 میلیون لیتر می رسد.

دولت هفتم و هشتم رکورد دار افزایش واردات بنزین

باید گفت وابستگی کشور به واردات بنزین از یک طرف و پرداخت یارانه برای قیمت آن از طرف دیگر اصلی ترین و جدی ترین مشکل در سالهای 75 تا 84 بوده است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که اگر مدیریت دولت نهم در سهمیه بندی بنزین و کنترل مصرف آن و همچنین اهتمام دولت دهم به اجرای قانون هدفمندی یارانه ها نبود، اکنون کشور  ورشکسته درآمده بود.

نگاهی به روند واردات بنزین به کشور نشان می دهد که از سال 1368 تا سال 1375 متوسط واردات بنزین  برابر با 2.4 میلیون لیتر در روز بوده است و در سال 1376 با روی کار آمدن دولت اول اصلاحات واردات بنزین به کشور با بیش از 120 درصد رشد به 5.8 میلیون لیتر در روز رسید.

از طرفی در سال های 77 و 78 میزان واردات بنزین به کشور با کاهش 35 درصدی و 10 درصدی نسبت به سال قبل خود مواجه شد، اما از سال 79 تا 83 با افزایشهای شدید و پی در پی همراه بود به طوری که واردات بنزین در سال 79 با رشدی 55.3 درصدی و در سال 81 برای اولین بار در تاریخ کشور میزان واردات بنزین از مرز 10 میلیون لیتر در روز فراتر رفت که رشدی 34 درصدی را نسبت به سال قبل نشان می دهد.

در سال 82 رکورد دیگری از واردات بنزین به کشور ثبت می شود، به طوری که افزایش بیش از 45 درصدی واردات بنزین سبب می شود تا میزان واردات از 15 میلیون لیتر در روز نیز فراتر رود.

دولت اصلاحات در سال پایانی عمر خود یعنی در سال 83 باز هم واردات بنزین را بیش از 50 درصد افزایش داد تا رکورد بیشترین میزان واردات بنزین به کشور در مرز 23 میلیون لیتر در روز را به نام خود ثبت کند.

این دولت همچنین در حالی بر سر کار آمد که میزان واردات بنزین به کشور بیش از 5 میلیون لیتر در روز بود، اما زمانی که دولت را به محمود احمدی نژاد تحویل داد میزان واردات این محصول استراتژیک به بیش از 23 میلیون لیتر در روز رسیده بود.

دولت نهم و دهم رکورد دار کاهش واردات بنزین

با شروع به کار دولت نهم در سال 84 میزان واردات بنزین به کشور با افزایشی 9 درصدی همراه بوده است و در سال 85 نیز میزان واردات بنزین به کشور بیش از 10.8 درصد افزایش یافت و از 27 میلیون لیتر در روز فراتر رفت.

در همین زمینه دولت برای جلوگیری از واردات بنزین و خروج ارز نفتی تصمیم انقلابی گرفت و با اجرای سهمیه بندی بنزین و ارائه کارت هوشمند سوخت سبب شد تا روند صعودی واردات بنزین به کشور پس از 7 سال متوقف شود، بطوریکه میزان واردات بنزین در سال 86 با 30 درصد کاهش به کمتر از 20 میلیون لیتر در روز رسید.

این گزارش اضافه می کند در سال 89 واردات بنزین باز هم کاهش 30 درصدی را تجربه کرد و به کمتر از 15 میلیون لیتر رسید. در واقع مدیریت دولت نهم توانست  وابستگی به واردات بنزین را جبران کرده و در سال 90 با 67 درصد کاهش در میزان واردات بنزین، بیشترین کاهش در وابستگی به واردات بنزین را به نام خود ثبت کند،نکته قابل توجه این است که در سال 90 برای اولین بار امکان صادرات بنزین به مقدار محدود یعنی به میزان روزانه حدود 3 میلیون لیتر برای اولین بار فراهم شد و ایران به باشگاه صادرکنندگان بنزین جهان پیوست.

به این ترتیب دولت احمدی نژاد توانست علیرغم تامین نیازهای داخل کشور بدون ایجاد اختلال در زندگی مردم از هدر رفت منابع کشور برای واردات بنزین جلوگیری کند. این در حالی بود که کشور در شرایط سخت تحریمهای خارجی و کارشکنی های داخلی قرار داشت. پیش بینی های سال 92 حکایت از آن دارد که با تلاش دولتهای نهم و دهم وابستگی 4 برابری ایجاد شده در دولت اصلاحات نسبت به واردات بنزین نه تنها به صفر رسیده بلکه امکان صادرات بنزین را نیز به عنوان فرصتی مغتنم در اختیار دولت یازدهم قرار داده است.