تبدیل‌شدن ایران به قطب تجارت گاز منطقه در غرب آسیا با از سرگیری واردات گاز از ترکمنستان

«مالک شریعتی نیاسر» عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره اهمیت انعقاد قرارداد واردات گاز از ترکمنستان به ایران افزود: ما اکنون در شرایط بازگشت به وضعیت گذشته هستیم، کاری که هم اکنون در حال پیش برد با ترکمنستان است جبران مافات دولت قبل است؛ زیرا در زمان وزارت زنگنه یک اشتباه تاریخی در روابط همسایگی با ترکمنستان با توهم بهدستآوردن خسارت از طرف ترکمنستان انجام شد.

وی در ادامه خاطرنشانکرد: به همین دلیل در دولت قبل ارتباط ما با ترکمنستان از بین رفت و جریمههای متنوعی را متحمل شدیم. جریمه نخست، جریمه نقدی بود که به پرداخت کل بدهی خرید گاز از ترکمنستان محکوم شدیم و 2 درصد هم به هزینه این بدهی افزوده شد؛ یعنی بهجای اینکه پنج درصد سود بدهی را پرداخت کنیم هفت درصد سود بدهی به ترکمنستان را پرداخت کردیم.

این نماینده مجلس یازدهم گفت: این اقدامات در دولت قبل باعث شد که ترکمنستان از ما شکایت کند. خوشبختانه این بدهی هم اکنون تسویه شده است. البته در شرایطی که نه برجام احیا شده و تحریمها نیز برداشته نشده است. دولت سیزدهم توانست بدهی به ترکمنستان را از محل مطالبات از عراق تسویه کند و نشان داد که دیپلماسی واقعی به شعار و ادعا نیست و در عمل میتوان آن را انجام داد.

شریعتی نیاسر گفت: مساله دوم خسارتی بود که در بُعد تجاری بین ما و ترکمنستان اتفاق افتاد و بهخاطر قطع قرارداد گازی با ترکمنستان، طرف ترکمنستانی همه ارتباطات اقتصادی حتی در بخش خصوصی را به پایینترین سطح ممکن کاهش داد. حتی پروژههای متنوعی را در حوزه خدمات فنی مهندسی و راهسازی و تبادل کالا بین کشور ایران و ترکمنستان داشتیم و تجار ما به این کشور رفت و آمد زیادی داشتند، اما این مشکل باعث شد سطح مبادلات اقتصادی ما از چهار میلیارد دلار در سال به زیر ۴۰۰ میلیون دلار در سال برسد.

این عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه با این اتفاقی که در دولت قبل افتاد خسارت زیادی به کشور وارد شد، افزود: این اقدامی که هم اکنون انجام شده شروعی برای جبران اشتباهات گذشته است و ما هنوز به سطح ارتباطات گذشته با ترکمنستان نرسیدهایم.

شریعتی نیاسر افزود: ما ظرفیت واردات ۴۰ میلیون متر مکعب گاز در روز را داریم، درصورتیکه هم اکنون قرارداد واردات ۱۰ میلیون مترمکعب گاز در روز بسته شده است و در صورتی که دیپلماسی تجاری باقوت ادامه پیدا کند میتوان این قرارداد را توسعه و گسترش داد.

وی در ادامه خاطرنشانکرد: هم اکنون با اقدامات دولت فعلی و تلاش وزارت نفت، ارتباط با ترکمنستان در حال احیا است. حتی «ظریف» وزیر امور خارجه سابق هم اعلام کرد که زنگنه وزیر نفت دولت دوازدهم در موضوع قرارداد واردات گاز با ترکمنستان به کشور خیانت کرده است، هم اکنون که بدون برداشتهشدن تحریمها و حتی احیای برجام این رابطه احیا شده است به همگان ثابت شده که در دولت قبل به کشور خیانت شد.

عضو کمیسیون انرژی مجلس توضیح داد: سیاست دولت برای تعمیق روابط با همسایگان بهویژه در حوزه اقتصاد، سیاست بسیار درستی است. توسعه روابط با کشورهای دیگر نشان میدهد که ما نباید همه ظرفیتها و فرصتهایمان را در سبد کشورهایی بگذاریم که تجربه نشان داده اهل تعامل دوجانبه نیستند و میخواهند بهصورت یکطرفه منافع خودشان را تامین کنند. در حوزه دیپلماسی انرژی این نوع تغییر و تحولات مورد استقبال نمایندگان مجلس قرار میگیرد.

این نماینده مجلس یازدهم در ادامه در پاسخ به این پرسش که آیا امکان بازصادرات گاز ترکمنستان به سایر کشورها وجود دارد؟ گفت: ظرفیت این قرارداد هنوز در حدی نیست که ما بتوانیم از آن برای بازصادرات به سایر کشورها استفاده کنیم؛ اما روندی که آغاز شده مثبتی است و ما اگر بتوانیم این قراردادها را گسترش و توسعه بدهیم در گام نخست میتوانیم ناترازی گاز را در انتهای خط لوله گاز شمال شرقی کشور در فصل زمستان جبران کنیم و خیالمان راحت باشد که اتفاقاتی که در زمستان سال گذشته اتفاق افتاد باز هم تکرار نشود و در گام بعدی به تجارت گاز با سایر کشورها فکر کنیم.

وی خاطرنشانکرد: ایران با زیرساختهای خط لوله انتقال گازی که در کشور دارد، میتواند به قطب انرژی منطقه بهویژه در حوزه گاز و مرکز تبادل و تجارت گاز در منطقه غرب آسیا تبدیل شود. در واقع این فرصت را بهصورت بالقوه میتوانیم داشته باشیم.