گزارش تحلیلی الجزیره از آزادسازی منابع ارزی ایران

به نقل از الجزیره، پس از موافقت واشنگتن با درخواست بغداد مبنی بر پرداخت حقوق مالی به ایران برای صادرات گاز و برق این کشور به عراق، گزارشهای متناقضی در مورد میزان پول آزاد شده منتشر شده و این سوال پیش میآید که آیا پولهای آزاد شده وارد ایران شده یا طبق معادله «نفت در برابر غذا» هزینه شده است؟

پس از آنکه یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق شنبه گذشته اعلام کرد که طرف عراقی رسماً ۳ میلیارد دلار از بدهیهای بلوکه شده ایران به خود را آزاد کرده است. ضیاء الناصری، مشاور نخست وزیر عراق، از قصد کشورش برای آزادسازی یک میلیارد دلار از سرمایه ایران خبر داد.

الناصری در توئیتی در توییتر نوشت: مجموع سرمایههای ایران که عراق از زمان روی کار آمدن دولت محمد شیعه السودانی تاکنون آزاد کرده است، حدود ۱.۵ میلیارد دلار است. یک میلیارد دیگر آزاد میشود.

این در حالی است که گزارشهای ایران حاکی از آن است که تهران به زودی ۲۴ میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده خود در خارج از کشور دریافت خواهد کرد که ۷ میلیارد دلار آن در کره جنوبی و ۱۰ میلیارد دلار در عراق مسدود شده است؛ و ایران همچنین میتواند حدود ۷ میلیارد دلار وام کم بهره از صندوق بین المللی پول دریافت کند.

دلیل تفاوت ارقام

در خصوص علت اختلاف حساب ایران و عراق در میزان آزادسازی وجوه ایرانی، از حمید حسینی، یکی از اعضای هیات مدیره اتاق بازرگانی ایران و عراق که آزادسازی ۲.۶ میلیارد دلار در جریان این بازرگانی را تایید کرد، جویا شدیم.

حسینی به الجزیره توضیح داد که میانجیگری منطقهای ایران و غرب در پروندههای تبادل اسرا و برنامه هستهای توانست موافقت واشنگتن را جلب کند تا عراق ۲.۶ میلیارد دلار از بدهی تهران به خود را آزاد کند.

وی افزود: بغداد پس از پرداخت ۱.۶ میلیارد دلار آن به عنوان بدهی مالی به ترکمنستان برای صادرات گاز این کشور به ایران، اخیراً یک میلیارد دلار دیگر را آزاد کرد.

مقدار موجودی

حسینی در خصوص میزان بدهی ایران به بغداد، تصریح کرد: آخرین اطلاعات بانک مرکزی، بدهی تهران به عراق را حدود ۱۱ میلیارد دلار برآورد کرده است، در حالی که طرف عراقی در مذاکرات خود با طرف آمریکایی، حدود ۱۸ میلیارد دلار صحبت کرده است. دلیل انباشت بدهی به دلیل ادامه صادرات گاز و برق کشور به همسایه غربی است.

محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی نیز به نوبه خود با افشای حدود ۱۰۰ میلیارد دلار وجوه ایرانی مسدود شده در خارج از کشور، خواستار اقدام دیپلماتیک برای بازیابی و انتقال آنها به کشور شد.

حسینی معتقد است که این نشان میدهد که میانجیگری منطقهای و مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن به نتایج مثبتی رسیده است که ممکن است به توافقات کشورش و کشورهای غربی به ویژه پرونده هستهای منجر شود.

عقب نشینی نرخ

در همین حال، از آنجایی که گزارشهایی مبنی بر آزادسازی میلیاردها دلار وجوه مسدود شده ایران در خارج از کشور منتشر شد، ریال ایران در برابر دلار آمریکا همچنان به بهبود خود ادامه میدهد. در حالی که قیمت دلار آمریکا در بازار موازی (غیررسمی) پس از رسیدن به کانال ۶۰۰ هزار ریال در اسفندماه گذشته تا روز دوشنبه به ۴۷۸ هزار ریال کاهش یافت.