بازار دلار اشباع شد/ در کدام بازار سرمایه گذاری کنیم؟

در روزهای اخیر قیمت دلار و آینده آن به بحث برانگیزترین موضوع در میان مردم و مسئولان تبدیل شده است. چشم مردم از سویی به بازار است و از سوی دیگر به اخبار، تا ببینند تصمیم جدیدی برای این اسکناس آمریکایی و نحوه عرضه آن گرفته شده است یا خیر؟

هفتم اسفندماه قیمت دلار به کانال ششم رسید اما در بعد از ظهر همین روز، در کمتر از یک ساعت این اسکناس آمریکایی به خبری با موضوع مذاکرات هستهای واکنش نشان داد و چهار پله تنزل کرد.

آینده قیمت دلار و دغدغههای سرمایهگذاری در سوددهترین بازار، از چالشهایی است که فعلا مردم با آن دست به گریبانند. در همین راستا هومن مقراضی، مشاور مالی و مدیر سرمایهگذاری معتقد است که «روند صعودی دلار رو به پایان است.»

وی با اشاره به افزایش و کاهش شارپی قیمت دلار در سال ۹۷، روند فعلی قیمت دلار را مشابه این سال میداند. در ادامه این گفتوگو را میخوانید.

با توجه به کاهش قیمت دلار طی روزهای گذشته آیا قیمت دلار به پایان روند صعودی خود رسیده است؟

ارزش ارز در هر کشوری بر مبنای قدرت خرید و تورم محاسبه میشود؛ در کشور ما بر اساس تورم سال ۱۴۰۰ تا دی ماه ۱۴۰۱ قیمت واقعی دلار، با خطای ۱۰ درصد باید حدود ۳۵ هزار تومان باشد. باید توجه داشت این پیشبینی بر اساس تورم گذشتهنگر است و ما باید به تورم گذشته نیز توجه کنیم و انتظارات تورمی را نیز در نظر بگیریم. بنابراین دلار میتواند تا حد زیادی تورم سال آینده را پیشخور کند و این اتفاق در روزهای گذشته رخ داده است.

وقتی راجع به پیشخور شدن تورم سال آینده صحبت میکنیم در مورد کل سال ۱۴۰۲ صحبت میکنیم و منطقی نیست که در آغاز سال ۱۴۰۲ دلار قیمتی را به خود ببیند که در پایان ۱۴۰۲ باید داشته باشد، یعنی حباب.

حباب به این معنی است که دارایی مانند دلار، قیمتش فراتر از قیمت واقعی باشد. حبابها به خاطر هیجانات بازار شکل میگیرند، تحت تاثیر احساسات بازار و غیرقابل پیشبینی هستند.

به اعتقاد شما قیمت فعلی دلار حباب دارد؟

برخی معتقدند قیمت دلار حباب ندارد و قیمت واقعی، همین نرخ فعلی است. دلیل این عده نیز ذخایر محدود ارز کشور و با کسری بودجه شدید دولت است.

اما به اعتقاد من، وضعیت کشور از نظر تحریمها تفاوت زیادی با یک یا دو سال گذشته نکرده، چه بسا در دوره ریاست جمهوری بایدن تحریمها سبکتر هم شده و میلیاردها دلار از منابع بلوکه شده ایران به آرامی آزاد شده است.

به عنوان مثال، امارات در دوره ترامپ روابط چندان مناسبی با ایران نداشت اما در دوره بایدن راحتتر با ایران کار میکند. بنابراین مشکل امروز ایران نبودن دلار نیست، مشکل کسری بودجهای است که دولت را به این فکر میاندازد که قیمت دلار را افزایش دهد.

با توجه به آشفتگی بازار ارز در زمان صعود قیمت، منفعت دولت از افزایش قیمت دلار چیست؟

دولت بیشترین منفعت را از افزایش قیمت دلار میبرد. زیرا هزاران میلیارد ریال بدهکار است و وقتی قیمت این ارزِ مهم بالاتر میرود، ارزش بدهیهای دولت نیز کاهش پیدا میکند. کم شدن ارزش، برای کسی که ریال در اختیار دارد ناراحت کننده است اما بدهکار خوشحال میشود.

علاوه بر آن دولت بزرگترین دارنده دلار است. دولت نفت میفروشد و پول نفت و دلار را به دست میآورد. بنابراین میتوان گفت با گرانی دلار، دلار کمتری میفروشد و ریال بیشتری عایدش میشود. احتمالا با افزایش قیمت دلار بدهیهای دولت کمتر میشود و دلارهایی که در اختیار دارد را نیز گرانتر میفروشد.

آیا قیمت دلار به نقطه پایان صعود رسیده است؟

در سال ۹۷ قیمت دلار از ۶ هزار تومان به ۲۰ هزار تومان رسید، بعد ریزش داشت و تا ۱۱ هزار تومان کاهش پیدا کرد.

رخ دادن چنین رویدادی باز هم محتمل است، اما اینکه دولت چقدر قصد پایین آوردن قیمت دلار را دارد، دست دولت است. تقاضای دلاری که مردم دارند در مقابل تقاضای دولت، به جهت واردات و خرید مواد اولیه و غیره، گم است. بنابراین قیمت دلار در بازار، بر اساس عرضه و تقاضا زیاد نیست.

از همین رو دلاری که تا کانال ۶ بالا رفته مشکل کسری بودجه را رفع میکند، بدهیها را میپوشاند و ریال را جمع میکند.

چرا معتقدید قیمت دلار کاهش مییابد؟

ما سه دلیل برای افت قیمت دلار و طلا در روزهای آینده داریم:

هدف دولت از بازی افزایش قیمت دلار مانند سال ۹۸ برآورده شده است.

قیمت واقعی دلار نرخی در حدود ۳۵ تا ۴۵ هزار تومان است، اگر امروز بیشتر معامله میشود این حباب است و باید کاهش پیدا کند.

دلیل سوم سیاسی-اجتماعی است. در روزهای آینده به جلسه بعدی شورای حکام نزدیک میشویم و احتمالا قطعنامه دیگری علیه ایران در این شورا صادر میشود. ایران دوست دارد تاکید کند که قطعنامهها هیچ ارزشی ندارد. به احتمال خیلی زیاد دولت دوست دارد زمانی که قطعنامه صادر میشود، قیمت دلار را پایین بیاورد و نشان دهد که نه تنها اقتصاد ما بدتر نمیشود بلکه ما توانایی کنترل قیمت دلار را نیز داریم. پس به این سه دلیل به احتمال زیاد شاهد رشد بیشتر قیمت دلار نخواهیم بود.

مردم نگران سرمایههایشان هستند و با آنچه اشاره کردید دلار را بازار مناسبی برای داراییهایشان نمیدانند، در این شرایط مردم باید چگونه سرمایهگذاری کنند؟

به اعتقاد من چه از رشد دلار جا ماندید و چه توانستید این رشد را بگیرید به نظر میرسد دلار برای بالا رفتن خیلی جا ندارد و از اینجا به بعد سرمایهگذاری در دلار و طلا منطقی نیست.

بازاری که همیشه نسبت به دلار تاخیر دارد، بورس است. بالا رفتن قیمت دلار به شدت برای شرکتهای صادراتی مفید است. بنابراین درآمد شرکتهای صادرات محور ما حداقل ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است و گاه با خاصیت اهرمی بیش از این مقدار رشد پیدا میکند. این نفع از زمانی شروع میشود که بالارفتن قیمت دلار تثبیت شده باشد.

در حال حاضر همه موافق هستند که دلار به قیمت ۲۵ هزار تومان برنمیگردد، پس شرکتهایی که با دلار ۲۵ هزار تومانی دلارهایشان را تبدیل میکردند با دلار گرانتری تبدیل میکنند و این شرکتها سودده هستند.

بنابراین بورس بهترین جا برای سرمایهگذاری است. البته باید توجه داشت در هر تحلیلی دید بلندمدت و کوتاهمدت نسبت به بازارها وجود دارد. در بلندمدت چالشهای اقتصادی یک کشور به شرکتها ضربه میزند، اما تحلیل فعلی، چند ماه آینده را پوشش میدهد.