پیشتازی ایران در زمینه دلارزدایی در اجلاس اتحادیه پایاپای آسیایی

وبگاه Informed Comment گزارشی در خصوص نشست اتحادیه پایاپای آسیایی در تهران منتشر کرده است. در این گزارش آمده است:

اتحادیه پایاپای آسیایی یک سازمان بینالمللی معروف نیست، اما نشست روز سهشنبه آن در تهران ممکن است آغازگر تغییری مهم در امور مالی جهانی باشد؛ زیرا این اتحادیه به موضوع دلارزدایی پرداخته است.

به گزارش مطبوعات ایران، نمایندگان بانکهای ایران، نپال، مالدیو، پاکستان، بنگلادش، میانمار، بوتان، سریلانکا و هند همراه شدند و اِلویرا نابیولینا (Elvira Nabiullina)، رئیس بانک مرکزی روسیه نیز به عنوان ناظر در این نشست حضور داشت.

نماینده ایران در این جلسه، در زمینه بازارشکنی (دامپینگ) دلار پیشتاز بود.

اتحادیه پایاپای آسیایی در سال ۱۹۷۲ میلادی تأسیس شد. هدف از تأسیس این اتحادیه، استعمارزدایی از نظام بانکی و فراهم کردن شرایط تبادلات تجاری کشورهای عضو، بدون مداخله قدرتهای امپراتوری قدیمی بود.

این تلاشها چندان موفقیتآمیز نبوده است؛ هرچند اگر برنامههای ایران اجرا شود، ممکن است این تلاشها شکل دیگری به خود بگیرد و اهمیت یابد.

در پایان، نمایندگان به بررسی تشکیل سبدی غیردلاری از ارزها، ایجاد یک ارز دیجیتال تحت کنترل بانکهای مرکزی کشورهای عضو و راهاندازی یک صرافی بینالمللی بانکی برای رقابت با سوئیفت تحت سلطه آمریکا رأی دادند.

آمریکا ایران و هم روسیه را از سوئیفت خارج کرده و استفاده آنها از دلار را ممنوع کرده است؛ این موضوع به ذخایر تجاری و ارز خارجی آنها آسیب وارد کرده است.

سبد ارزهای غیردلاری که قرار است از آنها بهعنوان ارز ذخیره به جای دلار آمریکا استفاده شود، در ابتدا شامل یوان چین، درهم امارات متحده عربی و روبل روسیه خواهد بود.

بانک مرکزی امارات متحده عربی سال گذشته در استفاده آزمایشی از یک ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) با استفاده از فناوری mBridge که بانک تسویه حسابهای بینالمللی هدایت آن را بر عهده داشت، شرکت کرد تا استفاده بالقوه از ارز دیجیتال بانک مرکزی برای «تراکنشهای بینالمللی» را بررسی کند. بانک خلق چین، بانک تایلند، و اداره پولی هنگکنگ نیز از در این مطالعه شرکت کردند.

سومین تصمیم، راه اندازی جایگزینی برای سوئیفت بود. به استناد وبگاه اینوِستوپِدیا، سوئیفت یا جامعه جهانی ارتباطات مالی بینبانکی، یک شبکه پیامرسانی گسترده است که مؤسسات مالی از آن برای ارسال و دریافت سریع، دقیق و ایمن اطلاعات، مانند دستورالعملهای انتقال پول، استفاده میکنند.

محسن کریمی، معاون امور بینالملل بانک مرکزی ایران، در حاشیه اجلاس اتحادیه پایاپای آسیایی، اظهار کرد: پیامرسان بینبانکی جایگزین سوئیفت تا یک ماه آینده برای استفاده اعضای اتحادیه پایاپای آسیایی راهاندازی میشود.

وی گفت: ایران صرافی جدیدی طراحی کرده است که به اعضای بانکهای اتحادیه پایاپای آسیایی پیام میدهد و امکان انتقال ارز بین آنها را فراهم میکند. وی خاطرنشان کرد: این روش ارزانتر از سوئیفت خواهد بود.

بنا به دلایل بسیاری، دلار احتمالاً برای مدتی بهعنوان ارز ذخیره جهانی باقی خواهد ماند و صرافی بانکی سوئیفت، اهمیت خود را حفظ خواهد کرد. با این حال، ممکن است این سبد ارزهای رقیب دلار به منظور دستیابی به برخی اهداف، جایگزین دلار در آسیا شود. یک صرافی بانکی جدید نیز که برای کشورهای آسیای جنوبی این امکان را فراهم کند که با ایران و روسیه به گونهای معامله کنند که آمریکا به راحتی نتواند آن را تحریم کند، جذابیتهای خود را دارد.

مطمئناً استفاده بیش از حد دولت آمریکا از تحریمهای مالی، دیر یا زود سبب خواهد شد سایر کشورها از مبادلات بانکی تحت تسلط آمریکا و همچنین از دلار، که اسب تروای اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا است، فاصله بگیرند.