راه‌اندازی بازار معاملات قرارداد اختیار معامله، در بورس انرژی

با تصویب هیئت مدیره سازمان بورس، پس از بورس کالای ایران، بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، بازار معاملات قرارداد اختیار معامله (آپشن) در بازار مشتقه بورس انرژی ایران راهاندازی شد.

با اعلام مرکز تدوین، تنقیح و تطبیق قوانین و مقررات بازار سرمایه، با توجه به اختیاری که شورای عالی بورس و اوراق بهادار در «دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار قابل معامله در بورس انرژی ایران» درخصوص تعیین ضوابط معاملات قرارداد اختیار معامله به هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار واگذار کرده است.

به پیشنهاد شرکت بورس انرژی ایران و مدیریت نظارت بر بورسها، تدوین«دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد اختیار معامله در بورس انرژی ایران» در دستور کار مرکز تدوین، تنقیح و تطبیق قوانین و مقررات بازار سرمایه قرار گرفت و پیشنویس نهایی آن با همکاری سایر ذینفعان از جمله شرکت سپردهگذاری مرکزی، متعاقب طرح و تنظیم در کمیته تدوین مقررات جهت بررسی و تصمیمگیری به هیئت مدیره سازمان ارائه و تصویب گردید.

طبق این دستورالعمل، شرایط و مشخصات قرارداد، ثبت سفارش مشتریان، فرآیند اجرایی انجام معاملات، سازوکار اعمال حق اختیار و تسویه و پایاپای معامله مشخص گردیده است. از موارد پیشبینی شده دیگر در این دستورالعمل، امکان انجام معاملات اختیار معامله مبتنی بر قراردادهای آتی است.

قرارداد اختیار معامله (option)، اوراق بهاداری است که بهموجب آن فروشنده اوراق، متعهد میشود در صورت درخواست خریدار، تعداد مشخصی از دارایی پایه را به قیمت اعمال معامله کند. در این معاملات، دارایی پایه میتواند کالا یا اوراق بهادار قابل معامله در بورس انرژی ایران باشد.

خریدار این اوراق میتواند در زمان یا زمانهای معینی در آینده طبق قرارداد، معامله را انجام دهد. فروشنده اوراق اختیار معامله در قبال این تعهد، مبلغ معینی از خریدار اوراق دریافت میکند. برای جلوگیری از امتناع فروشنده اوراق از انجام قرارداد، فروشنده ضمن قرارداد متعهد میشود مبلغی را بهعنوان وجه تضمین نزد کارگزار بورس یا شرکت سپردهگذاری مرکزی قرار دهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله، آن را تعدیل کند. هر یک از خریدار و فروشنده میتوانند در مقابل مبلغی معین، اختیار یا تعهد خود را به شخص ثالثی واگذار کنند که وی جایگزین آنها خواهد بود. اوراق اختیار معامله میتواند به صورت اختیار فروش یا خرید باشد.